ΣΗΜΑΙΕΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ

free counters

Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2019


 ΙΑΤΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ  .... Η Εφημερίδα μας Τα  Νέα από Αρφαρά Καλαμάτας
ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ μας ... Στο αγιάζι της ενημέρωσης
Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου  2019



Αγάπη πρώτα στο Θεό μας , μετά στον εαυτόν μας και τέλος στον εχθρό μας ! Κι άν περισεύει 

στα Ζώα και τα Φυτά μας !



Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/

 2 Check Up 1 / 5 : Γενική Αίματος
Γιατρός δε σημαίνει το να μπορείς να διαβάζεις κάποια αποτελέσματα εργαστηριακών εξετάσεων. Οι φυσιολογικές τιμές είναι από δίπλα. Αυτό μπορεί να το κάνει και ένα κομπιούτερ. Ή και ένα blog. Αυτό που θα κάνω εδώ δηλαδή. Γιατρός σημαίνει το να μπορείς να ερμηνεύεις τα αποτελέσματα με βάση την κλινική εικόνα του ασθενή. Να "εκτιμάς" τη σοβαρότητα, αν υπάρχει. Ωστόσο, θεωρώ πολύ "φτηνό" το να ρωτάς στο γιατρό σου "τι έχω?" και να του κοτσάρεις κατευθείαν στη μάπα ένα κάρο εξετάσεων. Σωστός είναι ο γιατρός που πρώτα θα σε δει και θα σε εξετάσει και μετά θα σε στείλει για εξετάσεις. Δεν είναι σωστός αυτός που με το καλημέρα θα σε ξαποστείλει στο πλησιέστερο διαγνωστικό κέντρο. Επίσης, καλός γιατρός δεν είναι αυτός που θα δώσει τις περισσότερες εξετάσεις. Σε αυτήν την ενότητα θα σας φέρω σε επαφή με τις αιματολογικές εξετάσεις και σε επόμενες "συνεδρίες" μας θα σας εξηγήσω και τις βιοχημικές, αλλά και τις ορμονολογικές εξετάσεις. Πάμε λοιπόν...
Η μέτρηση του αριθμού των ερυθροκυττάρων (ερυθρών αιμοσφαιρίων), της αιμοσφαιρίνης, των λευκών και των αιμοπεταλίων, καθώς και ο καθορισμός των αιματολογικών δεικτών και ο τύπος των λευκών, είναι οι συχνότερα ζητούμενες εξετάσεις από τους κλινικούς γιατρούς.

 ΑΙΜΑΤΟΚΡΙΤΗΣ (Ht)
Με τον αιματοκρίτη αποδίδεται το % ποσοστό του όγκου των ερυθρών αιμοσφαιρίων (ερυθροκυττάρων) στο συνολικό όγκο του αίματος.
Σα να λέμε "πόσο πυκνό είναι το αίμα".
Φυσιολογικές τιμές - Στους άνδρες = 40 - 54 % - Στις γυναίκες = 36 - 48 %
Αυξημένες τιμές Ht παρατηρούνται:
1) στην αιμοσυμπύκνωση = αφυδάτωση (π.χ. σε πυρετό), καταπληξία (shock) 2) στη δευτεροπαθή ερυθροκυττάρωση (π.χ. στους καπνιστές, διαβίωση σε υψόμετρο) 3) στην αληθή πολυκυτταραιμία
Ελαττωμένες τιμές Ht παρατηρούνται:
1) στις αναιμίες 2) στην αιμοαραίωση (κατακράτηση υγρών, οιδήματα) 3) σε λοιμώξεις (μπορεί να συμβεί και το αντίθετο) 4) στις περισσότερες αιματολογικές παθήσεις 5) σε παθήσεις των νεφρών 6) ιδιοσυστατικά (χωρίς κανένα παθολογικό υπόστρωμα, κληρονομικό συνήθως)
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
3

 ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ (Hb)
Η αιμοσφαιρίνη βρίσκεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια και μεταφέρει το οξυγόνο από τους πνεύμονες στους ιστούς, ενώ μεταφέρει το διοξείδιο του άνθρακα αντίστροφα στη διαδρομή αυτή (η λεγόμενη "ανταλλαγή αερίων").
Φυσιολογικές τιμές - Στους άνδρες = 13,5 - 17,5 g/dL (g%) - Στις γυναίκες = 11,5 - 15,5 g/dL (g%)

Ελαττωμένη αιμοσφαιρίνη σημαίνει αναιμία, ενώ αυξημένες τιμές σημαίνουν δευτεροπαθή ερυθροκυττάρωση (σπάνια αληθή πολυκυτταραιμία). Ψευδώς ελαττωμένη μπορεί να βρεθεί σε ατελή μίξη του δείγματος αίματος με το αντιπηκτικό ή αιμοληψία από φλέβα στην οποία χορηγείται ορός. 

 

ΕΡΥΘΡΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ (RBC)
Τα ερυθρά αιμοσφαίρια παράγονται στο μυελό των οστών και έχουν μέσο όρο ζωής περίπου 120 μέρες. Κύρια λειτουργία τους είναι η μεταφορά του οξυγόνου και του διοξειδίου του άνθρακα, μέσω της αιμοσφαιρίνης που περιέχουν. Αυξάνεται και ελαττώνεται στις ίδιες καταστάσεις με τον αιματοκρίτη.
Φυσολογικές τιμές - Στους άνδρες = 4,4 - 6 εκατομμύρια/mm3 (10^12η/L) - Στις γυναίκες = 3,9 - 4,9 εκατομμύρια/mm3 (10^12h/L)

 



ΕΡΥΘΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ
@ Μέσος όγκος ερυθροκυττάρων (Mean Corpusclular Volume, MCV) = Εκφράζει τη μέση τιμή του όγκου των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Δηλαδή το "πόσο μεγάλα" είναι τα ερυθροκύτταρά μας. Ο MCV είναι χρήσιμος στο διαχωρισμό των αναιμιών. Αυξάνεται στις μεγαλοβλαστικές αναιμίες και στα μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα. Ελαττώνεται στις σιδηροπενικές αναιμίες, στις θαλασσαναιμίες (μεσογειακές) και στις αναιμίες των χρόνιων παθήσεων.
Φυσιολογικές τιμές = 85 - 95 fL
@ Μέση περιεκτικότητα αιμοσφαιρίνης κατά ερυθρό (Mean Corpuscular Haemoglobin, MCH) = Εκφράζει τη μέση ποσότητα αιμοσφαιρίνης που περιέχεται πάνω σε κάθε ερυθρό αιμοσφαίριο. Αυξάνεται και ελαττώνεται στις ίδιες καταστάσεις με τον MCV.
Φυσιολογικές τιμές = 27 - 34 pg
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
4
@ Μέση πυκνότητα αιμοσφαιρίνης (Mean Corpuscular Haemoglobin Concentration, MCHC) = Με αυτήν αποδίδεται η μέση συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης εντός των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Αυξάνεται στην αφυδάτωση και στην κληρονομική σφαιροκυττάρωση, ενώ ελαττώνεται στην υπερυδάτωση, στις σιδηροπενικές αναιμίες και στις θαλασσαναιμίες.
Φυσιολογικές τιμές = 30 - 35 g/dL

 

ΛΕΥΚΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ (WBC)
Τα λευκά αιμοσφαίρια ή λευκοκύτταρα ή λευκά αποτελούν ένα ετερογενές σύνολο κυτταρικών πληθυσμών του αίματος. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται: 1) τα πολυμορφοπύρηνα (ουδετερόφιλα, βασεόφιλα, εωσινόφιλα), 2) τα μεγάλα μονοπύρηνα και μακροφάγα και 3) τα λεμφοκύτταρα. Αποστολή όλων αυτών των κυττάρων είναι η άμυνα του οργανισμού. Αυξάνονται (>11.000/μL) σε: λοιμώξεις από κόκκους, βακτηρίδια και μύκητες (ΟΧΙ σε ιογενείς), φλεγμονώδεις νεκρώσεις (έμφραγμα μυοκαρδίου, αγγιίτιδες), μεταβολικές διαταραχές (δηλητηριάσεις, ουρική αρθρίτιδα, οξέωση, ουραιμία), θεραπεία με κορτιζόνη, οξείες αιμορραγίες, μυελοϋπερπλαστικά σύνδρομα (λευχαιμίες) και σε κακοήθεις νεοπλασίες. Μικρές αυξήσεις παρατηρούνται και σε ιστικές βλάβες (εγκαύματα, τραύματα). Ελαττώνονται (κάτω από 4.000/μl) σε λοιμώξεις (ιογενείς, τύφος, βαριά φυματίωση, ελονοσία, kala-azar), σε αυτοάνοσα νοσήματα όπως ο λύκος, και σε θεραπείες με αντιφλεγμονώδη, αντιθυρεοειδικά, αντιεπιληπτικά κ.α. φάρμακα. Κάτω από τα 1.500/μl ουδετερόφιλα συγκεκριμένα, έχουμε τη λεγόμενη ουδετεροπενία, μια λευκοπενία που αυξάνει πολύ την πιθανότητα ανάπτυξης σοβαρών λοιμώξεων (λόγω απουσίας αμυντικών μηχανισμών), επικίνδυνων για τη ζωή, ακόμα και από κοινά μικρόβια.
Φυσιολογικές τιμές: 4.000 - 11.000 /mm3 (ή 4 - 11 X 10^9 /L)

 ΛΕΥΚΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ
Αποτελεί την εκατοστιαία αναλογία των λευκοκυτταρικών πληθυσμών του περιφερικού αίματος.
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
5
Φυσιολογικές τιμές: 
Ουδετερόφιλα = 40 - 75 % • Λεμφοκύτταρα = 20 - 45 % • Μεγάλα μονοπύρηνα = 2- 10 % • Εωσινόφιλα = 1 - 6 % • Βασεόφιλα = 0 - 1 %
Αυξημένα λεμφοκύτταρα έχουμε σε οξείες ιογενείς λοιμώξεις, σε χρόνιες λοιμώξεις (φυματίωση, βρουκέλλωση, ηπατίτιδα, σύφιλη), σε θυρεοτοξίκωση (αυξημένα επίπεδα Τ3-Τ4) και σε χρόνιες λεμφογενείς λευχαιμίες. Ελαττώνονται στον λύκο, το AIDS, τη νόσο Hodgkin (νεοπλασία λεμφαδένων) και μετά από χορήγηση κορτιζόνης ή/και ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων. Τα μεγάλα μονοπύρηνα αυξάνονται σε νοσήματα του κολλαγόνου (αυτοάνοσα), σε μονοκυτταρική λευχαιμία, σε άλλες κακοήθειες, αλλά και σε ειδικές λοιμώξεις (λοιμώδης μονοπυρήνωση, μελιταίο πυρετό, τύφο, φυματίωση). Τα εωσινόφιλα αυξάνονται σε αλλεργίες, παρασιτώσεις, διάφορες δερματοπάθειες, καρκίνους και πνευμονικά ηωσινοφιλικά σύνδρομα. Τα βασεόφιλα αυξάνονται σε χρόνια μυελογενή λευχαιμία και στην αληθή πολυκυτταραιμία (παθολογικά αυξημένα όλα τα έμμορφα συστατικά του αίματος). Για τα ουδετερόφιλα ισχύει ό,τι και για τα λευκά γενικά (δες πιο πάνω).

ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑ (PLT)
Είναι πολύ μικρά κύτταρα, χωρίς πυρήνα, με δισκοειδή μορφή, τα οποία μετέχουν στην πήξη του αίματος.
Φυσιολογικές τιμές = 150.000 - 400.000 /μL
Βρίσκονται αυξημένα σε χρόνια μυελοϋπερπλαστικά σύνδρομα, σε οξείες και χρόνιες φλεγμονές, σε οξείες αιμορραγίες, σε καρκίνους, στη σιδηροπενική αναιμία και μετά από σπληνεκτομή. Ελαττωμένα εμφανίζονται σε μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα, λευχαιμίες, αυτοάνοσα νοσήματα, ιογενείς λοιώξεις (και AIDS) και μετά από χορήγηση ορισμένων φαρμάκων ή υπερβολική λήψη αλκοόλ. Ψευδώς μειωμένα μπορεί να εμφανιστούν, όταν στο δείγμα που θα παρθεί σχηματιστεί θρόμβος (τεχνικό λάθος).
Όταν λέμε "γενική αίματος" εννοούμε αυτές τις 6 μετρήσεις (Ht, Hb, RBC, WBC, PLT και λευκοκυτταρικός τύπος) που είναι στη ρουτίνα, συμπληρωμένες κατ' απαίτηση με τη μορφολογία των ερυθρών (ή και λευκών), το λεγόμενο "πλακάκι", τη μέτρηση των δικτυοερυθροκυττάρων (ΔΕΚ, νεαρά ερυθρά με Φ.Τ. = 0,5 - 2 %) και την ταχύτητα καθίζησης των ερυθρών (ΤΚΕ, αυξάνεται σε οξείες λοιμώξεις, αυτοάνοσα νοσήματα / κολλαγόνου και σε κακοήθειες. Φ.Τ. = 1 -10 mm την 1η ώρα στους άνδρες, 1 -15 mm στις γυναίκες και 1 - 20 mm στους άνω των 60 ετών).
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/

6

 Check Up 2 / 5: Βιοχημικές εξετάσεις (Μέρος Α')
Στο "Check Up 1 / 5: Γενική Αίματος" αναλύθηκαν οι αιματολογικές παράμετροι. Εδώ θα εξεταστούν μερικές βιοχημικές παράμετροι, χρήσιμες στην καθημερινή ιατρική πράξη. Βιοχημικές ονομάζονται όλες οι εξετάσεις προσδιορισμού μιας ουσίας στο αίμα (γίνεται αιμοληψία δηλαδή), γιατί αφορούν σε ανίχνευση οργανικών και ανόργανων ουσιών και γιατί χρησιμοποιούν βιοχημικές μεθόδους στον προσδιορισμό τους. Ελπίζω να είναι κατανοητή από όλους σας η ερμηνεία των αιματολογικών εξετάσεων.

ΓΛΥΚΟΖΗ (Glu)
Το λεγόμενο "ζάχαρο". Η γλυκόζη είναι το κύριο σάκχαρο του αίματος και η κυριότερη πηγή ενέργειας για τον οργανισμό μας (και αποκλειστική για τον εγκέφαλο). Είναι μια εξόζη (υδατάνθρακας δηλαδή) και τα πλέον γνωστά πολυμερή του είναι το άμυλο και το γλυκογόνο. Οι τιμές αναφοράς της γλυκόζης στον ορό ή στο πλάσμα του ατόμου που βρίσκεται σε νηστεία (με ενζυμικές μεθόδους προσδιορισμού) είναι:
Φυσιολογικές τιμές = 60 - 110 mg/dL ή mg% (3,5 - 6 mmol/L)
Παθολογικά αυξημένη γλυκόζη παρατηρείται στο σακχαρώδη διαβήτη. Τιμή πάνω από 200 mg/dL σε νηστεία είναι σχεδόν διαγνωστική του διαβήτη. Μέτρια αύξηση της γλυκόζης (κάτω από 200 mg/dL) εμφανίζεται σε υπερλειτουργία του θυρεοειδή, της υπόφυσης ή των επινεφριδίων, σε διάχυτες νόσους του παγκρέατος (παγκρεατίτιδα, καρκίνος), σε ενδοκρανιακές παθήσεις (μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα, όγκοι, αιμορραγία), αλλά και στα τελικά στάδια πολλών νόσων (στα πλαίσια της γενικότερης απορρύθμισης). Ελάττωση της γλυκόζης κάτω από 40 ή 50 mg/dL χαρακτηρίζεται ως υπογλυκαιμία. Συχνότερη αιτία παραμένει η υπέρβαση της δόσης της ινσουλίνης που παίρνει ο διαβητικός. Μπορεί ακόμη να οφείλεται σε υπολειτουργία του θυρεοειδή, της υπόφυσης ή των επινεφριδίων, καθώς και σε εξάντληση των αποθεμάτων γλυκογόνου απο ηπατική νόσο, έντονη μυϊκή άσκηση ή παρατεταμένη νηστεία. Σε άτομα που υποβλήθηκαν σε μερική γαστρεκτομή εκδηλώνεται αντιδραστική υπογλυκαιμία 1 ως 3 ώρες μετά το φαγητό. Εξαιρετικά μεγάλη υπογλυκαιμία παρατηρείται στο ινσουλίνωμα (όγκος του παγκρέατος).
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
7
Για την παρακολούθηση των διαβητικών αρρώστων μετράμε τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη Α1c, η οποία φυσιολογικά αποτελεί το 5- 8 % της ολικής αιμοσφαιρίνης και αυξάνει στο διαβήτη. Η τιμή της HbA1c εξαρτάται από τη μέση συγκέντρωση της γλυκόζης του αίματος τις τελευταίες 8 με 10 εβδομάδες, γι' αυτό και αποτελεί δείκτη της πορείας της νόσου.

 ΟΥΡΙΑ
Παράγεται στο συκώτι και είναι το κύριο τελικό προϊόν του μεταβολισμού των πρωτεϊνών. Τα επίπεδά της επηρεάζονται από το ποσό των πρωτεϊνών της διατροφής, γι΄αυτό σε άτομα με νεφρικές παθήσεις μια ελάττωση της ουρίας μπορεί να οφείλεται στη διατροφή και όχι σε βελτίωση της νόσου.
Φυσιολογικές τιμές = 14 - 50 mg/dL ή mg% (3,6 - 7,1 mmol/L)
Βρίσκεται αυξημένη σε ΟΛΕΣ τις νεφρικές παθήσεις (νεφρικά αίτια). Αυξάνει και από προνεφρικά αίτια, όπως σε αφυδάτωση (πολλοί εμετοί ή διάρροιες δίνουν μεγάλες αυξήσεις). Μέτρια αύξηση προκαλείται από αιμορραγία του πεπτικού, καθώς και από αύξηση του κατοβολισμού των πρωτεϊνών (σε μεγάλο πυρετό δηλαδή και σε μολύνσεις / τοξικές καταστάσεις). Μετανεφρικά αίτια αύξησης της ουρίας είναι οι καταστάσεις που προκαλούν επίσχεση ούρων (υπερτροφία του προστάτη, λίθοι στους ουρητήρες, μορφώματα στην κύστη και στένωση της ουρήθρας). Χαμηλές τιμές ουρίας παρατηρούνται σε ελαττωμένη πρόσληψη πρωτεϊνών, σε ασθενείς μετά από αιμοκάθαρση και σε νοσήματα του ήπατος (επηρεάζεται ο κύκλος σύνθεσης της ουρίας εκεί).


ΚΡΕΑΤΙΝΙΝΗ
Σχηματίζεται από την κρεατίνη. Δεν επηρεάζεται από τις πρωτεΐνες της διατροφής, γι' αυτό θεωρείται πιο αξιόπιστη από την ουρία στην εκτίμηση της νεφρικής λειτουργίας.
Φυσιολογικές τιμές - Στους άνδρες = 0,7 - 1,4 mg/dL (71 - 115 μmol/L) - Στις γυναίκες = 0,6 - 1,1 mg/dL (53 - 97 μmol/L)
Αυξάνει σε νοσήματα των νεφρών (κυρίως όμως στη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια), παράλληλα με την ελάττωση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης (glomerular filtration rate, GFR). Αυξάνει και στον υποθυρεοειδισμό, αλλά και σε σοβαρά νοσήματα των μυών (μυϊκή δυστροφία, μυοσίτιδα). Ο GFR είναι ουσιαστικά ο ρυθμός "κάθαρσης" της κρεατινίνης από τα νεφρά και έχει φυσιολογικές τιμές: 95 - 140 mL/min για τους άνδρες και 85 - 125 mL/min για τις γυναίκες.
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
8




ΟΥΡΙΚΟ ΟΞΥ
Είναι το τελικό προϊόν του μεταβολισμού των εξωγενών και ενδογενών πουρινών (πχ των αζωτούχων βάσεων του DNA).
Φυσιολογικές τιμές
- Στους άνδρες = 2,5 - 8 mg/dL ή mg% (0,15 - 0,48 mmol/L)
- Στις γυναίκες = 1,5 - 6 mg/dL ή mg% (0,09 - 0,36 mmol/L)
Η αύξησή του αποτελεί κριτήριο για τη διάγνωση της ουρικής αρθρίτιδας. Στις κρίσεις της νόσου είναι σημαντικά αυξημένο, όχι όμως πάντα και όχι ανάλογα με τη βαρύτητα της κρίσης. Μεγάλη αύξηση του ουρικού οξέος παρουσιάζεται στη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια λόγω ελάττωσης της αποβολής του. Αυξάνει μέτρια σε καταστάσεις μεγάλης καταστροφής κυττάρων, λόγω αύξησης της καταστροφής των νουκλεοτιδίων (των μονομερών του DNA και του RNA), πχ σε λευχαιμία, πολυκυτταραιμία, μεγαλοβλαστική αναιμία (από έλλειψη βιταμίνης Β12 ή φυλλικού οξέος). Το επίπεδο του ουρικού στο αίμα επηρεάζεται από τη διατροφή και από πολλά φάρμακα, επειδή αυξάνουν την κατακράτησή του.




(*) Ουρία, Κρεατινίνη και Ουρικό είναι εξετάσεις για τα νεφρά και μπορεί να βρεθούν ψευδώς αυξημένα και σε υπερκατανάλωση διουρητικών ουσιών (καφέδες, τσάι, μπύρα κτλ) ή σε συστηματικά αθλούμενα άτομα. Εκεί δε δίνουμε τόση σημασία και οι τιμές είναι οριακές.



ΛΕΥΚΩΜΑΤΑ ή ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
Οι πρωτεΐνες στο αίμα μπορεί να παίζουν ρόλο μεταφορικό, λειτουργικό (ένζυμα, αλυσίδες αιμοσφαιρίνης) και αμυντικό (ανοσοσφαιρίνες, ινωδογόνο και συμπλήρωμα σε φλεγμονές και πήξη / επούλωση τραύματος). Είναι δομικά στοιχεία των κυττάρων και η διατήρησή τους σε επαρκή επίπεδα με τη διατροφή επιβάλλεται.
Φυσιολογικές τιμές
- Ολικά λευκώματα = 5,5 - 8 g/dL (55 - 80 g/L) - Λευκωματίνες = 3,5 - 5,5 g/dL (35 - 55 g/L) και σε συμμετοχή 50 - 60 % - Σφαιρίνες = 1,5 - 3,5 g/dL (20 - 35 g/L) και συμμετοχή 40 - 50 %
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
9
- Ινωδογόνο = 160 - 415 mg/dL ή mg% (0,5 - 1,4 μmol/L) - Συμπλήρωμα C3 = 55 - 120 mg%
Στην ηλεκτροφόρηση των σφαιρινών θα πρέπει να τηρείται η εσωτερική αναλογία: α1 = 4,2 - 7,2 %, α2 = 6,8 - 12 %, β = 9,3 - 15 % και γ = 13 - 23 %. Ουσιαστικά πρόκειται για την αναλογία των υποτύπων των ανοσοσφαιρινών (αντισωμάτων) στο αίμα.
Η αύξηση των ολικών λευκωμάτων οφείλεται σχεδόν πάντα (με εξαίρεση την αφυδάτωση) σε αύξηση των σφαιρινών και κυρίως των γ-σφαιρινών. Οι σφαιρίνες αυξάνουν σε προχωρημένες παθήσεις του ήπατος, στο πολλαπλό μυέλωμα, σε χρόνιες λοιμώξεις και σε νοσήματα του κολλαγόνου (αυτοάνοσα). Η ελάττωση των ολικών λευκωμάτων οφείλεται συνήθως σε ελάττωση της λευκωματίνης από τα ούρα (νεφρωσικό σύνδρομο), από το έντερο (εντεροπάθειες), από το δέρμα (εγκαύματα) και από μεγάλες αιμορραγίες. Άλλες αιτίες υπολευκωματιναιμίας είναι η μειωμένη σύνθεση λευκωμάτων σε βαριά ηπατική νόσο, η κακή διατροφή, η κακή απορρόφηση, αλλά και ο αυξημένος καταβολισμός λευκωμάτων (πχ εμπύρετες καταστάσεις, τραύματα). Η λευκωματίνη ονομάζεται και αλβουμίνη.

ΤΡΑΝΣΑΜΙΝΑΣΕΣ ή ΑΜΙΝΟΤΡΑΝΣΦΕΡΑΣΕΣ (SGOT και SGPT)
Είναι ένζυμα μεταφοράς αμινοομάδων. Η οξαλοξεική τρανσαμινάση (SGOT) υπάρχει σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στο μυοκάρδιο και σε μικρότερες στο ήπαρ και στους μύες. Η τιμή της στον ορό αυξάνει στο έμφραγμα του μυοκαρδίου 3 με 9 ώρες μετά την εισβολή και φτάνει στη μέγιστη τιμή μετά από 24 ώρες. Αυξάνει, επίσης, σε σε παθήσεις των μυών (μυϊκή δυστροφία, μυοσίτιδα). Η πυροσταφυλική τρανσαμινάση (SGPT) βρίσκεται σε υψηλότερες συγκεντρώσεις στο συκώτι. Μαζί με τη SGOT αποτελούν ευαίσθητους δείκτες ηπατοκυτταρικής βλάβης. Μεγάλη αύξηση παρατηρείται στην οξεία ηπατίτιδα, ενώ μέτρια σε χρόνιες ηπατικές παθήσεις, αποφρακτικό ίκτερο (πχ "πέτρα στη χολή"), λοιμώδη μονοπυρήνωση ("νόσος του φιλιού") και σε όγκους του ήπατος. Διαπιστώνουμε χρόνιο αλκοολισμό όταν δούμε εργαστηριακά το λόγο SGOT/SGPT να είναι πάνω από 2.
Φυσιολογικές τιμές - SGOT = 5 - 40 U/mL - SGPT = 5 - 35 U/mL
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
10
Παλαιότερα, η οξαλοξεική τρανσαμινάση (SGOT) ονομαζόταν ασπαρτική αμινοτρανσφεράση (AST) και η πυροσταφυλική τρανσαμινάση (SGPT) αλανινική τρανσφεράση (ALT).

ΦΩΣΦΑΤΑΣΕΣ
Είναι τα ένζυμα που καταλύουν την υδρόλυση των φωσφωρικών εστέρων. Η αλκαλική φωσφατάση στο αίμα μας προέρχεται κυρίως από τα κόκαλα και το συκώτι μας. Αυξάνει σε παθήσεις των οστών, εφόσον υπάρχει έντονη οστεοβλαστική δραστηριότητα (πχ ραχίτιδα / έλλειψη βιταμίνης D). Μεγαλύτερη είναι η διαγνωστική της αξία σε παθήσεις του ήπατος και κυρίως στη διαφορική διάγνωση του ικτέρου. Αυξάνει περισσότερο στον αποφρακτικό ίκτερο (ενδοηπατική ή εξωηπατική στάση της χολής πχ από λίθο) και λιγότερο στον ηπατοκυτταρικό ίκτερο. Η όξινη φωσφατάση βρίσκεται σε υψηλές συγκεντρώσεις φυσιολογικά στον προστάτη. Το επίπεδό της στο αίμα ανεβαίνει στον καρκίνο του προστάτη (το ειδικό προστατικό αντιγόνο PSA αποτελεί την πιο χρήσιμη εξέταση για προστάτη).
Φυσιολογικές τιμές - Αλκαλική φωσφατάση = 4 - 13 UKA (King-Armstrong) ή 2 - 4,5 U Bodansky - Όξινη φωσφατάση = 1 - 5 UKA ή 0,5 - 2 U Bodansky

ΧΟΛΕΡΥΘΡΙΝΗ
Παράγεται από τον καταβολισμό της αιμοσφαιρίνης. Είναι αδιάλυτη στο νερό και γι' αυτό στο αίμα μόνο συνδεδεμένη με λευκωματίνη μπορεί να βρεθεί (έμμεση χολερυθρίνη). Στο ήπαρ συνδέεται με γλυκουρονικό οξύ και γίνεται υδατοδιαλυτή (άμεση χολερυθρίνη).
Φυσιολογικές ανώτερες τιμές = 1 mg/dL για την ολική και 0,35 mg/dL για την άμεση
Αύξηση της χολερυθρίνης προκαλείται από αυξημένη διάσπαση της αιμοσφαιρίνης (αιμολυτικός ίκτερος), από ανεπαρκή μεταβολισμό της χολερυθρίνης στο ήπαρ (ηπατοκυτταρικός ίκτερος) και από παρεμπόδιση εκροής της χολερυθρίνης στα χοληφόρα (αποφρακτικός ίκτερος). Η συχνότερη αιτία αυξημένης "χολής" είναι η "πέτρα".
 
γ-ΓΛΟΥΤΑΜΥΛΟΤΡΑΝΣΦΕΡΑΣΗ (γ-GT)
H γ-γλουταμυλική τρανσφεράση είναι ένζυμο που υπάρχει σε ήπαρ, νεφρούς και πάγκρεας. Αποτελεί τον πλέον ευαίσθητο, αλλά όχι ειδικό, δείκτη ηπατικής νόσου. Κοινώς, όταν είναι αυξημένος σημαίνει ότι το συκώτι μας δεν πάει καλά, αλλά για
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
11
να δούμε από τι πρέπει να δούμε τους άλλους δείκτες. Μεγάλη αύξηση παρουσιάζει στον αποφρακτικό ίκτερο, σε μεταστατικούς όγκους του ήπατος και φυσικά σε χρόνια κατανάλωση οινοπνεύματος.
Φυσιολογικές τιμές - Στους άνδρες =6- 28 U/L - Στις γυναίκες = 4 - 18 U/L
 
ΓΑΛΑΚΤΙΚΗ ΑΦΥΔΡΟΓΟΝΑΣΗ ή ΔΕΫΟΔΡΟΓΟΝΑΣΗ (LDH)
Βρίσκεται σε όλα τα κύτταρα, όπου μετέχει στο μεταβολισμό της γλυκόζης. Είναι άφθονη στο μυοκάρδιο, στους μύες γενικότερα και στο ήπαρ. Το επίπεδό της στο αίμα αυξάνει όπως και της SGOT στο έμφραγμα του μυοκαρδίου και επανέρχεται στα φυσιολογικά επίπεδα σε 2 εβδομάδες. Επίσης, αυξάνει σε μυϊκή δυστροφία και σε αρκετές παθήσεις του ήπατος.
Φυσιολογικές τιμές στους 37οC = 240 - 480 U/L
 
ΚΙΝΑΣΗ ΤΗΣ ΚΡΕΑΤΙΝΗΣ (CPK)
Ονομάζεται και κρεατινοφωσφοκινάση. Καταλύει τη φωσφορυλίωση της κρεατίνης και βρίσκεται άφθονη στους μύες. Ειδικά στο μυοκάρδιο επικρατεί το ισοέζυμο ΜΒ (CK-MB), το οποίο αυξάνεται σε έμφραγμα του μυοκαρδίου σε 4 με 6 ώρες και φτάνει σε peak στις 24 ώρες. Η CPK αυξάνει και σε μυϊκή δυστροφία, αλλά και συχνά σε κακώσεις των μυών. Ακόμα και μια ενδομυϊκή ένεση μπορεί να δώσει ψευδώς αυξημένη CPK. Στους άνδρες ανώτερο όριο προτείνεται τα 80 U/L και στις γυναίκες τα 70 U/L, αλλά αξιολογούμε την παράμετρο όταν η CPK περάσει τα 145 IU/mL.
 ΛΙΠΗ
Τα λιπίδια του οργανισμού παίζουν σημαντικότατο ρόλο στο σχηματισμό των ορμονών (στεροειδών, φύλου), είναι υπεύθυνα για το σχηματισμό των μεμβρανών του κυττάρου και αποτελούν πολύτιμες αποθήκες ενέργειας. Η περίσσεια τους είναι ταυτόσημη με την έναρξη των διαδικασιών της αθηρωμάτωσης, της δημιουργίας πλακών δηλαδή εντός των αρτηριών και της
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
12
στένωσης αυτών με όλα τα επακόλουθα (πίεση, εμφράγματα, εγκεφαλικά). Καλή λέμε την HDL (high density lipoprotein, υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη) και κακή την LDL χοληστερόλη (low density lipoprotein, χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη).
Χοληστερόλη = 150 - 240 mg% (μην ακούτε το 200 που λένε για να γράφουν φάρμακα) HDL χοληστερόλη: πάνω από 35 mg% Ολική χοληστερόλη / HDL χοληστερόλη: μικρότερη του 4,5 - 5 Τριγλυκερίδια = 45 - 200 mg% Φωσφολιπίδια = 150 - 250 mg%
Αυξημένη χοληστερόλη (αυτό που λέει ο κόσμος χοληστερίνη) παρατηρείται δευτεροπαθώς και σε έδαφος υποθυρεοειδισμού, διαβήτη και νεφρική ανεπάρκεια. Την HDL τη ρίχνουν η κορτιζόνη, τα οιστρογόνα, τα διουρητικά και οι β-αναστολείς (β-blockers, φάρμακα καρδιάς -συνήθως η ουσία τους λήγει σε -όλη). Το αλκοόλ φυσικά ανεβάζει τη χοληστερίνη στα ύψη.

ΑΜΥΛΑΣΗ
Αποτελεί την κύρια εξέταση για την οξεία παγκρεατίτιδα. Αμυλάση άνω του διπλάσιου του ανώτερου φυσιολογικού ορίου (περί τα 240 U/mL δηλαδή) είναι διαγνωστική οξείας παγκρεατίτιδας. Αυξάνει μέσα σε 12 ώρες από την έναρξη της νόσου και φτάνει σε αιχμή σε 1 - 2 μέρες, μετά από όπου αρχίζει και πέφτει. Ψευδώς χαμηλότερα επίπεδα καταγράφονται όταν υπάρχει υπερλιπιδαιμία και χρειάζεται προσεκτική εκτίμηση.
Φυσιολογικές τιμές = 60 - 120 U/mL

ΛΙΠΑΣΗ
Έχει μεγαλύτερη ειδικότητα από την αμυλάση, αλλά η εξέταση δε διενεργείται στα περισσότερα εργαστήρια. Παραμένει σε υψηλά επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από την αμυλάση στην οξεία παγκρεατίτιδα.
Φυσιολογικές τιμές = 0,2 - 1,5 U/mL 0,1 N NaOH
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
13
Check Up 3 / 5: Βιοχημικές εξετάσεις (Μέρος Β')
 
ΝΑΤΡΙΟ (Na)
Υπονατριαιμία (κάτω από 135 mEq/L) μπορεί να προκληθεί από απώλεια Νατρίου, περίσσεια νερού ή μεταβολές του Καλίου. Σημαντική απώλεια Νατρίου μπορεί να συμβεί από το πεπτικό σύστημα σε παρατεταμένους εμετούς ή διάρροια, από τα νεφρά (π.χ. νεφρική ανεπάρκεια), στη νόσο Adisson (ανεπάρκεια του φλοιού των επινεφριδίων), αλλά εξίσου συχνά και από τον ιδρώτα (συχνότερα σε πυρετό και έντονη άσκηση). Οι τραυματισμοί των μυών, η παγκρεατίτιδα, η κίρρωση ήπατος, η καρδιακή ανεπάρκεια, τα διουρητικά, ο υποθυρεοειδισμός ("θυροειδής"), η υπεραναπλήρωση νερού σε έντονη δίψα και η υπέρμετρη λήψη νερού σε ψυχώσεις δίνουν εργαστηριακά πάλι υπονατριαιμία. Η υπερνατριαιμία, η αύξηση του Νατρίου δηλαδή στο αίμα, είναι λιγότερο συχνή και οφείλεται συνήθεως σε αφυδάτωση.
Φυσιολογικές τιμές = 135 - 146 mEq/L
 ΚΑΛΙΟ (Κ)
Είναι το κατεξοχήν ενδοκυττάριο κατιόν (φορτισμένο με "+" ιόν, αν σε ενδιαφέρει) σε αντίθεση με το Νάτριο που είναι το κατεξοχήν εξωκυττάριο κατιόν (αν θες να το μάθεις χρησιμοποίησε το μνημονικό κανόνα MAD: ΚΙΝΟ = Κάλιο Ιn, Νάτριο Out). Αυτά τα δύο, όπως φαντάζεσαι, (πρέπει να) βρίσκονται σε ισορροπία. Βρίσκεται άφθονο μέσα στα ερυθρά αιμοσφαίρια (ερυθροκύτταρα). Υπερκαλιαιμία (πάνω από 5,2 mEq/L) εμφανίζεται σε κρίσεις της νόσου του Adisson, σε έλλειψη ινσουλίνης (διαβήτη), σε χορήγηση πενικιλλίνης G και δακτυλίτιδας, σε αιμολυτικές καταστάσεις ή μετάγγιση αιμολυμένου αίματος, αλλά και μετά από υπερχορήγηση καλίου όταν αντιμετωπίζουμε την υποκαλιαιμία. Η υπερβολική κατανάλωση φρούτων μπορεί να οδηγήσει σε υπερκαλιαιμία! Η υποκαλιαιμία (κάτω από 3,5 mEq/L) είναι συχνότερη της υπερκαλιαιμίας και οφείλεται σε απώλεια Καλίου από το πεπτικό σύστημα (εμετός, διάρροια) ή από τα νεφρά. Η χρόνια λήψη διουρητικών και η αδρεναλίνη ρίχνουν το Κάλιο, ενώ η χορήγηση ινσουλίνης προκαλεί παροδικά μείωση του Καλίου. Στα σπάνια αίτια υποκαλιαιμίας συγκαταλέγονται η νευρογενής ανορεξία, ο αλκοολισμός και η έλλειψη φρούτων
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
14
και λαχανικών από τη διατροφή. Η πιο πλούσια σε Κάλιο τροφή είναι η μπανάνα. Tip by MAD: Αν νοιώσετε κάποια "αρρυθμία" μια μπανάνα είναι η πιο καλή πρόληψη, γιατί το Κάλιο είναι το κυρίως υπεύθυνο στοιχείο για την κατάσταση αυτή!
Φυσιολογικές τιμές = 3,5 - 5,2 mEq/L
 ΑΣΒΕΣΤΙΟ (Ca)
Το 98 % του Ασβεστίου του σώματός μας βρίσκεται στα κόκαλα και στα δόντια μας. Το Ασβέστιο στο αίμα παίζει σημαντικό ρόλο στη δραστικότητα των ενζύμων, στην πήξη του αίματος και στη νευρομυϊκή μεταβίβαση (κινήσεις μυών / οστών). Στα άτομα μεγάλης ηλικίας η πιο συνηθισμένη αιτία υπερασβεστιαιμίας είναι τα κακοήθη νοσήματα με πρώτο και καλύτερο τον καρκίνο στον πνεύμονα. Μεγάλη αύξηση του Ασβεστίου παρατηρείται στον πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό (παραθυρεοειδείς είναι 4 αδένες "κολλημένοι" πάνω στον θυρεοειδή, μικρότεροι από φακή) λόγω της κινητοποίησης του Ασβεστίου από τα οστά. Μικρότερη αύξηση σε υπερβιταμίνωση D. Μεγάλη υπασβεστιαιμία παρατηρείται στον πρωτοπαθή υποπαραθυρεοειδισμό (αντίστοιχα, η υπολειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων) ή συχνότερα από την αφαίρεση των παραθυρεοειδών αδένων κατά την εγχείρηση αφαίρεσης του θυροειδή. Το Ασβέστιο ελαττώνεται και σε κακή απορρόφηση από το έντερο ή ανεπαρκή πρόσληψη γαλακτοκομικών και πλατύφυλλων λαχανικών και σε νεφρική ανεπάρκεια ή οξεία παγκρεατίτιδα. Το Ασβέστιο μειώνεται ανάλογα και με τη μείωση της βιταμίνης D (περιορισμένη έκθεση στον ήλιο, μη επαρκής λήψη λιπών στη διατροφή).
Φυσιολογικές τιμές = 9 - 11 mg/dL ή mg % (το ολικό / 4,5 - 5,6 mg % το ελεύθερο)
 ΦΩΣΦΩΡΟΣ (P)
Βρίσκεται κυρίως στα κόκαλα, αλλά και σε πολλές σημαντικές ουσίες των κυττάρων (πρωτεΐνες, συνένζυμα κ.α.). Το μεγαλύτερο μέρος του Φωσφόρου του αίματος αποτελεί ο ανόργανος Φώσφορος (Pi) με τιμές αναφοράς που δίνονται πιο κάτω. Συχνότερη αιτία αύξησης του Φωσφόρου είναι η νεφρική ανεπάρκεια. Άλλες αιτίες είναι η υπερβολική λήψη υπακτικών (φάρμακα που σε βοηθούν να κάνεις κακά σου) και η διενέργεια υποκλυσμών. Υποφωσφαταιμία έχουμε σε αλκοολισμό,
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
15
σύνδρομα δυσαπορρόφησης του εντέρου, κατανάλωση "αντιόξινων δισκίων" γιατί περιέχουν αργίλιο / αλουμίνιο (Al) ή μαγνήσιο (Mg). Ελάττωση παρατηρείται και σε ραχίτιδα / οστεομαλακία (έλλειψη βιταμίνης D). Η χορήγηση ινσουλίνης (στους διαβητικούς και όχι) προκαλεί απότομη μετακίνηση Φωσφόρου από το αίμα προς το εσωτερικό των κυττάρων και αυτό μπορεί να μας μπερδέψει (να "κρύβεται" ουσιαστικά μέσα στα κύτταρα, οπότε δε χρειάζεται να τον χορηγήσουμε).
Φυσιολογικές τιμές = 2,5 - 4,5 mg/dL ή mg %
 ΜΑΓΝΗΣΙΟ (Mg)
Το Μαγνήσιο πέφτει στο αίμα σε υποσιτισμό, πλημμελή απορρόφηση από το έντερο, αλκοολισμό, διαβήτη, υπερβολική λήψη διουρητικών και σε νεφρικές παθήσεις. Αντίθετα, αυξημένο βρίσκεται σε υπερβολική λήψη αντιόξινων (λέγε με Maalox) που περιέχουν υδροξείδια του Μαγνησίου, αλλά και σε νεφρική ανεπάρκεια (όπου δεν απεκκρίνεται, "καθαρίζεται").
Φυσιολογικές τιμές = 1,5 - 2,5 mEq/L

ΧΛΩΡΙΟ (Cl) και ΔΙΤΤΑΝΘΡΑΚΙΚΑ (HCO3)
Το Χλώριο αποτελεί το κυριότερο ανιόν (φορτισμένο με "-" ιόν δηλαδή) του εξωκυττάριου υγρού (και του αίματος επομένως). Το κυριότερο ανιόν ενδοκυττάρια είναι τα διττανθρακικά. Νάτριο, Κάλιο, Χλώριο και Διττανθρακικά βρίσκονται σε ένα συνεχές παιχνίδι μπες - βγες από το κύτταρο προς το αίμα και αντίστροφα, ώστε να υπάρχει ισορροπία.
Φυσιολογικές τιμές - Χλωριούχα = 95 - 105 mEq/L - Διττανθρακικά = 21 - 28 mEq/L

ΧΑΛΚΟΣ (Cu)
Ο Χαλκός έχει να κάνει κυρίως με το μεταβολισμό στο συκώτι και κάποια ειδική πρωτεΐνη (σερουλοπλασμίνη), αλλά και με διάφορες νοητικές λειτουργίες στον εγκέφαλο. Γενικά, είναι εξέταση κλάιν.
Φυσιολογικές τιμές = 100 - 200 μg %
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
16

ΣΙΔΗΡΟΣ (Fe)
Ο Σίδηρος είναι απαραίτητο στοιχείο για κάθε ανθρώπινο κύτταρο, δρα ως μεταφορέας οξυγόνου και ηλεκτρονίων, ως καταλύτης στην οξείδωση ("καύσεις") και σε άλλες μεταβολικές οδούς και παίζει ποσοτικά το σπουδαιότερο ρόλο στον οξειδωτικό μεταβολισμό, στην κυτταρική ανάπτυξη και στον πολλαπλασιασμό, όπως και στη μεταφορά και αποθήκευση. Ο Σίδηρος λειτουργεί, μεταφέρεται και αποθηκεύεται ως συστατικό ποικιλίας ενώσεών του και ποτέ ως ελεύθερο κατιόν, γιατί είναι επικίνδυνος. Στον άνθρωπο μεταφέρεται και αποθηκεύεται μέσω 3 πρωτεϊνών: της τρανσφερρίνης, του υποδοχέα της τρανσφερρίνης και της φερριτίνης.
Φυσιολογικές τιμές: - Γυναίκες = 60 - 135 μg % (40 mg / kg βάρους) - Άνδρες = 80 - 160 μg % (50 mg / kg βάρους)
Η τρανσφερρίνη ή σιδηροφυλλίνη είναι η πρωτεΐνη μεταφοράς του σιδήρου στο αίμα για τις ανάγκες των ιστών. Συντίθεται κυρίως στο συκώτι. Φυσιολογικές τιμές = 200 - 375 mg/mL ή γύρω στο 1 mg/kg βάρους σώματος
Η φερριτίνη είναι η κύρια πρωτεΐνη αποθήκευσης του σιδήρου και αποτελείται από ένα πρωτεϊνικό κέλυφος / περίβλημα (την καλούμενη αποφερριτίνη), στο κέντρο του οποίου υπάρχει κοιλότητα όπου αποθηκεύεται ο Σίδηρος. Μπορεί να αποθηκεύσει ως και 4.500 άτομα Σιδήρου, τα οποία αποδίδονται με ευχέρεια για να χρησιμοποιηθούν. Η στάθμη της στο αίμα ανανακλά το Σίδηρο των "αποθηκών" του οργανισμού. Φυσιολογικές τιμές = 4 mg/kg βάρους σώματος για τις γυναίκες και 8 mg/kg για τους άνδρες
Η αιμοσιδηρίνη είναι μορφή αποθήκευσης του Σιδήρου και αποτελείται από αδιάλυτα κοκκία σιδήρου χωρίς πρωτεϊνικό κέλυφος. Είναι πιο μόνιμες "αποθήκες" και συνήθως βρίσκονται ως παθολογικές εναποθέσεις. Φυσιολογικές τιμές = 2 mg/kg βάρους σώματος για τις γυναίκες και 4 mg/kg για τους άνδρες
Παράγοντες που ευνοούν την απορρόφηση Σιδήρου είναι η πρόσληψη ζωικών τροφών, όπως συκωταριές και κρέας γενικότερα (όχι το γάλα και τα αυγά), το όξινο pH ("ξινά" φαγητά), οι αναγωγικές / "αντιοξειδωτικές" ουσίες (βιταμίνες Ε και C, σκόρδα και πορτοκάλια δηλαδή) και τα αλκοολούχα ποτά που περιέχουν Σίδηρο (το
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
17
κόκκινο κρασί είναι αυτό). Χαμηλό Σίδηρο έχουμε σε απώλεια αίματος κάθε αιτιολογίας, σε πλημμελή απορρόφησή του από το έντερο, σε αυξημένες απαιτήσεις του οργανισμού σε Σίδηρο (ανάπτυξη, περίοδος στις γυναίκες, κύηση, θηλασμός) και σε ανεπαρκή πρόσληψη. Η απώλεια αίματος μπορεί να έχει να κάνει π.χ. ακόμα και με ανώμαλη ερυθροποίηση, δηλαδή σχηματισμό ερυθροκυττάρων όχι απολύτως φυσιολογικών (όπως στην έλλειψη ενζύμου -G6PD- και στο στίγμα της Μεσογειακής αναιμίας, όπου καταστρέφονται εύκολα τα ερυθρά αιμοσφαίρια και υπάρχουν μεγάλες ανάγκες στο να αντικατασταθούν, άρα και μεγάλες ανάγκες σε Σίδηρο).
 Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
18
Check Up 4 / 5: 

Εξετάσεις ούρων
Η βιοχημική ανάλυση των ούρων είναι πολύ συνηθισμένη στην καθημερινή πρακτική στο νοσοκομείο. Εδώ θα αναφερθώ μόνο στις πιο κλισέ εξετάσεις και όχι στις εξειδικευμένες. Η συλλογή των ούρων γίνεται σε καθαρό φιαλίδιο (κοστίζει ελάχιστα σε ένα φαρμακείο), αφού προηγηθεί τοπικός καθαρισμός των έξω γεννητικών οργάνων. Η συλλογή των πρωινών ούρων είναι συνήθως πιο κατάλληλη, γιατί τα πρωινά ούρα είναι κατά κανόνα πυκνά και περιέχουν τα παθολογικά στοιχεία που αναζητούνται.. Όταν η συλλογή γίνεται για "καλλιέργεια" (δηλαδή υποπτευόμαστε "μόλυνση", δηλαδή λοίμωξη της περιοχής) τότε πρέπει να συλλέγεται δείγμα από το μέσον της ούρησης. Το δείγμα πρέπει να μεταφέρεται συντόμως για εξέταση, μιας και αλλοιώνεται η σύστασή του γρήγορα.
 ΟΨΗ και ΧΡΟΙΑ
Τα φυσιολογικά ούρα έχουν όψη διαυγή και χροιά κιτρινωπή. Όταν στα ούρα εμφανίζεται θολερότητα, αυτό οφείλεται σε παρουσία αλάτων ή μικροβίων ή κυττάρων. Η καστανή χροιά των ούρων μπορεί να οφείλεται σε αίμα, αιμοσφαιρίνη, μυοσφαιρίνη, φάρμακα ή άλλες χρωστικές. Καστανή χροιά που μετετρέπεται σιγά σιγά σε πρασινωπή οφείλεται σε ύπαρξη χολερυθρίνης ή χολοχρωστικών ("χρωστικών της χολής" -υπεύθυνες για τον ίκτερο). Αν μετά από ανακίνηση του δοχείου των ούρων σχηματίζεται αφρός που δεν εξαφανίζεται εύκολα, αυτό σημαίνει απώλεια πρωτεϊνών από τα ούρα (παθολογική πρωτεϊνουρία).
ΕΙΔΙΚΟ ΒΑΡΟΣ και ΩΣΜΩΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ
Τα φυσιολογικά όρια του ειδικού βάρους των ούρων κυμαίνονται από 1002 - 1030 (συνήθως 1015 - 1025) και της ωσμωτικής πίεσης από 50 -1200 mOsm/Kg (συνήθως 400 - 800 mOsm/Kg). Η ωσμωτική πίεση εκφράζει το ολικό ποσό των διαλυτών στα ούρα στοιχείων (νάτριο, σάκχαρο, ουρία κτλ). Από την άλλη, ο προσδιορισμός του ειδικού βάρους έχει μεγάλη σημασία και παρ'ότι πρόκειται για απλή εξέταση, εκφράζει την ικανότητα των νεφρών να
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
19
αραιώνουν και να συμπυκνώνουν τα ούρα. Ο έλεγχος συμπύκνωσης των ούρων γίνεται μετά από στέρηση υγρών τουλάχιστον για 12 ώρες. Έτσι, αξάνεται η έκκριση της AVP (αντιδιουρητικής ορμόνης, ADH), στην οποία οι νεφροί απαντούν με αυξημένη επαναρρόφηση νερού (αποβάλλεται λιγότερο νερό στα ούρα), με αποτέλεσμα τη συμπύκνωση των ούρων. Η δοκιμασία αραίωσης των ούρων γίνεται με χορήγηση άφθονων υγρών σε μικρό χρονικό διάστημα (15 - 20 λεπτά) και μέτρηση κατόπιν του ειδικού βάρους των ούρων που αποβάλλονται τις επόμενες 4 ώρες. Η μεγάλη περιέκτικότητα των ούρων σε σάκχαρο και πρωτεΐνη ανεβάζουν το ειδικό βάρος.
 pH
Το pH των ούρων κυμαίνεται από 4,5 - 6 (συνήθως 5 - 6,5) και προσδιορίζεται σε πρόσφατα ούρα με ειδικές ταινίες εμποτισμένες με κατάλληλους χημικούς δείκτες που έχουν εύρος pH 5 - 8. Η διατροφή και τα φάρμακα επηρεάζουν πολύ το pH των ούρων. Γενικά, το pH αντανακλά τη σχέση βασικών και όξινων ρυθμιστικών συστατικών και μας βοηθά να αντιληφθούμε μια αντίστοιχη διαταραχή στο αίμα ("καθρέφτης" - ουσιαστικά τα ούρα είναι ένα διήθημα του αίματος).
 ΠΡΩΤΕΪΝΗ / ΛΕΥΚΩΜΑ
Ο ποιοτικός έλεγχος των πρωτεϊνών στα ούρα γίνεται με ειδικές ταινίες και η παρουσία πρωτεΐνης εκτιμάται με σταυρούς ανάλογα με τη θολερότητα του ιζήματος (+ λίγο θετικά, έως ++++ ή και +++++ για τα καραμπινάτα περιστατικά). Βαθμολογία πάνω από +++ (3 σταυρούς) σημαίνει μετρητό λεύκωμα / πρωτεΐνη στα ούρα και πρέπει να ακολουθήσει ποσοτικός προσδιορισμός. Ο ποσοτικός προσδιορισμός γίνεται, όμως, σε ούρα 24ώρου. Το να βρεθεί πρωτεΐνη στα ούρα σημαίνει κατά κανόνα νεφρική νόσο (και κυρίως σπειραματο-νεφρίτιδα).
 ΣΑΚΧΑΡΟ
Η μέτρηση του σακχάρου στα ούρα γίνεται με ταινίες εμποτισμένες με οξειδάση της γλυκόζης και χρωστική. Η ανεύρεση σακχάρου στα ούρα σημαίνει αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη ή προχωρημένου βαθμού διαβηρική νεφροπάθεια και νεφρικές παθήσεις με διαταραχή στην επαναρρόφηση γλυκόζης από τα νεφρικά σωληνάρια.
 
ΚΕΤΟΝΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Κετονικές ουσίες είναι η ακετόνη ("ασετόν" -ναι, το κατουράμε!), το ακετοξεικό οξύ και το β-υδροξυ-βουτυρικό οξύ και η ανίχνευσή τους στα ούρα σημαίνει διαβητική κετοξέωση, αφυδάτωση, υποσιτισμό ή άλλες παθολογικές καταστάσεις με διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων.
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
20

ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΟΥΡΩΝ
Κύτταρα: Τα ούρα φυσιολογικών ατόμων περιέχουν 0 - 3 ερυθρά αιμοσφαίρια κατά οπτικό πεδίο (κοπ). Η ανεύρεση περισσότερων ερυθροκυττάρων στα ούρα σημαίνει τραυματισμό της περιοχής, λίθο, ουρολοίμωξη ή νεφρική πάθηση. Τα λευκά αιμοσφαίρια ή πυοσφαίρια εμφανίζονται 2 - 3 κοπ φυσιολογικά. Η παρουσία περισσότερων από 30 - 40 λευκοκύτταρα στα ούρα σημαίνει λοίμωξη των ουροφόρων οδών και χρειάζεται να γίνει ποσοτική καλλιέργεια ούρων και αντιβιόγραμμα (για να ανευρεθεί ο υπεύθυνος μικροβιολογικός παράγοντας και να επιλεχθεί το κατάλληλο αντιβιοτικό). Τα επιθηλιακά κύτταρα είναι κύτταρα που "ξεκολλούν" από τα τοιχώματα των ουριφόρων οδών και αποβάλλονται μαζί με τα ούρα. Πολλά μηχανήματα τα αναγνωρίζουν ως λευκοκύτταρα δίνοντάς μας λάθος εντύπωση για λοίμωξη, ενώ δεν υπάρχει. Τα ηωσινόφιλα απαντώνται στα ούρα ασθενών με αλλεργική διάμεση νεφρίτιδα σε ποσοστό 90 % (προσωπικά το έχω δει μόνο 1 φορά τόσα χρόνια). Η αιματουρία παρατηρείται και χωρίς υποκείμενη παθολογία των νεφρών σε μεγάλο πυρετό, σε έντονη σωματική άσκηση και σε γυναίκες στην περίοδό τους πάνω (το αίμα στην τελευταί περίπτωση ξέρετε πως δεν είναι ζωηρό κόκκινο).
Κύλινδροι: Αποτελούν κυλινδρικά μορφώματα, σύμφωνα με το εκμαγείο του αυλού των ουροφόρων σωληναρίων. Διακρίνονται σε υαλώδεις, υαλοκοκκώδεις, κοκκώδεις, επιθηλιακούς και αιμορραγικούς κυλίνδρους. Το βασικό υλικό συγκόλλησης κυττάρων είναι μια φυσιολογική βλεννοπρωτεΐνη, η πρωτεΐνη TammHorsfall, που εκκρίνεται στα νεφρικά σωληνάρια. Παράγεται σε μεγάλες ποσότητες σε νοσήματα του νεφρού και σε λοιμώξεις, ενώ καθιζάνει εύκολα στο όξινο περιβάλλον του νεφρού (ιδιαίτερα όταν ο ασθενής έχει ολιγουρία). Οι υαλώδεις κύλινδροι είναι οι μόνοι που δεν υποσημαίνουν κάποια ποθολογία.
Κρύσταλλοι: Στα φυσιολογικά ούρα ανευρίσκονται διάφοροι κρύσταλλοι που δεν αντανακλούν συνήθως σε νεφρικές παθήσεις. Αντίθετα, η παρουσία κρυστάλλων κυστίνης είναι παθολογικό εύρημα και σημαίνει βλάβη του νεφρού (η λεγόμενη κυστινουρία).
PS: Αυτή η βλακεία με τα σαπούνια που έχουν ουδέτερο pH με βγάζει από τα ρούχα μου. Αν είχα ουδέτερο pH θα έκαιγαν τα δέρμα μας. Θα έπρεπε να λένε "με pH ουδέτερο σε σχέση με αυτό του δέρματος" ή "ισορροπημένο pH".
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
21
Check Up 5 / 5: Ορμονολογικές εξετάσεις

ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΗ
Αποτελεί το σπουδαιότερο αλατοκορτικοειδές (φαντάσου ότι τα επινεφρίδια παράγουν τρεις κατηγορίες ορμονών, τα γλυκοκορτικοειδή –όπως η κορτιζόνη- με τα αλατο-κορτικοειδή, τις κατεχολαμίνες –αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη- αλλά και ορμόνες του φύλου -σε μικρότερα ποσά από τα γεννητικά όργανα φυσικά). Οι τιμές θα βρούμε στο δείγμα του αίματος εξαρτώνται από το πόσο αλάτι (χλωριούχο νάτριο, NaCl) καταναλώνουμε συνήθως, αλλά και από τη θέση του σώματος (σε όρθια θέση είναι ψηλότερες οι τιμές της). Η λειτουργία της ορμόνης έχει να κάνει με την ανταλλαγή των ιόντων Καλίου και Νατρίου στον οργανισμό, σα να λέμε ένας μηχανισμός ομοιόστασης. Σε ελεύθερη λήψη αλατιού και σε κατάκλιση οι φυσιολογικές τιμές είναι 4,8 – 14,8 ng/dL, ενώ μετά από ορθοστασία 4 ωρών οι φυσιολογικές τιμές είναι 12 – 30 ng/dL. Η φυσιολογική αποβολή στα ούρα είναι 6 – 8 μg/24ωρο.

 ΑΥΞΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ (GH, Growth Hormone)
Μαζί με την ινσουλίνη, τις φυλετικές ορμόνες και τις ορμόνες του θυρεοειδή είναι οι υπεύθυνες ορμόνες για την ανάπτυξη. Οι τιμές στο αίμα το πρωί και μετά από νηστεία (αυτό που δεν τρως βαριά το προηγούμενο βράδυ και τίποτα το πρωί πριν σου πάρουν αίμα δηλαδή) έχουν φυσιολογικά όρια από 0 ως 10 ng/mL. Ο απλός προσδιορισμός της δεν έχει διαγνωστική αξία, παρά μόνο σε συνδυασμό με δυναμικές δοκιμασίες. Π.χ. στη δοκιμασία φόρτωσης με γλυκόζη (η δοκιμασία που προσπαθούν να βρουν αν έχεις ζάχαρο όταν έχεις οριακές τιμές και σου παίρνουν αίμα κάθε τρεις και λίγο την ίδια μέρα), επί ακρομεγαλίας (μεγάλα άκρα, μύτη, αυτιά, χείλη), παρατηρείται αύξηση των τιμών της ορμόνης ή παραμονή στα ίδια επίπεδα με τη βασική τιμή. Αντίθετα, σε φυσιολογικά άτομα παρατηρείται πτώση της GH κάτω του 1 ng/mL κατά τη διάρκεια αυτής της δοκιμασίας.

ΓΟΝΑΔΟΤΡΟΠΙΝΕΣ
Εκκρίνονται από τον πρόσθιο λοβό της υπόφυσης (ένα μικρό σκατουλάκι ακριβώς στο κέντρο του κεφαλιού σου που εκκρίνει ένα σωρό ορμόνες) και είναι ουσιαστικά
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
22
η Θυλακιοτρόπος ορμόνη (FSH) και η Ωχρινοτρόπος ορμόνη (LH), οι οποίες ρυθμίζουν τη λειτουργία των γεννητικών αδένων (ωριμάζουν το σπερματοζωάριο και το ωάριο, ευθύνονται για τον κύκλο της περιόδου, σύλληψη – κύηση). Στην εμμηνόπαυση και μετά οι τιμές αυτών των δύο ορμονών αυξάνονται πάρα πολύ.
Φυσιολογικές τιμές FSH - Για τις γυναίκες: 1 – 9 mIU/mL ( 2 – 10 mIU/mL στη μέση του καταμήνιου κύκλου) - Για τους άνδρες: κάτω από 6 mIU/mL
Φυσιολογικές τιμές LH - Για τις γυναίκες: 1 -22 mIU/mL ( 20 – 70 mIU/mL στη μέση του καταμήνιου κύκλου) - Για τους άνδρες: 0 – 9 mIU/mL

ΔΕΫΔΡΟΕΠΙΑΝΔΡΟΣΤΕΡΟΝΗ (DHEA)
Ο προσδιορισμός της στο αίμα και μάλιστα του θειικού παραγώγου της S-DHEA είναι ο καλύτερος δείκτης για τη διάγνωση εάν η γυναικεία υπερτρίχωση είναι επινεφριδιακής αιτιολογίας (μικρά ποσά αυτής της ορμόνης παράγονται στα επινεφρίδια και μάλιστα αυτή η ορμόνη είναι πρόδρομη της τεστοστερόνης). Οι τιμές αναφοράς στους άνδρες είναι 1,9 – 4,9 μg/mL και στις γυναίκες 1,3 – 3,6 μg/mL.

ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΤΡΟΠΟΣ ΟΡΜΟΝΗ (TSH)
Εκκρίνεται κι αυτή από τον πρόσθιο λοβό της υπόφυσης και ρυθμίζει τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (αύξηση των θυρεοειδικών κυττάρων, σύνθεση θυρεοειδικών ορμονών, πρόσληψη ιωδίου, δέσμευση τυροσινών –τι σου λέω τώρα-, απελευθέρωση θυρεοειδικών ορμονών στο σώμα). Φυσιολογικές τιμές είναι από 0,17 – 4 mIU/L. Αποτελεί τον καλύτερο δείκτη για τη διάγνωση ευθυρεοειδισμού (το ότι όλα πάνε καλά δηλαδή με το θυρεοειδή σου). Με τις νεότερες μεθόδους προσδιορισμού επιτυγχάνεται ικανοποιητική ακρίβεια, ώστε τιμές πολύ χαμηλές (κάτω από 0,15) να είναι διαγνωστικές υπερθυρεοειδισμού. Για τις περιπτώσεις υποθυρεοειδισμού τιμές άνω του 5 είναι διαγνωστικές.

ΘΥΡΟΞΙΝΗ (Τ4)
Η ολική θυροξίνη σε άτομα ηλικίας 10 – 60 ετών είναι 5 – 12 μg/dL, ενώ μετά τα 60 πέφτουμε στα 5 – 10. Υψηλότερες είναι οι τιμές στα βρέφη (9 – 18) και στα μικρά παιδιά (7 – 15). Ο προσδιορισμός αποτελεί την πρώτη ένδειξη για τη
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
23
λειτουργία του θυρεοειδή. Επειδή οι θυρεοειδικές ορμόνες κυκλοφορούν στο αίμα κατά το μεγαλύτερο μέρος τους συνδεδεμένες με πρωτεΐνες (κυρίως με την TBG, thyroxine binding globulin) και δραστικές είναι οι ελεύθερες ορμόνες, οι οποίες και αποτελούν ένα πολύ κλάσμα (π.χ. για την Τ4 μόλις το 0,05 %), οι μεταβολές των πρωτεϊνών επηρεάζουν τις θυρεοειδικές ορμόνες. Μια τέτοια κατάσταση είναι η εγκυμοσύνη, κατά την οποία αυξάνει η TBG και η ολική Τ4, χωρίς όμως αύξηση της ελεύθερης Τ4. Επίσης, φαρμακευτικοί ή ιδιοσυστατικοί παράγοντες επηρεάζουν τα επίπεδα της θυροξίνης. Γι’ αυτό είναι χρήσιμο να προσδιορίζεται η ελεύθερη Τ4 ή να σχετίζεται ο προσδιορισμός της με την TBG. Η τελευταία προσδιορίζεται άμεσα στο αίμα, καθώς και έμμεσα μέσω της πρόσληψης ραδιενεργού Τ3 ή Τ4 από το αίμα (Τ3 ή Τ4 uptake). Ο συνδυασμός Τ3 uptake και ολικής Τ4 δίνει το δείκτη ελεύθερης θυροξίνης, που είναι ο πλέον αξιόπιστος δείκτης για τη λειτουργία του θυρεοειδή.
 ΤΡΙΙΩΔΟΘΥΡΟΝΙΝΗ (Τ3)
Φυσιολογικές τιμές είναι από 110 – 190 ng/dL. Αν και κυκλοφορεί σε ποσότητες πολύ μικρότερες της θυροξίνης (Τ4), φαίνεται πως είναι η κύρια δραστική ορμόνη του θυρεοειδούς, καθώς η θυροξίνη παίζει το ρόλο της προορμόνης που μεταβολίζεται σε Τ3 στην περιφέρεια. Η αυξημένη Τ3 έχει ιδιαίτερη σημασία στη διάγνωση της Τ3 θυρεοτοξίκωσης, δηλαδή της κατάστασης στην οποία σημειώνεται αύξηση της Τ3 χωρίς αύξηση της Τ4. Οι περιπτώσεις αυτές αποτελούν το 5 % των υπερθυρεοειδικών. Σε πολλές καταστάσεις η μετατροπή της Τ4 σε Τ3 αναστέλλεται και ως εκ τούτου εμφανίζεται χαμηλή Τ3, χωρίς όμως να ελαττώνεται η Τ4. Γι’ αυτό χαμηλή μόνο Τ3 ΔΕΝ αποτελεί ασφαλή ένδειξη υποθυρεοειδισμού. Επίσης, επειδή σε σοβαρές ασθένειες η μετατροπή της Τ4 σε Τ3 αναστέλλεται, είναι δυνατόν να υπάρχει υπερθυρεοειδισμός και η Τ3 να μην είναι αυξημένη. Γενικώς, η Τ3 επιβεβαιώνει τη διάγνωση σχετικά με μια πάθηση του θυρεοειδή, αλλά ποτέ δεν την κρίνει.

ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ
Οι τιμές της φυσιολογικά κυμαίνονται από 2 – 25 μU/mL. Αυξημένες τιμές μαζί με υπογλυκαιμία παρατηρούνται στο ινσουλίνωμα, έναν όγκο του παγκρέατος. Χαμηλές τιμές βρίσκονται στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι, καθώς και μετά από αφαίρεση του παγκρέατος (αφού εκεί παράγεται). Αυξημένες τιμές ινσουλίνης και σακχάρου σε άτομο που δεν έφαγε κάτι σημαίνουν «αντίσταση στην ινσουλίνη» και παρατηρούνται σε παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ, ουραιμία και υπερκορτιζολαιμία.
 
C-ΠΕΠΤΙΔΙΟ
Προέρχεται από διάσπαση της προϊνσουλίνης σε ένα μόριο C-πεπτιδίου και σε ένα μόριο ινσουλίνης. Αυξημένο βρίσκεται στο ινσουλίνωμα. Η τιμή του διαχωρίζει την
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
24
προέλευση της ινσουλίνης στο αίμα. Αν η ινσουλίνη είναι ψηλή και οφείλεται σε υπερβολική δόση της εξωγενώς, τότε το πεπτίδιο είναι χαμηλό. Αν παράγεται ενδογενώς ινσουλίνη, τότε το πεπτίδιο ακολουθεί τα ψηλά επίπεδα ινσουλίνης. Φυσιολογικές τιμές: 1 – 4 ng/mL.
 ΚΑΤΕΧΟΛΑΜΙΝΕΣ
Δεν τις μετράμε στο αίμα, γιατί έχουν μικρό χρόνο ζωής και αυξομειώνονται ταχύτατα. Μετράμε όμως τους μεταβολίτες τους στα ούρα. Μετά από διακοπή όλων των φαρμάκων της πίεσης για 2 μέρες μαζεύουμε τα ούρα ενός 24ώρου. Το βανιλινομανδελικό οξύ (VMA) / οι ολικές ελεύθερες κατεχολαμίνες ούρων 24ώρου είναι 0 – 100 μg.
 
ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ
Αποτελεί το σπουδαιότερο γλυκο-κορτικοειδές. Οι τιμές στο αίμα παρουσιάζουν εξεσημασμένη ημερήσια διακύμανση: το πρωί στις 8 π.μ. είναι 5 – 23 μg/dL, ενώ το βράδυ σχεδόν μηδενίζονται. Η ελεύθερη κορτιζόλη των ούρων είναι 10 -100 μg/24ωρο. Έ νας απλός προσδιορισμός της κορτιζόλης σε τυχαίο δείγμα ΔΕ βοηθά στη διάγνωση, εξαιτίας των μεγάλων ημερήσιων μεταβολών, αλλά και της επίδρασης του stress στην παραγωγή της. Αύξησή της μπορεί να σημαίνει πάθηση των επινεφριδίων ή/και της υπόφυσης.
 
ΚΟΡΤΙΚΟΤΡΟΦΙΝΗ (ACTH)
Φυσιολογικές τιμές της κάτω από 60 pg/mL στις 8 π.μ. και κάτω από 25 pg/mL στις 6 μ.μ. Σαν εξέταση συμπληρώνει την ακριβώς προηγούμενη.
 
ΠΡΟΛΑΚΤΙΝΗ (PRL)
Τυπικές τιμές αναφοράς στις γυναίκες είναι κάτω από 20 ng/mL στις γυναίκες και κάτω από 12 στην εμμηνόπαυση, ενώ στους άνδρες κάτω από 16 ng/mL. Παρουσιάζει μεταβαλλόμενες τιμές κατά τη διάρκεια της μέρας υπό μορφή
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
25
σφυγμικών αυξήσεων και μεγαλύτερες τιμές το απόγευμα. Μεγάλη αύξηση πάνω από 5 φορές από τις ανώτερες φυσιολογικές τιμές αποτελεί ένδειξη ανησυχίας για όγκο στην υπόφυση (αρκετά συχνός!). Μια μικρή αύξηση ΔΕΝ οδηγεί σε διάγνωση, αλλά πρέπει η μέτρηση να επαναληφθεί 2-3 φορές σε πρωινό δείγμα. Στις γυναίκες αυξημένες τιμές παρατηρούνται σε διαταραχές της γονιμότητας, όπως η ανωορρηξία (με ή χωρίς διαταραχή της εμμήνου ρύσεως), σε γαλακτόρροια και σε αμηνόρροια (αν αναρωτιέσαι γιατί δεν έχεις περίοδο, ενώ δεν παίρνει αντισυλλυπτικά). Στους άνδρες μπορεί να βρεθεί αυξημένη σε ανικανότητα και ολιγοσπερμία.
 
ΤΕΣΤΟΣΤΕΡΟΝΗ
Είναι το κυριότερο ανδρογόνο και παράγεται κυρίως από τους όρχεις, αλλά και από τις ωοθήκες (ω, ναι!) και τα επινεφρίδια. Πριν την εφηβεία οι φυσιολογικές τιμές είναι 10 – 20 ng/dL και για τα δύο φύλα, ενώ μετά στους άνδρες είναι 250 – 750 και στις γυναίκες 11 – 80 (μη με ρωτήσεις για ενδιάμεσες καταστάσεις, δεν είμαι ενδοκρινολόγος :-P). Χαμηλές τιμές στους άνδρες ανευρίσκονται σε υπολειτουργία των όρχεων με υπογονιμότητα και σε ανικανότητα. Αν οι τιμές της τεστοστερόνης είναι πάνω από 200 ng/dL στις γυναίκες, τότε ψάχνουμε για όγκο στην ωοθήκη. Τα οιστρογόνα δεν τα μετράμε συχνά στην καθ’ημέρα κλινική πράξη, εκτός αν πρόκειται για διερεύνηση υπογονιμότητας σε γυναίκες ή αν θέλουμε να δώσουμε υποκατάσταση σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που κινδυνεύουν από οστεοπόρωση και καρδιακά επεισόδια αν δεν πάρουν υποκατάσταση.
 
ΠΑΡΑΘΟΡΜΟΝΗ (PTH)
Είναι η ορμόνη που παράγει η υπόφυση και διεγείρει τους παραθυρεοειδείς αδένες. Ουσιαστικά εμπλέκεται στο μεταβολισμό του ασβεστίου και στην ισορροπία αυτού στον οργανισμό, μέσω καλσιτονίνης, βιταμίνης D και Ca. Κάθε εργαστήριο έχει δικές του τιμές αναφοράς. Χάος
Live your Myth in Greece (by MAD) presents Check Up
http://my-greece.blogspot.com/
26
 
ΡΕΝΙΝΗ
Είναι ένα ένζυμο που παράγεται στο νεφρό και ρυθμίζει την πίεσή μας. Όταν είναι πεσμένη, σημαίνει ότι το νεφρό δεν πάει καλά ή ότι κάτι καταστέλλει την παραγωγή της. Δρα συνεργικά με την αλδοστερόνη και γενικά είναι η ουσία που παράγεται αντιδραστικά στην πίεση (π.χ. αν αντιληφθεί μικρή πίεση αυξάνει την έκκρισή της και ανεβαίνει η πίεση, αντίθετα δεν απελευθερώνεται όταν η πίεση είναι μεγάλη). Εδώ έχει ένα σωρό νούμερα. Χάος πάλι. 

1~**   Ο κ. Κωνσταντίνος ΠΑΠΠΑΣ ιδρυτής της Κ2 Health Products στο Ν. Ψυχικό για θεραπεία με Υπέρυθρους 23-09-2019:   https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10216282423586723/  .- 
2~*  Ο Κ. ΠΑΠΠΑΣ για θεραπείες με  Υπέρυθρες ακτινοβολίας,… ιδρυτής της Κ2 Health Products στο Ν. Ψυχικό Αθήνα ,  23-09-2019:  https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10216282373665475/  .-                   
 3 .~**  Ιατρικές συναντήσεις με Κ. Παππά  23-09-2019 :   https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10216282146779803/   .- 
4. ~** Σε θεραπεία Με Υπέρυθρες Κ. Παππά μιλούν ασθενείς :    https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10216282493068460/  .-
5.-~**  Ασθενείς αναφέροντες σε θεραπείες με μηχανήματα Υπέρυθρων 23-09-2019 :  https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10216282578470595/  .- 
6.~** Ασθενής αναφέρεται στα αποτελέσματα θεραπείας με μηχανήματα Κ. Παππά 23-09-2019 :  https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10216282765355267/  .- 
7.~**  Ασθενής με σκλήρυνση κατά πλάκας μας λέει για θεραπείες ΜΕ Υπέρυθρες ακτινοβολίες του Κ. Παππά 23-09-2019 : 
 8.~**   Ασθενή για δισκοπάθεια και κοίλες σπονδυλικής στήλης αναφέρει για θεραπεία με Υπέρυθρους 23-09-2019 :  https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10216283111643924/  .- 
~** ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ  , Κ.  Γεωργιλάκης Φυσικοθεραπευτής Χειροπράκτης - Αντιμετώπιση Προβλημάτων του Ισχίου & Γονάτου  
 https://youtu.be/hA-0rJUwW_g  .-                    
***  ΙΑΤΡΙΚΑ  ΘΕΜΑΤΑ σε βίντεο , ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας Το- Α-Ω ... :
****  ΟΛΑ  για τις Κήλες , χειρουργικές θεραπείες ,  ανοιχτή χειρουργική , Λαπαροσκόπησή και ρομποτική χειρουργική :    
1/.-  Κήλες Βουβωνοκήλη Νο1 / 2019 :  https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10217057535524037/    .-
 2/.- Κήλη … θεραπείες Ρομποτική χειρουργική τοποθέτηση πλέγματος Νο2 / 2019: https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10217057632086451/   .-
3/.-  Ρομποτική χειρουργική σε Κήλες Νο3 / 2019 : https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10217057716608564/   .-
4/.- Κήλες και θεραπείες Νο4 / 2019  : https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10217057894333007/  .- 

--    THE END THE END THE END THE END    – –– – 
  • ΘΕΜΑΤΑ υγείας ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας Σάββατο 27 Ιουλίου 2019
  • ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ Από το Α- Ω . ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας .- Τετάρτη 31 Ιουλίου 2019
  • Θέματα Υγείας για όλους μας .
  • Θέματα Υγείας για όλους μας Νοέμβριος 2009 .
  • θέματα υγείας Νο 1
  • ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ Νο 2

  • Ρομποτική αρθροπλαστική γονάτου και ισχίου 2019 Δεκέμβριος: https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas/videos/10216915343609328/   .-






    Το ισχίο αποτελείται από ένα σφαιρικό τμήμα – την κεφαλή του μηριαίου οστού – και μια κοίλη υποδοχή – την κοτύλη της πυέλου (λεκάνης). Η σφαιρική κεφαλή του μηριαίου περιστρέφεται ελεύθερα μέσα στην κοτύλη. Για να μη δημιουργούνται τριβές, η περιοχή καλύπτεται από ένα λείο, γυαλιστερό ιστό- το χόνδρο – και από μία μικρή ποσότητα αρθρικού υγρού, που δρα σαν λιπαντικό στην κίνηση της άρθρωσης.  Η οστεοαρθρίτιδα του ισχίου είναι μία χρόνια εκφυλιστική νόσος, η οποία εκδηλώνεται σαν αποτέλεσμα της φθοράς του χόνδρου που καλύπτει τις αρθρικές επιφάνειες. Προκαλείται έτσι δυσκαμψία και χωλότητα κατά τη βάδιση, ενώ σταδιακά εμφανίζεται πόνος, που γίνεται αισθητός στη βουβωνική περιοχή ή στην πρόσθια επιφάνεια του μηρού και αντανακλά μερικές φορές στο γόνατο. Με όλα αυτά, περιορίζεται σημαντικά η δραστηριότητα του ασθενούς.  Στα αρχικά στάδια το πρόβλημα αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή, αργότερα όμως αυτή πλέον δεν επαρκεί και τότε καθίσταται αναγκαία η χειρουργική αντιμετώπιση, με ολική αρθροπλαστική του ισχίου. Η επιτυχής έκβαση της επέμβασης επιτρέπει στον πάσχοντα να αποκτήσει και πάλι μία φυσιολογική ζωή. Με την ολική αρθροπλαστική γίνεται αντικατάσταση του κατεστραμμένου οστού και του χόνδρου της άρθρωσης με μία τεχνητή άρθρωση, που περιλαμβάνει ένα μηριαίο στυλεό με κεφαλή και ένα κυπέλλιο κοτύλης. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι πραγματοποίησης της επέμβασης, οι οποίες διακρίνονται μεταξύ τους κυρίως ανάλογα με τον τρόπο προσπέλασης, δηλαδή τον τρόπο με τον οποίο ο χειρουργός φθάνει στην άρθρωση. Οι κλασικές μέθοδοι, που χρησιμοποιούν πλάγια ή οπίσθια προσπέλαση, απαιτούν μεγάλες χειρουργικές τομές, με σημαντικό τραυματισμό των μαλακών μορίων. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα αντίστοιχα μεγάλη απώλεια αίματος κατά τη διάρκεια της επέμβασης, που καθιστά κατά κανόνα αναγκαία τη μετάγγιση τουλάχιστον μιας μονάδας αίματος. Μετεγχειρητικά, ο ασθενής μπορεί να υποφέρει από πόνο, αλλά το κύριο πρόβλημα είναι ότι θα πρέπει για διάστημα έξι περίπου εβδομάδων, μέχρι να επουλωθούν τα τραυματισμένα μαλακά μόρια, να κινείται πολύ επιφυλακτικά και οπωσδήποτε με κάποιο βοήθημα, όπως μπαστούνι ή «Π».  Τα προβλήματα αυτά γίνονται τα τελευταία χρόνια προσπάθειες να αντιμετωπιστούν με χειρουργικές τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας. Η πολυετής εμπειρία μας σε ολικές αρθροπλαστικές ισχίου δείχνει, ότι η πιο επιτυχημένη από τις μεθόδους αυτές είναι η τεχνική που εφαρμόζεται από την ομάδα μας στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, γνωστή ως ASI (Anterior Supine Intermuscular). Η μέθοδος αυτή εξασφαλίζει μια ήπια μετεγχειρητική πορεία με ταχεία ανάρρωση και άριστα μακροχρόνια αποτελέσματα.

    ~**    ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΙΣΧΙΟΥ
    ρομποτική αρθροπλαστική ΜΑΚΟ   Αρθροπλαστικής   Ισχίου

    Η μέθοδος Superpath είναι η τελευταία εξέλιξη στις ελάχιστης επεμβατικότητας τεχνικές για Ολική Αρθροπλαστική του Ισχίου.
    Βίντεο :  https://youtu.be/NQkz2miwgFc    .-
    ~   Ο ασθενής μπορεί να περπατήσει λίγες ώρες μετά την επέμβαση
    Τα τελευταία χρόνια, η ολική αρθροπλαστική έχει εισέλθει σε μια νέα εποχή!                              
    Η ιδέα της προστασίας των μαλακών μορίων με τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας έχει έρθει στο προσκήνιο στις ολικές αρθροπλαστικές ισχίου.                                                                
    Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι η χειρουργική επέμβαση με προστασία των μαλακών μορίων δε σημαίνει μόνο μικρή τομή αλλά και διατήρηση και προστασία των σημαντικών μυών και τενόντων γύρω από το ισχίο.   Είναι η διαφύλαξη και η διατήρηση των μαλακών μορίων που επιτρέπει στον ασθενή να κινητοποιηθεί σε λίγες μέρες ή ακόμα και ώρες μετά την επέμβαση απ’ ό,τι σε εβδομάδες ή και μήνες. Ένας σημαντικός αριθμός ασθενών που υποβλήθηκαν σ΄ αυτήν την επέμβαση είναι ικανοί να περπατήσουν χωρίς βοήθεια σε λίγες ώρες και να πάρουν εξιτήριο την επόμενη κιόλας μέρα χωρίς τους τυπικούς περιορισμούς , για παράδειγμα να μην διασταυρώνουν τα πόδια, όπως παραδοσιακά συνιστάται στις ολικές αρθροπλαστικές ισχίου.                                                                                                                                 

    Γιατί πονάει το ισχίο μου;

    Υπάρχουν πολλοί λόγοι που οδηγούν στον εκφυλισμό της άρθρωσης του ισχίου οδηγώντας σε πόνο, μειωμένο εύρος κίνησης και υποβάθμιση της ποιότητας ζωής. Το ισχίο αποτελείται από την κεφαλή του μηριαίου οστού η οποία αρθρώνεται στην κοτύλη της πυέλου. Όπως όλες οι αρθρώσεις το ισχίο περιέχει μικρή ποσότητα αρθρικού υγρού που λιπαίνει την άρθρωση όταν κινούμαστε. Συγκρατείται στη θέση του με συνδέσμους οι όποιοι βοηθούν στο ν΄αποφευχθεί το εξάρθρημα του ισχίου. Η πλήρης λειτουργικότητα του ισχίου εξαρτάται από τη συνεργασία πολλών διαφορετικών ομάδων, συμπεριλαμβανομένων οστών, μυών, συνδέσμων και νεύρων. Όταν ο χόνδρος του ισχίου καταστραφεί ή φθαρεί τα οστά τρίβονται μεταξύ τους. Η καταστροφή του χόνδρου συνήθως συμβαίνει στην αρθρίτιδα ή οστεοαρθρίτιδα, τον πιο κοινό τύπο αρθρίτιδας που οδηγεί σε ολική αρθροπλαστική ισχίου.  Η οστεοαρθρίτιδα είναι ο πιο κοινός τύπος αρθρίτιδας που έχει σαν αποτέλεσμα ο ασθενής να πονάει και να έχει περιορισμένη κινητικότητα. Άλλες μορφές αρθρίτιδας του ισχίου είναι η άσηπτη νέκρωση του ισχίου, η φλεγμονώδης αρθρίτιδα και η μετατραυματική αρθρίτιδα.

    Ποιες είναι οι ενδείξεις της Ολικής Αρθροπλαστικής Ισχίου;

    Η ολική αρθροπλαστική ισχίου έχει σχεδιαστεί για να θεραπεύσει τον πόνο του ισχίου και να βελτιώσει την κινητικότητά του αντικαθιστώντας τα μέρη που έχουν καταστραφεί από εκφυλιστικές παθήσεις της άρθρωσης. Τέτοιες παθήσεις είναι η οστεοαρθρίτιδα, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η μετατραυματική αρθρίτιδα, οι δυσπλασίες του ισχίου και η άσηπτη νέκρωση του ισχίου.

    Ποιές είναι οι αντενδείξεις της ολικής αρθροπλαστικής του ισχίου;

    Δεν πρέπει να υποβληθεί σε επέμβαση ο ασθενής που έχει φλεγμονή ή λοίμωξη στο σώμα ή το αίμα, τα οστά του δεν έχουν φτάσει σε σκελετική ωρίμανση (παιδιά, έφηβοι), ο ασθενής έχει σημαντικές νευρομυικές παθήσεις που δεν θα επιτρέψουν στην ολική αρθροπλαστική να παραμείνει σταθερή ή που ο ασθενής δεν μπορεί να ακολουθήσει μετεγχειρητικό πρόγραμμα αποκατάστασης, αν έχει σημαντική παθολογική παχυσαρκία ή ανοσοκατασταλμένο ανοσιολογικό σύστημα.

    Ολική Αρθροπλαστική με τη μέθοδο Superpath Ⓡ

    Η Ολική Αρθροπλαστική με τη μέθοδο Superpath Ⓡ πραγματοποιείται από ολοένα κι αυξανόμενο αριθμό κατάλληλα εκπαιδευμένων χειρουργών στην Αμερική, Αυστραλία και πρόσφατα στην Ευρώπη και την Ασία.
    Με τη μέθοδο “Superpath Ⓡ” δεν γίνεται χειρουργική εξάρθρωση του ισχίου. Το ζητούμενο σε κάθε επιτυχημένη επέμβαση με προστασία των μαλακών μορίων είναι η αποφυγή του τραυματισμού των μαλακών μορίων γύρω από το ισχίο. Με το να μην εξαρθρώνεται ποτέ χειρουργικά το ισχίο, είναι πολύ λίγοι οι τραυματισμοί των μυών και τενόντων που το περιβάλλουν. Με αυτήν την χειρουργική τεχνική, η πρόθεση τοποθετείται μέσα στο σώμα χωρίς το ισχίο να στρέφεται σε μη φυσικές θέσεις όπως συμβαίνει με άλλες τεχνικές.
    Με την τεχνική “Superpath Ⓡ” δεν κόβονται μύες κατά την επέμβαση, οι μύες απλώς απωθούνται και η όλη επέμβαση γίνεται από ένα μικρό “παράθυρο” μεταξύ τους (σαν να χτίζεις ένα πλοίο μέσα σε ένα μπουκάλι).
    Αποφεύγοντας την διατομή και την αποκόλληση των μυών και των τενόντων γύρω από το ισχίο ελαχιστοποιούνται το τραύμα, ο πόνος και η αιμορραγία που προκαλούνται στα μαλακά μόρια. Έτσι μένουν περισσότερα ανέπαφα μαλακά μόρια και κυρίως οι έξω στροφείς του ισχίου και οι γλουτιαίοι μύες. Αυτοί οι μύες προλαμβάνουν την εξάρθρωση και επιτρέπουν φυσιολογική βάδιση χωρίς ο ασθενής να “κουτσαίνει” όπως συμβαίνει συχνά με τις παραδοσιακές τεχνικές.
    Χάρη στην ελαχιστοποίηση της βλάβης αυτών των σημαντικών μαλακών μορίων, οι ασθενείς περπατούν 2-3 ώρες μετά το χειρουργείο και η συντριπτική πλειοψηφία τους παίρνει εξιτήριο την επόμενη κιόλας ημέρα . Επιπροσθέτως ο πόνος τους είναι σημαντικά λιγότερος.

    Ποια είναι τα πλεονεκτήματα;

    Διατήρηση των μαλακών μορίων

    Το γεγονός ότι οι μύες δεν τραυματίζονται επιτρέπει στους ασθενείς να ξεκινήσουν νωρίτερα την αποκατάσταση η οποία διαρκεί λιγότερο. Με το “Superpath Ⓡ” ο χειρουργός μπορεί να διατηρήσει περισσότερα μαλακά μόρια. Μετά την παραδοσιακή επέμβαση ολικής αρθροπλαστικής ο χειρουργός δίνει οδηγίες συνήθως στους ασθενείς να περιορίσουν την κίνηση του ισχίου καθώς υπάρχει κίνδυνος εξαρθρήματος λόγω των τραυματισμών των μαλακών μορίων. Επειδή με το “Superpath Ⓡ” αποφεύγονται αυτοί οι τραυματισμοί, ο χειρουργός πιθανά να μην περιορίσει την κίνηση του ισχίου.

    Ταχύτερη Ανάρρωση

    Επειδή τα μαλακά μόρια γύρω από το ισχίο δεν τραυματίζονται πολλοί ασθενείς μπορούν να έχουν πλήρη αποκατάσταση και να επιστρέψουν στις καθημερινές τους ασχολίες σε μερικές μέρες μετά την επέμβαση κι όχι μετά από εβδομάδες ή μήνες.
    Ο συνδυασμός αυτής της τεχνικής με τα Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) & Fast track Protocols που χρησιμοπειούμε, επιτρέπει τελικά στον ασθενή να κινητοποιηθεί 2 μόλις ώρες μετά το χειρουργείο (βλέπε video ασθενών) και να περπατήσει είτε με τη βοήθεια βακτηρίας είτε ακόμα και χωρίς αυτή, μειώνοντας σημαντικά πολλές από τις μετεγχειρητικές επιπλοκές όπως οι αναπνευστικές λοιμώξεις, οι θρομβώσεις κ.α. και να πάρει εξιτήριο με ασφάλεια από το Νοσοκομείο την επόμενη κιόλας ημέρα ή ακόμα και την ίδια μέρα με κατάλληλες προϋποθέσεις ( ημερήσια νοσηλεία ), αφού ο πόνος είναι ελεγχόμενος , ο οργανισμός του μπορεί να ανταπεξέλθει αποτελεσματικά και γρήγορα στο stress του χειρουργείου και να μειώσει τις πιθανές επιπλοκές.
    Ποιοι είναι οι κίνδυνοι;
    Όπως συμβαίνει με όλες τις χειρουργικές επεμβάσεις υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι και επιπλοκές και απαιτείται κάποιος χρόνος ανάρρωσης. Κάποιες από τις πιθανές επιπλοκές που μπορεί να έχει οποιαδήποτε ολική αρθροπλαστική ισχίου είναι οι εξής: πόνος, κάταγμα οστού ή συνδέσμου, βλάβες στα αγγεία ή στα νεύρα, παροδική ή μόνιμη βλάβη του νεύρου, ανισοσκελία, εξάρθρημα της πρόθεσης, θρομβώσεις που μπορούν να μεταναστεύσουν στην καρδιά ή στους πνεύμονες, καθυστέρηση στην επούλωση της χειρουργικής τομής, εν τω βάθει φλεγμονή, επιφανειακή φλεγμονή, πρώιμη φθορά της πρόθεσης η οποία μπορεί να χρειάζεται νέα χειρουργική επέμβαση.
    Πολλές από αυτές τις επιπλοκές είναι σημαντικά λιγότερες με την τεχνική “SuperpathⓇ”.
    Το βάρος, η ηλικία και το ιατρικό ιστορικό καθορίζουν τους προσωπικούς κινδύνους του κάθε ασθενή. Ο χειρουργός είναι αυτός που μπορεί να κρίνει αν η ολική αρθροπλαστική είναι κατάλληλη για τον ασθενή. Σε τελική ανάλυση η καλύτερη χειρουργική τεχνική είναι αυτή που ο χειρουργός γνωρίζει καλύτερα.

    Συνοπτικά Πλεονεκτήματα

    • Διαφύλαξη των μαλακών μορίων (κανένας μυς ή τένοντας δεν κόβεται)
    • Άμεση κινητοποίηση (2 – 3 ώρες μετά το χειρουργείο)
    • Εξιτήριο από το νοσοκομείο την επόμενη ημέρα
    • Ελάχιστος πόνος
    • Μικρότερη αιμορραγία
    • Κανένας περιορισμός
    • Ταχύτερη ανάρρωση – αποκατάσταση και επιστροφή στην καθημερινότητα
    • Το ισχίο μοιάζει πιο «φυσιολογικό»

    ~** 

       Τι είναι η Aρθροπλαστική Fast track ή ERAS;

    Τα Fast track & Enhanced Recovery After Surgery (ERAS)  Protocols είναι πρωτόκολλα γρήγορης αποκατάστασης των ασθενών μετά από Ολική Αρθροπλαστική Ισχίου και Γόνατος.
    Η ιδέα αυτών των νέων αυτών μεθόδων και πρωτοκόλλων γρήγορης αποκατάστασης μετά από χειρουργική επέμβαση ανήκει στο Δανό Καθηγητή Henrik Kehle που πρώτος εμπνεύστηκε και βελτιστοποίησε τα πρωτόκολλα αυτά, για να βελτιώσει τα μετεγχειρητικά αποτελέσματα των ασθενών του.

    Συνίστανται σε εξειδικευμένες ενέργειες και τεχνικές τόσο προεγχειρητικά για την προετοιμασία του ασθενούς, όσο και διεγχειρητικά και μετεγχειρητικά.Είναι αποτέλεσμα ομαδικής δουλειάς και προσπάθειας τόσο της χειρουργικής ομάδας (Χειρουργός, συνεργάτες), της αναισθησιολογικής ομάδας, της νοσηλευτικής ομάδας των χειρουργείων και του ορόφου, φυσικοθεραπευτών, και πολλών άλλων ομάδων υποστήριξης συμπεριλαμβανομένων άλλων ειδικοτήτων (παθολόγων, καρδιολόγων, πνευμονολόγων κτλ).







    Με το Fast track & Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) Protocols, ο ασθενής προετοιμάζεται σωστά κατά την προεγχειρητική περίοδο και βελτιστοποιούνται όλες οι λειτουργίες του και οι εφεδρείες για να μπορεί να αντεπεξέλθει τάχιστα, με τον καλύτερο τρόπο και μειώνοντας σημαντικά τις επιπλοκές και παρενέργειες του μεγάλου αυτού χειρουργείου της Αρθροπλαστικής του Ισχίου ή Γόνατος. Οι εξελιγμένες και πρωτοποριακές τεχνικές αναισθησίας είναι κατάλληλες ώστε ο ασθενής αφενώς να μην αισθανθεί και καταλάβει τίποτα και αφετέρου να συνέλθει γρήγορα από αυτή.

    Λιγότερος Πόνος & Αιμορραγία και λιγότερες 

    Επιπλοκές

    Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου ο χειρουργός με τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας, σεβασμού και προστασίας των μαλακών μορίων (Τεχνική Superpath, Ρομποτική Ισχίου ή Γόνατος) και τεχνικές διήθησης των μαλακών μορίων με ειδικά φάρμακα (LIA- local Infiltration) και την συνδρομή της αναισθησιολογικής ομάδας μειώνει σημαντικά την αιμορραγία και τον μετεγχειρητικό πόνο, που πλέον είναι εύκολα αντιμετωπίσιμος με συνδυασμό απλών παυσίπονων από το στόμα , χωρίς την ανάγκη ισχυρών οπιούχων ή μορφίνης. Ο συνδυασμός αυτών των τεχνικών προεγχειρητικά, διεγχειρητικά και μετεγχειρητικά με τα Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) & Fast track Protocols επιτρέπει τελικά στον ασθενή να κινητοποιηθεί 2 μόλις ώρες μετά το χειρουργείο (βλέπε video ασθενών) και να περπατήσει είτε με τη βοήθεια βακτηρίας είτε ακόμα και χωρίς αυτή, μειώνοντας σημαντικά πολλές από τις μετεγχειρητικές επιπλοκές όπως οι αναπνευστικές λοιμώξεις, οι θρομβώσεις κ.α.   





    Ημερήσια νοσηλεία – Εξιτήριο την ίδια μέρα

    Δεν χρησιμοποιούνται σωληνάκια, παροχετεύσεις ή ουροκαθετήρες και ο ασθενής μπορεί να φάει ελεύθερα και παροτρύνετε να γυρίσει στις φυσιολογικές του συνήθειες αμέσως και σαν να μην είχε υποβληθεί στην μεγάλη αυτή επέμβαση.
    Το Fast track & Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) Protocol επιτρέπει στον ασθενή να πάρει εξιτήριο με ασφάλεια από το Νοσοκομείο την επόμενη κιόλας ημέρα ή ακόμα και την ίδια μέρα με κατάλληλες προϋποθέσεις (ημερήσια νοσηλεία), αφού ο πόνος είναι ελεγχόμενος, ο οργανισμός του μπορεί να ανταπεξέλθει αποτελεσματικά και γρήγορα στο stress του χειρουργείου και να μειώσει τις πιθανές επιπλοκές.

































































































  • Σχετικά  βίντεο :   https://youtu.be/7aRSj-NzjlI   .-   https://youtu.be/okUE68-BPco  .-  https://youtu.be/hA2mWcB8Uec   .-  https://youtu.be/V69kxrehHeI  .-  
    Γράφει ο Κωνσταντίνος Σαράντος, Εξειδικευμένος Χειρουργός Ορθοπαιδικός Ισχίου & Γόνατος – Διευθυντής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Coventry & Warwick.
    ~ ** Ολική Αρθροπλαστική Ισχύου: Οδηγίες για τον Ασθενή

    Ασκήσεις για εύρος κινήσεων

    Κάμψη ισχίου και γόνατος: Ξαπλωμένος με τη πλάτη και τα πόδια τεντωμένα, τα δάκτυλα των ποδιών να βλέπουν κατά το ταβάνι και τα χέρια δίπλα στα πλευρά σας. Διατηρώντας τη πτέρνα σε επαφή με το κρεβάτι, λυγίστε το ισχίο και το γόνατο. Επιστρέψτε στην αρχική θέση. Κάντε 20 επαναλήψεις, 2 φορές τη μέρα.
    Απαγωγή: Ξεκινήστε με τα πόδια ενωμένα. Κινήστε το χειρουργημένο πόδι προς την έξω μεριά κρατώντας τα δάκτυλα να δείχνουν προς το ταβάνι. Προχωρήστε σε 20 επαναλήψεις, 2 φορές τη μέρα.

    Ασκήσεις ενδυνάμωσης

    Τετρακέφαλοι : Σφίξτε τους μυς στο πάνω μέρος του μηρού. Την ίδια στιγμή πιέστε το πίσω μέρος του γόνατος προς τα κάτω και μέσα στο κρεβάτι. Το αποτέλεσμα θα πρέπει να είναι τέντωμα του ποδιού. Κρατείστε 5 δευτερόλεπτα, χαλαρώστε 5 δευτερόλεπτα. Προχωρήστε σε 20 επαναλήψεις, 2 φορές τη μέρα.
    Έκταση γόνατος: Ξαπλώστε με τη πλάτη προς τα κάτω και τοποθετείστε μία πετσέτα διπλωμένη ρολό ή ένα μαξιλάρι κάτω από το πόδι έτσι ώστε το γόνατό σας να λυγίζει περίπου 30-40 μοίρες. Σφίξτε τους τετρακέφαλους, για να τεντωθεί το γόνατό σας και σηκώστε τη πτέρνα σας. Κρατείστε για 5 δευτερόλεπτα, έπειτα χαμηλώστε αργά προς την επιφάνεια της πτέρνας σας.

    Καθημερινές δραστηριότητες

    Τι να κάνετε και τι όχι : 
    Το καινούργιο σας ισχίο είναι σχεδιασμένο για να εξαλείφει το πόνο και να αυξάνει τη λειτουργικότητα. Υπάρχουν συγκεκριμένες κινήσεις που προκαλούν αδικαιολόγητη πίεση στο καινούργιο σας ισχίο. Για την ασφάλειά σας, αυτές θα πρέπει να αποφεύγονται. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών μετά την επέμβαση.
    ΜΗ τοποθετείτε το χειρουργημένο ισχίο προς το στήθος (κάμψη) πέρα από ορθή γωνία (90 μοίρες).
    ΜΗΝ κάθεστε σε καρέκλες χωρίς βραχίονες.
    ΝΑ πιάνεστε γερά από τους βραχίονες της καρέκλας για να βοηθάτε να σηκωθείτε με ασφάλεια σε όρθια θέση. Τοποθετείστε επιπλέον μαξιλάρια ή μαξιλαράκια στη καρέκλα σας έτσι ώστε να μην λυγίζετε το ισχίο σας περισσότερο από 90 μοίρες.
    ΜΗ σηκώνεστε πατώντας το χειρουργημένο πόδι. Κρατείστε το πόδι μπροστά ενώ σηκώνεστε.
    ΝΑ χρησιμοποιείτε καρέκλα με βραχίονες. Τοποθετείστε το χειρουργημένο πόδι μπροστά και το άλλο πόδι καλά από κάτω.
    ΜΗΝ κάθεστε χαμηλά στη τουαλέτα ή στη καρέκλα..
    ΝΑ σηκώνεστε από τη τουαλέτα όπως σας υποδεικνύει ο φυσιοθεραπευτής σας. Χρησιμοποιήστε το ανυψωτικό τουαλέτας αν σας έχει δοθεί.
    ΜΗ τεντώνεστε για να τραβήξετε τις κουβέρτες προς τα επάνω.
    ΝΑ χρησιμοποιείτε ένα μακρύ χερούλι για να τραβάτε τα σεντόνια ή τις κουβέρτες ή κάντε όπως σας συμβούλεψε ο φυσιοθεραπευτής σας.
    ΜΗ σκύβετε προς τα εμπρός.
    ΜΗ στρέφεται τα γόνατα σας προς τα μέσα όταν κάθεστε, στέκεστε ή ξαπλώνετε.
    ΜΗ προσπαθήσετε να φορέσετε μόνοι σας τα παπούτσια ή τις κάλτσες σας με το συνηθισμένο τρόπο. Κάνοντας αυτό με λάθος τρόπο μπορεί να λυγίσετε ή να σταυρώσετε το χειρουργημένο πόδι πολύ περισσότερο από όσο πρέπει.
    ΝΑ κάνετε αυτές τις δραστηριότητες όπως σας καθοδήγησε ο φυσιοθεραπευτής σας.
    ΜΗ σταυρώνετε το χειρουργημένο πόδι ώστε να περνάει από το μέσο του σώματος.
    ΜΗ ξαπλώνετε χωρίς μαξιλάρι ανάμεσα στα πόδια σας.
    ΝΑ κρατάτε ένα μαξιλάρι ανάμεσα στα πόδια σας όταν γυρίζετε απ’ τη “καλή” μεριά σας. Αυτό γίνεται για να μην περάσει το χειρουργημένο πόδι τη μέση γραμμή του σώματος.

    ~ **  Αρθροπλαστική Γόνατος – Αρθρίτιδα
    Αρθροπλαστική Γόνατος: Τι Πρέπει να Γνωρίζετε

    Τι είναι η αρθροπλαστική γόνατος;

    Η αρθροπλαστική γόνατος αποτελεί μια από τις πιο ασφαλείς κι αποτελεσματικές χειρουργικές επεμβάσεις της σύγχρονης Ορθοπαιδικής. Γι’ αυτό την εμπιστεύονται ολοένα και περισσότεροι πάσχοντες από αρθρίτιδα, προκειμένου να ανακουφιστούν οριστικά από τον πόνο και να επιστρέψουν σε μια φυσιολογική ζωή.
    Ενδεικτικά, κάθε χρόνο στις ΗΠΑ πραγματοποιούνται περίπου 430.000 επεμβάσεις ολικής αρθροπλαστικής γόντατος, αριθμός που αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί ως το 2030.
    Στην κατακόρυφη αύξηση της εμπιστοσύνης των ασθενών που προχωρούν σε αρθροπλαστική γόνατος έχουν συμβάλει οι τελευταίες εξελίξεις στη χειρουργική γόνατος. Πιο συγκεκριμένα, προσανατολίζονται στον ολοένα και μεγαλύτερο περιορισμό του χειρουργικού τραύματος, τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας της άρθρωσης και την ταχύτερη δυνατή επάνοδο του ασθενούς στις φυσιολογικές του δραστηριότητες.

    Τι είναι η αρθρίτιδα γόνατος;

    Η αρθρίτιδα γόνατος είναι μια φλεγμονώδης πάθηση που χαρακτηρίζεται από την καταστροφή των δομικών στοιχείων της άρθρωσης του γόνατος, δηλαδή των χόνδρων, των συνδέσμων και των οστών.
    Χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο στην περιοχή του γόνατος, αρχικά μετά από σωματική καταπόνηση. Στα πιο προχωρημένα στάδια ο πόνος γίνεται συνεχής, ενώ παρατηρείται και περιορισμός της κίνησης και παραμόρφωση του γόνατος.
    H αρθρίτιδα του γόνατος είναι μια πάθηση που επηρεάζει σημαντικά τις καθημερινές δραστηριότητες και την ποιότητα ζωής των ασθενών. Αντιμετωπίζεται με συντηρητικά μέσα στα αρχικά στάδια της νόσου και χειρουργικά σε ασθενείς με βεβαρημένη κλινική εικόνα.

    αρθροπλαστικη γονατος

    Αίτια και Συμπτώματα

    Τι προκαλεί την αρθρίτιδα στο γόνατο;

    Οι πιο συχνές μορφές είναι η εκφυλιστική αρθρίτιδα, η μετατραυματική αρθρίτιδα και η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η κάθε μια εκ των οποίων οφείλεται σε διαφορετικά αίτια.
    Εκφυλιστική αρθρίτιδα: Η πιο συχνή μορφή. Συνιστά μια νόσο, κατά την οποία ο αρθρικός χόνδρος φθείρεται σταδιακά και σημειώνεται έντονη τριβή μεταξύ των οστών. Ως συνέπεια, προσβάλλει κυρίως άτομα της τρίτης ηλικίας.
    Μετατραυματική αρθρίτιδα: Μοιάζει με την αρθρίτιδα, όμως δεν αποτελεί προϊόν φυσιολογικής φθοράς της άρθρωσης αλλά αποτέλεσμα τραυματισμού του γόνατος, όπως ένα κάταγμα ή μια ρήξη συνδέσμου/μηνίσκου.
    Ρευματοειδής αρθρίτιδα: Συνιστά αυτοάνοσο νόσημα, κατά το οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στον ίδιο τον οργανισμό, και αποτελεί ένα φλεγμονώδη τύπο αρθρίτιδας. Προσβάλλει συνήθως και τα δυο γόνατα λόγω αντίδρασης του οργανισμού και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

    Ποια είναι τα συμπτώματα της αρθρίτιδας του γόνατος;

    Εάν πάσχετε από αρθρίτιδα στο γόνατο, όπως η οστεοαρθρίτιδα που είναι η πιο συχνή, τότε πιθανότατα θα αισθάνεστε ότι το γόνατό σας πονάει και είναι δύσκαμπτο κατά περιόδους.
    Τα συμπτώματα μπορεί να εστιάζονται σε ένα μόνο γόνατο ή να εμφανίζονται και στα δυο.
    Ο πόνος μπορεί είναι εντονότερος προς το τέλος της ημέρας ή όταν μετακινείτε το γόνατό σας, ενώ ίσως να υποχωρεί όταν αναπαύεστε. Συχνά, το γόνατο έχει μια σχετική ακαμψία το πρωί, αλλά αυτό συνήθως δε διαρκεί περισσότερο από μισή ώρα.
    Ο πόνος μπορεί να γίνει αισθητός γύρω από το γόνατο ή σε ένα συγκεκριμένο σημείο, π.χ. μπροστά ή πλάγια. Μπορεί να πονάτε περισσότερο αν πιέζετε το γόνατό σας με συγκεκριμένο τρόπο, όπως π.χ. ανεβαίνοντας ή κατεβαίνοντας σκάλες. Μερικές φορές, ο πόνος είναι τόσο έντονος που μπορεί να ξυπνήσει τον ασθενή μέσα στη νύχτα.
    Ένα άλλο σύμπτωμα που δείχνει αρθρίτιδα στο γόνατο είναι το οίδημα (πρήξιμο) και η εξασθένηση των μυών στους μηρούς. Αυτή η μυϊκή αδυναμία μπορεί να καταστήσει την άρθρωση ασταθή, με συνέπεια το γόνατο να υποχωρεί όταν του ασκείται πίεση.
    Τα αποτελέσματα της αρθρίτιδας ίσως προκαλέσουν κατάθλιψη ή άγχος, και έχουν αντίκτυπο στις προσωπικές σχέσεις και τον ύπνο των ασθενών.

    Πώς γίνεται η διάγνωση της αρθρίτιδας του γόνατος;

    Η λήψη λεπτομερούς ιστορικού σε συνδυασμό με κλινική εξέταση από έμπειρο Ορθοπαιδικό συνήθως αρκούν για τη διάγνωση της αρθρίτιδας. Ο απεικονιστικός έλεγχος, μέσω ακτινογραφίας και μαγνητικής τομογραφίας, επιβεβαιώνει την κλινική διάγνωση.
    Ενίοτε χρειάζονται αιματολογικές εξετάσεις προκειμένου αφενός να αποκλειστούν άλλες παθήσεις κι αφετέρου να ταυτοποιηθεί ο τύπος της αρθρίτιδας, ιδιαίτερα της ρευματοειδούς.

    αρθροπλαστικη γονατος

    Θεραπεία με Αρθροπλαστική Γόνατος

    Πώς αντιμετωπίζεται η αρθρίτιδα του γόνατος;

    Η συντηρητική αγωγή, η οποία περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, με ή δίχως ταυτόχρονη χορήγηση φαρμάκων, επιδρά ανακουφιστικά χωρίς όμως να αντιμετωπίζουν τη βλάβη της άρθρωσης, η οποία δεν είναι αναστρέψιμη.
    Όταν η συντηρητική αγωγή δεν αρκεί για να περιορίσει τα συμπτώματα, η χειρουργική αντιμετώπιση της αρθρίτιδας με αρθροπλαστική γόνατος αποτελεί μονόδρομο.
    Σήμερα, υπάρχουν εξελιγμένες χειρουργικές μέθοδοι, οι οποίες προσαρμόζονται στις εξατομικευμένες ανάγκες του κάθε ασθενούς, με εντυπωσιακά αποτελέσματα.

    Ποια χειρουργική μέθοδο να επιλέξω;

    Η πλέον σύγχρονη τάση στη χειρουργική του γόνατος αφορά στις επεμβάσεις ελάχιστης επεμβατικότητας του γόνατος (Minimally Invasive Surgery – MIS), καθώς και στην εφαρμογή των υλικών με την καθοδήγηση ηλεκτρονικού υπολογιστή (Νavigated Surgery) και ειδικού ρομποτικού βραχίονα (Robotic Assisted Surgery).
    Μια επιπλέον εξέλιξη στη χειρουργική γόνατος είναι η ελάχιστα επεμβατική τεχνική PSI. Η τεχνική αυτή αφορά στη χρήση ειδικών εξατομικευμένων εργαλείων μιας χρήσεως, τα οποία είναι φτιαγμένα επακριβώς για την άρθρωση του κάθε ασθενούς που πρόκειται να υποβληθεί σε χειρουργείο.
    Με αλλά λόγια, τα εργαλεία αυτά είναι «κομμένα και ραμμένα» στα ιδιαίτερα ανατομικά χαρακτηριστικά του κάθε ασθενούς.
    Οι εν λόγω μέθοδοι είναι ιδιαίτερα ατραυματικές, όχι μόνο λόγω της μικρής τομής στο δέρμα, αλλά κυρίως διότι δεν απαιτείται να κοπούν ή να αποκολληθούν μύες κατά τη διάρκεια της χειρουργικής προσπέλασης.

    Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των συγκεκριμένων μεθόδων;

    Οι τεχνικές MIS και PSI σε συνδυασμό με νέα πρωτόκολλα αναισθησίας, αναλγησίας, φυσικοθεραπείας και ταχείας ανάρρωσης (rapid recovery – fast track) έχουν ως αποτέλεσμα:
    • Μικρότερη χειρουργική τομή.
    • Μειωμένη απώλεια αίματος με συνέπεια, αρκετά συχνά, να αποφεύγεται η μετάγγιση αίματος.
    • Ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου.
    • Άμεση κινητοποίηση του ασθενούς. Ακόμα και την ίδια ημέρα του χειρουργείου σηκώνεται να βαδίσει, μειώνοντας κατά συνέπεια σημαντικά τον κίνδυνο επιπλοκών, όπως θρομβώσεις φλεβών των κάτω άκρων λόγω ακινησίας.
    • Σημαντικά μειωμένη διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο.
    • Ταχεία επάνοδο του ασθενούς στην καθημερινότητα, έχοντας πλήρη αυτονομία και χωρίς να εξαρτάται από την υποστήριξη του οικογενειακού του περιβάλλοντος.

    Σε ποιες περιπτώσεις γίνεται μερική αρθροπλαστική γόνατος;

    Σε ένα μεγάλο αριθμό ατόμων με αρθρίτιδα συμβαίνει να έχει φθαρεί μόνο ένα από τα τρία διαμερίσματα στο γόνατο. Σε αυτήν την περίπτωση, ο ασθενής μπορεί να επιλέξει μόνο μερική αντικατάσταση της άρθρωσής του.
    Η διαφορά μεταξύ της μερικής αρθροπλαστικής γόνατος (ή μονοδιαμερισματικής αρθροπλαστικής) και της ολικής έγκειται στο γεγονός ότι στη μερική αντικαθίσταται μόνο το πληγέν τμήμα του γόνατος. Αντίθετα, η ολική αρθροπλαστική γόνατος συνεπάγεται την αντικατάσταση και των τριών τμημάτων του γόνατος. Πιο συγκεκριμένα, ο πρόσθιος και ο οπίσθιος χιαστός σύνδεσμος διατηρούνται στη μερική, αλλά αφαιρούνται κατά την ολική αρθροπλαστική γόνατος.

    Ποια είναι τα πλεονεκτήματα στη μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος;

    Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος προσφέρει καλύτερη λειτουργία του γόνατος και λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο συγκριτικά με την ολική αρθροπλαστική. Ειδικότερα, τα πλεονεκτήματά της είναι:
    • Πιο φυσιολογική κίνηση και λειτουργία του γόνατος.
    • Μόνο ένα τμήμα του γόνατος αντικαθίσταται, καθιστώντας τη μέθοδο αυτή προσβάσιμη κι από νεότερους ασθενείς.
    • Ελάχιστα επεμβατική – πραγματοποιείται μόνο μια μικρή τομή.
    • Λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος.
    • Περιορισμένη παραμονή στο νοσοκομείο (μία ή δύο νύχτες).
    • Ταχύτερη ανάρρωση και αποδέσμευση από τις πατερίτσες.
    Επιπλέον, σύμφωνα με διεθνείς κλινικές μελέτες, 15 χρόνια μετά τη χειρουργική επέμβαση, το 95% των εμφυτευμάτων εξακολουθεί να λειτουργεί εξαιρετικά. Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος είναι τόσο επιτυχημένη, ώστε από το 2013 η εταιρεία που κατασκευάζει το σχετικό εμφύτευμα παρέχει εγγύηση εφ’ όρου ζωής!

    Ποιοι ασθενείς είναι κατάλληλοι για μερική αρθροπλαστική γόνατος;

    Δεν είναι όλοι οι ασθενείς υποψήφιοι για μερική αποκατάσταση του γόνατος. Μόνο ο ορθοπαιδικός χειρουργός μπορεί να πει αν κάποιος είναι υποψήφιος για χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης άρθρωσης. Επίσης, καθορίζει και ποιο εμφύτευμα είναι κατάλληλο για τις συγκεκριμένες ανάγκες του. Ο κάθε ασθενής πρέπει να συζητά την κατάσταση και τις επιλογές θεραπείας του με τον χειρουργό του.
    Η σωστή επιλογή ασθενών από τον θεράποντα ιατρό σε συνδυασμό με την εφαρμογή της κατάλληλης χειρουργικής τεχνικής και των σωστών υλικών μπορούν να διασφαλίσουν το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα σε ασθενείς με αρθρίτιδα γόνατος.

    Μπορώ να χειρουργήσω ταυτόχρονα και τα δυο μου γόνατα;

    Όσοι υποφέρουν από πόνους και δυσκαμψία στα δυο γόνατα έχουν τη δυνατότητα να απαλλαγούν από τον πόνο με μια επέμβαση.
    Η περιορισμένη επεμβατικότητα και απώλεια αίματος, η ελαχιστοποίηση του κινδύνου επιπλοκών και η άμεση δυνατότητα κινητοποίησης του ασθενούς που χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες μεθόδους ολικής αρθροπλαστικής γόνατος, καθιστούν πλέον δυνατή την ταυτόχρονη αρθροπλαστική και των δυο αρθρώσεων με ένα μόνο χειρουργείο.
    Έτσι, ο ασθενής που πάσχει από αρθρίτιδα και στα δυο του γόνατα, μπορεί να αντιμετωπίσει συνολικά το πρόβλημά του δίχως την ταλαιπωρία που συνεπάγονται τα διαδοχικά χειρουργεία, όπως γινόταν μέχρι σήμερα σε αυτές τις περιπτώσεις, και χωρίς καμία έκπτωση στην ασφάλεια και την ποιότητα ζωής του.

    Σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται η ταυτόχρονη αρθροπλαστική και των 2 γονάτων;

    Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται έπειτα από ειδικούς ελέγχους στους ασθενείς. Οι ορθοπαιδικοί κρίνουν στη συνέχεια ότι πληρούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθεί η ταυτόχρονη αρθροπλαστική και στα 2 γόνατα.

    Ποια είναι τα πλεονεκτήματα στην ταυτόχρονη αρθροπλαστική γόνατος;

    Το βασικό πλεονέκτημα στην ταυτόχρονη αρθροπλαστική γόνατος και στα δύο μέλη, είναι ότι απαιτείται μόνο ένα επεμβατικό γεγονός και – κατ’ επέκταση – μία αναισθησία, για να αποκατασταθούν οι βλάβες στις αρθρώσεις.
    Συνεπώς, μειώνεται πολύ ο χρόνος της συνολικής αποκατάστασης του ασθενούς, ο οποίος ουσιαστικά περιορίζει την ταλαιπωρία δυο χειρουργείων σε ένα.
    Με άλλα λόγια, ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο για όσο διάστημα θα έμενε αν χειρουργούσε μόνο το ένα γόνατο. Μάλιστα, από την επόμενη του χειρουργείου είναι σε θέση να κινηθεί με σχετική άνεση!
    Παράλληλα, απολαμβάνει δίχως συμβιβασμούς και εκπτώσεις όλα τα πλεονεκτήματα των σύγχρονων προσεγγίσεων που έχει η ολική αρθροπλαστική γόνατος, όπως:
    • Η απώλεια αίματος κατά τη διάρκεια του χειρουργού και μετά είναι ελάχιστη.
    • Ο ασθενής μπορεί να κινητοποιηθεί άμεσα και ο χρόνος νοσηλείας περιορίζεται σημαντικά.
    • Ο κίνδυνος μετεγχειρητικών επιπλοκών είναι σχεδόν μηδενικός.
    • Η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες είναι ταχύτατη.

    Έχω κάνει αρθροπλαστική γόνατος κι έχει αποτύχει. Πώς μπορώ να επανορθώσω τη ζημιά;

    Υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις κατά τις οποίες μια αρθροπλαστική γόνατος αποτυγχάνει λόγω της φυσιολογικής χαλάρωση των υλικών της αρχικής επέμβασης μετά την πάροδο πολλών ετών, κάποιας λοίμωξης μετά το χειρουργείο ή ενός κατάγματος στην περιοχή του γόνατος, καθώς επίσης και λόγω λανθασμένου προσανατολισμού των εμφυτευμάτων, όπως τοποθετήθηκαν εξ αρχής.
    Όταν συμβαίνει αυτό, το γόνατο μπορεί να είναι μόνιμα πρησμένο, να πονάει αρκετά και ο ασθενής να παραπονείται για δυσκαμψία, αστάθεια και αδυναμία εκτέλεσης των καθημερινών του δραστηριοτήτων.
    Σε αυτήν την περίπτωση συνιστάται η αναθεώρηση της αρθροπλαστικής του γόνατος. Προτείνεται, δηλαδή, μια διορθωτική επέμβαση στην οποία γίνεται αφαίρεση των υλικών που είχαν τοποθετηθεί αρχικά και αντικατάστασή τους με καινούργια.

    Πόσο αποτελεσματική είναι η αναθεώρηση αρθροπλαστικής στο γόνατο;

    Το πιο βασικό συστατικό για την επιτυχία μιας επέμβασης αναθεώρησης αρθροπλαστικής γόνατος είναι η σωστή διάγνωση του προβλήματος και η διερεύνηση του αιτίου πίσω από τη χαλάρωση των υλικών του αρχικού χειρουργείου.
    Γι’ αυτό το λόγο είναι απαραίτητη η πραγματοποίηση μιας σειράς από διαγνωστικές εξετάσεις. Αρχικά γίνεται πλήρης κλινικο-εργαστηριακός έλεγχος, ο οποίος περιλαμβάνει μεταξύ άλλων εξετάσεις αίματος και αρθρικού υγρού που λαμβάνεται με παρακέντηση της άρθρωσης προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχει λοίμωξη που οφείλεται σε κάποιο μικρόβιο. Κατόπιν, πραγματοποιούνται απεικονιστικές εξετάσεις, όπως σπινθηρογράφημα οστώνμαγνητική τομογραφία και αξονική τομογραφία.
    Έχοντας τα δεδομένα των διαγνωστικών εξετάσεων στη διάθεσή του, ο χειρουργός μπορεί πλέον να προχωρήσει με ασφάλεια στην αναθεώρηση της αρθροπλαστικής του γόνατος και την αντικατάσταση των εμφυτευμάτων που τοποθετήθηκαν στην αρχική επέμβαση.

    Τι ρόλο παίζουν τα εμφυτεύματα που θα τοποθετηθούν;

    Στα επανορθωτικά χειρουργεία γίνεται χρήση νέων, υπερσύγχρονων εμφυτευμάτων που διευκολύνουν στην αποκατάσταση μεγάλων οστικών ελλειμμάτων. Αυτό γίνεται γιατί ίσως έχει καταστραφεί οστική μάζα μετά την αρχική επέμβαση ή αφαιρεθεί ένα μέρος αυτής κατά την αποκατάσταση των παλαιών υλικών.
    Τα νέα εμφυτεύματα προσφέρουν σταθερότερη συγκράτηση ακόμα και χωρίς τη διαμεσολάβηση οστικού τσιμέντου. Διαθέτουν ιδιαίτερα πορώδεις επιφάνειες από υλικά, όπως ταντάλιο και υπερπορώδες τιτάνιο, που τους επιτρέπουν να συγκρατούν και να υποκαθιστούν μεγάλα τμήματα οστικών ελλειμμάτων.

    Πόσο ασφαλής είναι η αναθεώρηση επέμβασης στην αρθροπλαστική γόνατος;

    Η πιο σύγχρονη προσέγγιση για την αφαίρεση των υλικών που τοποθετήθηκαν κατά την αρχική επέμβαση, γίνεται με τη χρήση υπερήχων. Η προσέγγιση αυτή παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια και έχει ως αποτέλεσμα λιγότερο τραυματισμό, τόσο στους ιστούς όσο και στα οστά.
    Γενικά, η αναθεώρηση αρθροπλαστικής γόνατος διαρκεί περισσότερο από το αρχικό χειρουργείο και απαιτεί μεγαλύτερη χειρουργική εμπειρία. Γι’ αυτό είναι κρίσιμη η επιλογή του κατάλληλου ορθοπαιδικού, ο οποίος να έχει χειρουργήσει με επιτυχία πολλά περιστατικά και να έχει εξειδικευτεί στις τελευταίες επεμβατικές τεχνικές.

    Γιατί να επιλέξω το Δρ. Σακελλαρίου;

    Ο Ορθοπαιδικός – Χειρουργός και Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Βασίλειος Ι. Σακελλαρίου, όχι μόνο παρακολούθησε τα προαπαιτούμενα εκπαιδευτικά courses, αλλά εξειδικεύθηκε στις τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας του γόνατος για μεγάλο διάστημα, στις ΗΠΑ, διενεργώντας εκατοντάδες τέτοιων επεμβάσεων στο νοσοκομείο Hospital for Special Surgery της Νέας Υόρκης.
    Σημειώνεται ότι το νοσοκομείο Hospital for Special Surgery της Νέας Υόρκης έχει βραβευθεί ως το καλύτερο νοσοκομείο για ορθοπαιδικές επεμβάσεις στις ΗΠΑ για επτά συναπτά έτη, 2011 ως 2017, σύμφωνα με τα αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης του US News.

    αρθροπλαστικη γονατος

    Συχνές Ερωτήσεις

    Τι προετοιμασία πρέπει να κάνω για την αρθροπλαστική γόνατος;

    Πριν από κάθε χειρουργική επέμβαση για αρθροπλαστική γόνατος είναι εξαιρετικά ωφέλιμο για τον ασθενή να κάνει σωστή προετοιμασία. Αυτή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
    • Ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών στις αρθρώσεις και γύρω από αυτές, για να διευκολυνθεί η αποκατάσταση μετά το χειρουργείο.
    • Διατροφικές αλλαγές με στόχο την απώλεια βάρους και την πρόσληψη τροφών που ενισχύουν την επούλωση, σταθεροποιούν το σάκχαρο στο αίμα και έχουν επίπτωση στη δράση των φαρμάκων.

    Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για την αρθρίτιδα στο γόνατο;

    Στους παράγοντες κινδύνου για την αρθρίτιδα συμπεριλαμβάνονται οι εξής :
    • Ηλικία
    • Οικογενειακό ιστορικό
    • Χαμηλά επίπεδα ορμονών
    • Τραυματισμοί / τραυματισμοί
    • Τραυματισμοί επανάληψης κίνησης
    • Παχυσαρκία
    • Διατροφή, ειδικά τα επίπεδα βιταμίνης D, ασβεστίου και / ή μαγνησίου

    Πόσο θα πονάω μετά την επέμβαση αρθροπλαστικής στο γόνατο;

    Ο πόνος μετά την επέμβαση υποχωρεί αρκετά γρήγορα, μέσα σε τέσσερις ή πέντε μέρες το μέγιστο. Στο μεταξύ μπορεί να αντιμετωπιστεί με αναισθητικά μακράς δράσης κατά τη διάρκεια της χειρουργικής σας επέμβασης και παυσίπονα, που μπορούν να χορηγηθούν ενδοφλεβίως αμέσως μετά τη χειρουργική επέμβαση ή να ληφθούν από το στόμα.
    Μετά το εξιτήριο από το νοσοκομείο, χορηγούνται παυσίπονα που λαμβάνονται σε μορφή χαπιού ή δισκίου.
    Όσο προχωρά η ανάρρωση τόσο ελαχιστοποιείται ο πόνος στο γόνατο, ωστόσο δεν έχουν όλοι οι ασθενείς την ίδια μετεγχειρητική πορεία.
    Η φυσιοθεραπεία και οι τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στο επίπεδο μετεγχειρητικού πόνου και την προσαρμογή στην πρόθεση.

    Τι πρέπει να περιμένω αμέσως μετά την αρθροπλαστική γόνατος;

    Θα ξυπνήσετε με έναν επίδεσμο πάνω από το γόνατό σας και ενδεχομένως με μια αποστράγγιση για να αφαιρείται το υγρό από την άρθρωση. Μπορείτε να ξυπνήσετε με το γόνατο σας ανυψωμένο.
    Ενδέχεται να σας εισάγουν καθετήρα, ώστε να μην χρειάζεται να σηκωθείτε από το κρεβάτι για τουαλέτα. Ο καθετήρας αφαιρείται συνήθως την ίδια ή την επόμενη ημέρα.
    Επιπλέον, μπορεί να φορέσετε έναν επίδεσμο ή κάλτσα συμπίεσης γύρω από το πόδι σας για να βελτιώσετε την κυκλοφορία του αίματος και να μειωθούν οι πιθανότητες για σχηματισμό θρόμβου.
    Θα σας χορηγηθούν αντιβιοτικά ενδοφλεβίως και ενδέχεται να λάβετε αντιπηκτικά (αραιωτικά αίματος), πάλι για να αποφευχθεί κάποιος θρόμβος.

    Τι να περιμένω κατά την ανάρρωση κι αποκατάσταση από την επέμβαση για αρθροπλαστική γόνατος;

    Οι περισσότεροι ασθενείς σηκώνονται και περπατούν την ημέρα της χειρουργικής επέμβασης ή την επόμενη, με τη βοήθεια ενός περιπατητή ή με πατερίτσες. Ένας φυσιοθεραπευτής θα σας βοηθήσει να λυγίζετε και να ισιώσετε το γόνατό σας λίγες ώρες μετά τη χειρουργική επέμβαση.
    Αφού επιστρέψετε στο σπίτι, η θεραπεία θα συνεχιστεί τακτικά για εβδομάδες. Θα σας ζητηθεί να κάνετε συγκεκριμένες ασκήσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της λειτουργικότητας του γονάτου.
    Κατά τη διάρκεια των εβδομάδων μετά τη χειρουργική επέμβαση, ο γιατρός σας θα σας απογαλακτίσει σταδιακά από τα παυσίπονα.

    Πώς πρέπει να ετοιμάσω το σπίτι μου για την περίοδο της αποκατάστασης;

    Βεβαιωθείτε ότι το σπίτι είναι απαλλαγμένο από εμπόδια και κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων καλωδίων τροφοδοσίας, μικρών χαλιών, επίπλων και γενικότερης ακαταστασίας. Εστιάστε σε ειδικά μονοπάτια, διάδρομους και άλλα μέρη όπου είναι πιθανό να περπατήσετε.
    Αποφεύγετε τις σκάλες και βεβαιωθείτε ότι υπάρχει κάτι για να μπορείτε να πιαστείτε στο ντους ή στη μπανιέρα.

    Σε τι είδους δραστηριότητες θα μπορώ να συμμετέχω;

    Κανονικά θα είστε σε θέση να συνεχίσετε τις καθημερινές δραστηριότητες, περπάτημα, μπάνιο κλπ, μέσα σε μερικές ημέρες.
    Η χαμηλού αντίκτυπου άσκηση πρέπει να είναι εφικτή μετά την περίοδο αποκατάστασης, συνήθως 6 έως 12 εβδομάδες μετά την επέμβαση. Συμβουλευτείτε τον φυσιοθεραπευτή σας για την εισαγωγή νέων δραστηριοτήτων κατά τη διάρκεια της περιόδου αποκατάστασης.
    Θα πρέπει να αποφύγετε το τρέξιμο, τα άλματα, την ποδηλασία σε ανώμαλο έδαφος, και άλλες δραστηριότητες υψηλού αντικτύπου.
    Συζητήστε με τον ορθοπαιδικό χειρουργό τι είδους δραστηριότητές μπορείτε να κάνετε μετά την επέμβαση αρθροπλαστικής γόνατος.

    Ποιες είναι οι ασφαλείς θέσεις ύπνου μετά από αρθροπλαστική γόνατος;

    Η ασφαλέστερη θέση για ύπνο είναι ανάσκελα. Είναι σημαντικό να διατηρείτε το χειρουργημένο σας πόδι ανυψωμένο ενώ κοιμάστε. Παρόλα αυτά μην βάζετε μαξιλάρια ακριβώς κάτω από το γόνατό σας, καθώς αυτό μπορεί να σας προκαλέσει δυσκαμψία.
    Η πλάγια θέση ύπνου είναι ασφαλής, εφόσον κοιμάστε στην αντίθετη πλευρά από αυτήν που έχετε χειρουργηθεί. Δηλαδή το χειρουργημένο γόνατο πρέπει να βλέπει προς το ταβάνι. Κρατήστε δυο μαξιλάρια ανάμεσα στα πόδια σας για 6 ή περισσότερες εβδομάδες χωρίς να σταυρώνεται να πόδια σας.
    Ο ύπνος μπρούμυτα απαγορεύεται τις πρώτες εβδομάδες.
    Συζητήστε με το χειρουργό σας έπειτα από την πάροδο 6 ή περισσοτέρων εβδομάδων εάν νομίζετε ότι είστε έτοιμοι να δοκιμάσετε ορισμένες νέες θέσεις ύπνου.

    ~**   ΚΥΣΤΗ  ΤΟΥ   BAKER 
     Κύστη Baker




















    κυστη Baker

    Η κύστη Baker διαγνώσθηκε πρώτη φορά από τον Baker το 1877. Αναφέρεται στην ύπαρξη κυστών αρθρικού υγρού (ορογόνο κύστης) στην ιγνυακή χώρα, στο πίσω μέρος του γονάτου και οι οποίες έλαβαν το όνομά του. Η εμφάνιση των ιγνυακών κυστών είναι συχνότερη στις ηλικίες των 4-7 ετών και των 35-70 ετών. Η εμφάνισή της σε νεαρές ηλικίες δεν συνδυάζεται με αρθροπάθεια ή τραύμα. Αντίθετα, η εμφάνιση κύστης του Baker σε μεγαλύτερη ηλικία συνδυάζεται με αυξημένη παραγωγή αρθρικού υγρού στα νοσήματα: οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, τραυματισμό του γόνατος και ειδικότερα ρήξη μηνίσκου και βλάβη του χόνδρου.  Η διάγνωση για κύστη Baker γίνεται μέσω του υπερηχογραφήματος Doppler. Είναι σημαντικό στη διάγνωση της κύστης του Baker από την εν τω βάθει θρομβοφλεβίτιδα. Πρώτα πρέπει να αποκλειστεί η ύπαρξη θρομβοφλεβίτιδας και έπειτα να ελεγχθεί η παρουσία ή μη της κύστης του Baker.  
    ~**  Τέλος στον Πόνο και την Αναπηρία με Μερική Αρθροπλαστική Γόνατος



    μερικη αρθροπλαστικη γονατος

    Θεαματική βελτίωση στην ποιότητα ζωής και ανακούφιση σε όσους πάσχουν από προχωρημένη οστεοαρθρίτιδα υπόσχεται η πλέον σύγχρονη μέθοδος της μερικής αποκατάστασης του γόνατος με μερική αρθροπλαστική γόνατος. Ο λόγος για τη μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος με τη μέθοδο Oxford (Oxford Unicompartmental Knee Arthroplasty). Είναι μια τεχνική η οποία τα τελευταία χρόνια κερδίζει συνεχώς έδαφος και εμφανίζει τα πλέον εντυπωσιακά αποτελέσματα διεθνώς.

    Διαφορές από την ολική αρθροπλαστική γόνατος

    Σε ένα μεγάλο αριθμό ατόμων με οστεοαρθρίτιδα συμβαίνει να έχει φθαρεί μόνο ένα από τα τρία διαμερίσματα στο γόνατο. Σε αυτήν την περίπτωση, ο ασθενής μπορεί να επιλέξει μόνο μερική αντικατάσταση της άρθρωσής του.
    Η διαφορά στη μερική αρθροπλαστική του γόνατος από την ολική έγκειται στο γεγονός ότι στη μερική αντικαθίσταται μόνο το πληγέν τμήμα του γόνατος. Αντίθετα, η ολική αρθροπλαστική συνεπάγεται την αντικατάσταση και των τριών τμημάτων του γόνατος. Πιο συγκεκριμένα, ο πρόσθιος και ο οπίσθιος εγκάρσιος σύνδεσμος διατηρούνται στη μερική, αλλά αφαιρούνται κατά την ολική αρθροπλαστική γόνατος.
    Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος με τη μέθοδο Oxford συμβαδίζει με την πλέον σύγχρονη τάση στη χειρουργική αντικατάστασης αρθρώσεων, η οποία ευνοεί την αντικατάσταση μόνο του φθαρμένο τμήματος ενός γόνατος με τεχνητά υλικά, προκειμένου να διασώζεται όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της φυσικής άρθρωσης.

    Μερική αρθροπλαστική γόνατος: Πλεονεκτήματα

    Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος με τη μέθοδο Oxford προσφέρει καλύτερη λειτουργία του γόνατος και λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο συγκριτικά με την ολική αρθροπλαστική.
    • Πιο φυσιολογική κίνηση και λειτουργία του γόνατος.
    • Μόνο ένα τμήμα του γόνατος αντικαθίσταται, καθιστώντας τη μέθοδο αυτή προσβάσιμη κι από νεότερους ασθενείς.
    • Ελάχιστα επεμβατική – πραγματοποιείται μόνο μια μικρή τομή.
    • Λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος.
    • Περιορισμένη παραμονή στο νοσοκομείο (μία ή δύο νύχτες).
    • Ταχύτερη ανάρρωση και αποδέσμευση από τις πατερίτσες.
    Σύμφωνα με διεθνείς κλινικές μελέτες, σε 15 χρόνια μετά τη χειρουργική επέμβαση, το 95% των εμφυτευμάτων εξακολουθεί να λειτουργεί εξαιρετικά. Η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος με τη μέθοδο Oxford γνωρίζει μεγάλη επιτυχία. Μάλιστα, από το 2013 η εταιρεία που κατασκευάζει το σχετικό εμφύτευμα, η Biomet Corporation, παρέχει εγγύηση εφ’ όρου ζωής!
    Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι δεν είναι όλοι οι ασθενείς υποψήφιοι για μερική αποκατάσταση του γόνατος. Μόνο ο ορθοπεδικός χειρουργός μπορεί να πει αν κάποιος είναι υποψήφιος για χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης άρθρωσης. Αν ναι, κρίνει ποιο εμφύτευμα είναι κατάλληλο για τις συγκεκριμένες ανάγκες του. Ο κάθε ασθενής πρέπει να συζητά την κατάσταση και τις επιλογές θεραπείας του με τον χειρουργό του.
    Η σωστή επιλογή ασθενών από τον θεράποντα ιατρό σε συνδυασμό με την εφαρμογή της κατάλληλης χειρουργικής τεχνικής και των σωστών υλικών μπορούν να διασφαλίσουν το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα σε ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα γόνατος.
    Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να τονιστεί η σημασία επιλογής χειρουργού με μεγάλη εμπειρία και υψηλή εξειδίκευση στις πλέον πρωτοποριακές ορθοπεδικές τεχνικές και ιδιαίτερα στη μερική αρθροπλαστική γόνατος. Έτσι θα διασφαλιστούν υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας και χαμηλότερος κίνδυνος επιπλοκών για τον ασθενή.
    ~**   Aρθροπλαστική ώμου: Tι είναι;
    Αρθροπλαστική ώμουΣτην αρθροπλαστική ώμου γίνεται αντικατάσταση της άρθρωσης του ώμου από τεχνητή πρόθεση τιτανίου και ειδικού πλαστικού (πολυαιθυλένιο), για την αποκατάσταση της βλάβης που έχει υποστεί η άρθρωση του ώμου. Η στερέωση γίνεται με τη χρήση ειδικού οστικού τσιμέντου και τα υλικά είναι σχεδιασμένα για τη δημιουργία μίας νέας άρθρωσης που κινείται ομαλά, εμποδίζοντας την τριβή ανάμεσα στις δύο αρθρικές επιφάνειες.
    Συγκεκριμένα, γίνεται αντικατάσταση των αρθρικών επιφανειών της κεφαλής του βραχιονίου οστού και ενδεχομένως της ωμογλήνης (η αντίστοιχη υποδοχή της ωμοπλάτης), κυρίως για την αντιμετώπιση συντριπτικών καταγμάτων της κεφαλής του βραχιονίου, οστεονέκρωσης της κεφαλής μετά από χρόνια λήψη κορτιζόνης, ή αρθρίτιδας ώμου. Η ένδειξη για την επέμβαση είναι η ανάγκη ανακούφισης από τον πόνο και η αποκατάσταση των κινήσεων του ώμου.
    Η αντιμετώπιση των προβλημάτων του ώμου με αρθροπλαστική έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια, με την εισαγωγή των σύγχρονων χειρουργικών τεχνικών και υλικών. Ο Δρ. Γ. Κασιμάτης έχει ασχοληθεί επισταμένα με την άρθρωση του ώμου (κατάγματα, αρθρίτιδες) και την αντιμετώπισή τους με αρθροπλαστική, χρησιμοποιεί δε την τεχνική της οστεοσυρραφής, μετά από πολυετή εκπαίδευση δίπλα στον Καθηγητή Π. Δημακόπουλο που πρώτος επινόησε την τεχνική, προκειμένου να επιτύχει το βέλτιστο αποτέλεσμα..
     Αρθροπλαστική ώμου: Πως πραγματοποιείται;
    Οι αρθροπλαστικές ώμου απαιτούν σημαντική εμπειρία και εξειδίκευση, γιατί σε αντίθεση με τις αρθροπλαστικές γόνατος και ισχίου, παρουσιάζουν πρόσθετες ιδιαιτερότητες που αφορούν στο χειρισμό των μαλακών μορίων γύρω από την πρόθεση. Ειδικά η επανατοποθέτηση των οστικών τμημάτων με τους αντίστοιχους τένοντες παρουσιάζει ειδικές τεχνικές δυσκολίες και πρακτικά καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το λειτουργικό αποτέλεσμα της επέμβασης.
     Γενικά υπάρχουν 3 κυρίως τύποι αρθροπλαστικής ώμου:

    1.      Αρθροπλαστική Επιφάνειας Ώμου  

    Διενεργείται στις περιπτώσεις όπου η βλάβη περιορίζεται στον χόνδρο της κεφαλής του βραχιονίου και γίνεται αντικατάσταση της αρθρικής επιφάνειας της κεφαλής με ένα μεταλλικό ημισφαιρικό εμφύτευμα. Χρησιμοποιείται κυρίως σε περιπτώσεις οστεονέκρωσης της κεφαλής, πχ. μετά από χρόνια λήψη κορτιζόνης.

    2.      Ημιαρθροπλαστική ώμου (ημιολική αρθροπλαστική)

    arthroplastikh vmoyΑντικαθίσταται η κεφαλή του βραχιονίου οστού από ημισφαιρική πρόθεση που ενώνεται με αντίστοιχη μεταλλική, η οποία τοποθετείται μέσα στον αυλό. Πρόκειται για το συχνότερο τύπο αρθροπλαστικής μετά από κατάγματα της κεφαλής βραχιονίου, στα οποία δεν μπορεί να γίνει οστεοσύνθεση. Στην επέμβαση αυτή αφαιρείται η κεφαλή του βραχιονίου και παραμένει το βραχιόνιο οστό. Λαμβάνεται μέριμνα ώστε τα 2 κύρια οστικά τμήματα όπου προσφύονται οι μύες του τενόντιου στροφικού πετάλου (έλασσον και μείζον βραχιόνιο όγκωμα) να καθηλωθούν πάνω στην πρόθεση και μεταξύ τους. Η συρραφή γίνεται με τη μέθοδο της οστεοσυρραφής, με την οποία ο Δρ. Γ. Κασιμάτης έχει μεγάλη εμπειρία, ώστε να δημιουργηθεί μια σταθερή κατασκευή που κινείται ενιαία. Αυτό είναι καθοριστικής σημασίας για την επιτυχία της επέμβασης και εξασφαλίζει ότι θα υπάρξει στέρεη οστική ενσωμάτωση.
    Δείτε την περίπτωση ασθενούς με ημιολική αρθροπλαστική ώμου μετά από συντριπτικό κάταγμα κεφαλής βραχιονίου.
     3.      Ολική Αρθροπλαστική ώμου
    Πρόκειται για την αντικατάσταση τόσο της κεφαλής του βραχιονίου, όσο και της ωμογλήνης της ωμοπλάτης. Τοποθετείται μια κοιλότητα που περιέχει ειδικό πλαστικό στην ωμογλήνη και ένα ημισφαίριο στο βραχιόνιο. Πραγματοποιείται στους ασθενείς που πάσχουν από αρθρίτιδα ώμου, συνήθως οστεοαρθρίτιδα ή ρευματοειδή αρθρίτιδα.

    4.      Ανάστροφη αρθροπλαστική ώμου

    ανάστροφη αρθροπλαστική ώμουΗ ειδική αυτή αρθροπλαστική επιλέγεται στις περιπτώσεις που οι μύες του στροφικού πετάλου του ώμου έχουν υποστεί μη επανορθώσιμη ρήξη και συγχρόνως υπάρχει αρθρίτιδα (αρθροπάθεια από ρήξη στροφικού πετάλου- cuff tear arthropathy). Στην ανάστροφη ολική αρθροπλαστική γίνεται αναστροφή των επιφανειών σε σχέση με την κλασσική αρθροπλαστική, δηλ. το ημισφαίριο τοποθετείται στην ωμογλήνη και η κοίλη επιφάνεια στο βραχιόνιο, ώστε η άρθρωση που θα δημιουργηθεί να είναι λειτουργική χωρίς τους μύες, χρησιμοποιώντας το δελτοειδή για τη λειτουργία της απαγωγής. Χρειάζεται όμως πολύ προσεκτική επιλογή των ασθενών, γιατί έχει βρεθεί ότι η λειτουργική ικανότητα του δελτοειδή για απαγωγή μειώνεται με την πάροδο των ετών και επομένως η κίνηση του ώμου καθίσταται δυσχερής.
    ***   ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΓΟΝΑΤΟΣ - ΙΣΧΙΟΥ

    Ρομποτική τεχνολογίας στην Ορθοπαιδική χειρουργική

    Η εφαρμογή της ρομποτικής τεχνολογίας στην Ορθοπαιδική Χειρουργική είναι πλέον γεγονός και στην χώρα μας. Η τεχνολογία αυτή εφαρμόζεται ήδη με πολύ μεγάλη επιτυχία στα μεγαλύτερα νοσοκομεία (περίπου 180) των ΗΠΑ, καθώς και στην Ιταλία και Γερμανία.
    Η Διοίκηση του Metropolitan Hospital επιβεβαιώνει την προσήλωσή της στην παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών υγείας, με την εγκατάσταση του μοναδικού ρομποτικού συστήματος RIO® (Robotic Arm Interactive Orthopedic System) στην Ελλάδα με το οποίο είναι δυνατή η πραγματοποίηση υψηλής ακρίβειας χειρουργικών επεμβάσεων στο γόνατο και το ισχίο με ελάχιστα επεμβατική τεχνική.
    Με την καινοτόμο ρομποτική τεχνική MAKOplasty® Partial Knee Resurfacing, ένα μεγάλο μέρος (άνω του 50%) των ασθενών που πρόκειται να υποβληθούν σε ολική αρθροπλαστική γόνατος, μπορούν να την αποφύγουν με την εφαρμογή μιας πολύ πιο περιορισμένης και αποτελεσματικής επέμβασης. Με την τεχνική αυτή αντικαθίσταται μόνο το παθολογικό τμήμα του αρθρικού χόνδρου και όχι όλη η άρθρωση όπως συμβαίνει στην ολική αρθροπλαστική. Έτσι αποκαθίσταται η κινηματική της άρθρωσης του γόνατος με αποτέλεσμα φυσιολογική κίνηση κ επάνοδο σε πλήρεις δραστηριότητες γρήγορα και χωρίς πόνο.

    ~**   Ολική αρθροπλαστική γόνατος

    Αρθροπλαστική γόνατος


    Σημείωση: Το κείμενο που ακολουθεί ειναι γραμμένο σε απλή γλωσσα με σκοπό την πληροφόρηση ασθενών για ιατρικά θέματα. Οι ιατρικοί όροι αποδίδονται στα Ελληνικά και στα Αγγλικά για ευκολότερη αναζήτηση με λέξεις/κλειδιά στο διαδίκτυο
     Αρθροπλαστική ονομάζεται η χειρουργική επέμβαση κατά την όποια μια φθαρμένη άρθρωση του σώματος αντικαθίσταται απο εμφυτεύματα (implants) φτιαγμένα από υψηλής αντοχής μεταλλικά και πλαστικά υλικά. <Αρθροπλαστική> ονομάζουμε και τα ίδια τα εμφυτεύματα τα οποία στην Ελλάδα ειναι όλα εισαγόμενα - κατασκευασμένα συνήθως από πολυεθνικές εταιρίες σε διάφορες χώρες, από τις ΗΠΑ και την Ελβετία έως (πρόσφατα) και την Κίνα.
    oag1

    Η άρθρωση του γόνατος είναι η περιοχή όπου ενώνονται τα δύο οστά, του μηρού (femur) και της κνήμης (tibia). Τα δύο αυτά οστά γλιστρούν ομαλά το ένα πάνω στο άλλο κατά την βάδιση. Η ομαλή κίνηση επιτυγχάνεται χάρη στον λείο αρθρικό χόνδρο (hyaline cartilage) που περιβάλλει τα άκρα των δύο οστών με τη βοήθεια του αρθρικού υγρού που υπάρχει μέσα στην άρθρωση.
     Ένα τρίτο οστό συμμετέχει στην άρθρωση του γόνατος, η επιγονατίδα (patella). Κατά την κίνηση του γόνατος η επιγονατίδα γλιστρά πάνω στην αντίστοιχη εσοχή του μηριαίου, την τροχυλία (trochlea), και επιτελεί το έργο της που δεν είναι άλλο από την υποστήριξη της δύναμης του τετρακεφάλου μυός (quadriceps muscle).
    oag2

    Η αρθροπλαστική γόνατος είναι η εγχείρηση επιλογής για την αντιμετώπιση προχωρημένης αρθρίτιδας. Η συχνότερη μορφή αρθρίτιδας είναι η οστεοαρθρίτιδα (osteoarthritis), ενώ η αρθροπλαστική έχει θέση και στη θεραπεία της ρευματοειδούς (rheumatoid arthritis - RA), της ουρικής (gout), της ψευδοουρικής (pseudogout), της μετατραυματικής, της νευροπαθητικής και άλλων μορφών αρθρίτιδας.
    Σε όλες γενικά τις αρθρίτιδες υπάρχει καταστροφή του αρθρικού χόνδρου (cartilage erosion) και εκφυλισμός της άρθρωσης με την δημιουργία οστεοφύτων (osteophytes - bone spurs), συχνές φλεγμονώδεις εξάρσεις και μείωση του εύρους κίνησης. Η απόσταση που μπορεί να βαδίσει ο ασθενής χωρίς πόνο μειώνεται συνεχώς ενώ βασικές καθημερινές δραστηριότητες (το να κάνει μπάνιο, να δέσει τα κορδόνια του, να μπει σε λεωφορείο η αυτοκίνητο, κλπ) εκτελούνται με μεγάλη δυσκολία.
    Όταν τα συντηρητικά μέσα (φάρμακα, φυσιοθεραπεία, απώλεια βάρους, ενδοαρθρικές εγχύσεις κορτιζόνης) δεν επαρκούν πλέον για την αντιμετώπιση του πόνου, τότε η λύση είναι η αντικατάσταση της άρθρωσης (joint replacement).


    oag3oag4


    Οι επεμβάσεις αντικατάστασης των αρθρώσεων με αρθροπλαστική οι οποίες εξελίχθηκαν με ραγδαίους ρυθμούς τις τελευταίες δεκαετίες, συνέβαλαν σημαντικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής ασθενών οι οποίοι προηγουμένως ήταν καταδικασμένοι να ζούν με πόνο και αναπηρία. Πρόκειται αναμφισβήτητα για το μεγαλύτερο επίτευγμα στην εξέλιξη της Ορθοπαιδικής Χειρουργικής και για αυτόν τον λόγο ο εφευρέτης της μοντέρνας αρθροπλαστικής SirJohnCharnley χρίστηκε Ιππότης για τις <υπηρεσίες του προς την ανθρωπότητα>.
    oag5Αρχικά η αρθροπλαστική του γόνατος απευθυνόταν σε ασθενείς της τρίτης ηλικίας μόνον. Με την πρόοδο της τεχνολογίας δημιουργήθηκαν ισχυρά και με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής εμφυτεύματα που είναι κατάλληλα και για νεότερους και πιο δραστήριους ασθενείς. Επίσης εκτός απο τις ολικές αρθροπλαστικές (με τις οποίες καλύπτονται και τα τρία διαμερίσματα του γόνατος) κατασκευάστηκαν εμφυτεύματα για μερική μόνον αρθροπλαστική σε σημεία που υπάρχει τοπική καταστροφή του αρθρικού χόνδρού (μονοδιαμερισματικές αρθροπλαστικές - unicompartmental arthroplasty).
    Με την αρθροπλαστική οι φθαρμένες φορτιζόμενες επιφάνειες του γόνατος αντικαθίστανται με τεχνητά υλικά. Ο κατεστραμμένος αρθρικός χόνδρος του μηρού και της κνήμης αφαιρούνται και στη θέση τους τοποθετούνται μεταλλικά ενθέματα τα οποία είναι κατασκευασμένα από ειδικά κράματα τιτανίου, κοβαλτίου ή χειρουργικού χάλυβα. Ανάμεσα στο μηριαίο και το κνημιαίο εμφύτευμα τοποθετείται ένα ένθεμα υψηλής πυκνότητας πολυαιθυλενίου προκειμένου να επιτευχθεί η ελάχιστη τριβή κατά την κίνηση του τεχνητού γόνατος. Σε ορισμένες περιπτώσεις απαραίτητη κρίνεται και η αντικατάσταση της οπίσθιας επιφάνειας της επιγονατίδας. Οι σύγχρονες προθέσεις έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και προσεγγίζουν την εμβιομηχανική του φυσιολογικού γόνατος.

    oag6oag7

    ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ
    Αφού διαμορφωθούν κατάλληλα τα οστά της άρθρωσης (μηριαίο, κνήμη, επιγονατίδα) και διορθωθούν τυχόν αξονικές παραμορφώσεις στερεώνονται τα μεταλλικά μέρη της τεχνητής άρθρωσης και ανάμεσα τους παρεμβάλλεται μία επιφάνεια τριβής από υψηλής πυκνότητας πολυαιθυλένιο (highly cross-linked polyethylene / HXLPE).
    Η αρθροπλαστική γόνατος μπορεί να γίνει είτε με ολική (general anaesthesia) είτε με επισκληρίδια/ραχιαία αναισθησία (epidural/spinal anaesthesia) κατά την οποία ο ασθενής είναι ξύπνιος αλλά δεν αισθάνεται τίποτα από τη μέση και κάτω.
    Ο ασθενής εισάγεται στο νοσοκομείο την προηγούμενη ημέρα της επέμβασης και ακολουθεί προεγχειρητικός έλεγχος. Για την ασφαλή εκτέλεση του χειρουργείου πρέπει να υπάρχουν διαθέσιμές δύο μονάδες αίμα για μετάγγιση. Η επέμβαση διαρκεί λιγότερο από 2 ώρες.
    Το πρώτο βράδυ μετά την επέμβαση παραμένει σωληνάκι που παροχετεύει το αίμα από την άρθρωση καθώς και ενδοφλέβιος καθετήρας για την λήψη αντιβίωσης. Την επόμενη μέρα ο ασθενής σηκώνεται από το κρεβάτι και βαδίζει με πατερίτσες ή πι.
    oag8Ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του σε 6-8 ημέρες και τα ράμματα αφαιρούνται δύο εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Μετεγχειρητικά ακολουθείται ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για 3 - 4 εβδομάδες, ώσπου ο ασθενής να μπορεί να ανέβει σκαλοπάτια χωρίς βοήθεια. Πλήρης επάνοδος σε όλες τις δραστηριότητες έρχεται μετά από 2 -3 μήνες.
    Μία ολική αρθροπλαστική γόνατος έχει διάρκεια ζωής 15 - 20 έτη πριν χρειαστεί να αντικατασταθεί (αναθεώρηση αρθροπλαστικής - arthroplasty revision). Η διάρκεια ζωής της εξαρτάται κυρίως από την ποιότητα του χειρουργείου αλλά έχει επίσης σχέση με το βαθμό καταπόνησης της. Κάποιοι ασθενείς αρνούνται να μειώσουν τις δραστηριότητές τους - υπάρχουν ασθενείς με αρθροπλαστική που κάνουν ακόμη και σκι - έχοντας αυξημένη ποιότητα ζωής, αυξάνοντας όμως και τις πιθανότητες για επίσπευση του δεύτερου χειρουργείου. 

    ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΓΟΝΑΤΟΣ
     Έχω πρόσφατα ακούσει για ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές στις αρθροπλαστικές
    Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές (minimally invasive surgery – MIS) έχουν εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια. Έχουν εφαρμοστεί κατά κύριο λόγο στις αρθροπλαστικές ισχίου όπου η επέμβαση γίνεται με μικρότερες τομές αλλά και διαφορετική ανατομική προσπέλαση απ’ ότι η κλασσική αρθροπλαστική. Ανάμεσα στους καταξιωμένους διεθνώς χειρούργους ισχίου η τεχνική αυτή έχει ένθερμους υποστηρικτές αλλά και πολέμιους.
    Η τεχνική MIS για την αρθροπλαστική γόνατος αντίθετα, δεν σημαίνει κάποια δραματική αλλαγή στην προσέγγιση - η έκφραση <MIS knee arthroplasty> προκαλεί συχνά μειδίαμα. Η χειρουργική τομή παραμένει στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος, απλώς γίνονται προσπάθειες να μειωθεί το μήκος της. Αντί δηλαδή για την κλασσική τομή μήκους 20-30cm, η αρθροπλαστική γίνεται από μια τομή με μέσο όρο μήκους τα 14cm. Μπορείτε να δείτε videos στο U-Tube στα οποία χειρούργοι μετράνε την ουλή με ένα υποδεκάμετρο σαν κίνηση εντυπωσιασμού. Η αλήθεια είναι ωστόσο οτι αυτό που έχει σημασία στην αρθροπλαστική γόνατος δεν είναι η εξωτερική τομή αλλά η εσωτερική στο επίπεδο των καθεκτικών συνδέσμων. Έχει αποδειχθεί από καλά τεκμηριωμένες μελέτες ότι αυτό που κάνει διαφορά είναι η προστασία του τετρακέφαλου μυός κατά την εσωτερική τομή. Στην τεχνική κατά την οποία δεν κόβουμε το εσωτερικό τμήμα του τετρακέφαλου (έσω πλατύς μυς – vastus medialis obliqus, VMO) υπάρχει ταχύτερη επάνοδος της μυϊκής δύναμης και της φυσιολογικής βάδισης. Η προσπέλαση αυτή (subvastus approach) συνδυασμένη τώρα και με μικρότερες τομές δέρματος δίνει τα καλύτερα λειτουργικά και κοσμητικά αποτελέσματα.
      Θέλω να κάνω εγχείρηση αρθροπλαστικής αλλά φοβάμαι την αναισθησία
    Η αναισθησία είναι όντως σημαντικό θέμα. Αν υπάρχουν γενικά προβλήματα υγείας θα πρέπει να έχουν ρυθμιστεί πριν από την επέμβαση. Ιδιαίτερα αναπνευστικά και καρδιολογικά προβλήματα, το ζάχαρο και προβλήματα με την λειτουργία των νεφρών και του ήπατος θα πρέπει να είναι καλά ρυθμισμένα.
    Μια εναλλακτική λυση την οποία προτιμούμε συνήθως στις αρθροπλαστικές γόνατος είναι η χρήση επισκληρίδιας αναισθησίας. Στην περίπτωση αυτή παραμένει ένα λεπτό σωληνάκι για τρεις ή και περισσότερες ημέρες μετεγχειρητικά. Αυτό είναι πολύ χρήσιμο γιατί ενώ ο ασθενής μπορεί να σηκωθεί, να περπατήσει, να πάει στην τουαλέτα κλπ., δεν νοιώθει καθόλου πόνο.
     Ποιες είναι οι επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν απο το χειρουργείο;
    Οι σοβαρές επιπλοκές είναι δύο: η μόλυνση και η θρόμβωση. Η μόλυνση (βακτηριακή φλεγμονή) μπορεί να προκύψει από την είσοδο κάποιου μικροβίου στο εσωτερικό της άρθρωσης. Το μικρόβιο αυτό μπορεί να προέρχεται από το προσωπικό ή από την ατμόσφαιρα του χειρουργείου, από το δέρμα του ασθενούς ή και, σπανιότερα, από τις πρώτες μετεγχειρητικές αλλαγές. Επειδή η θεραπεία στις περιπτώσεις αυτές είναι δύσκολη (συχνά πρέπει να γίνει δεύτερη εγχείρηση καθαρισμού ή και αλλαγή της αρθροπλαστικής), είναι σημαντικό οι εγχειρήσεις των αρθροπλαστικών να γίνονται σε περιβάλλον αυξημένης αποστείρωσης. Επίσης χορηγείται προληπτικά αγωγή με ενδοφλέβια αντιβίωση. Τα ποσοστά των μολύνσεων στις αρθροπλαστικές στατιστικά είναι κάτω από 1% σε κλινικές με αυστηρές προδιαγραφές αποστείρωσης και προσεγμένη χειρουργική τεχνική.
    Όσον αφορά την θρόμβωση δίνεται προφυλακτική αγωγή με αντιπηκτικά (ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους). Η πλειονότητα των περιστατικών στα οποία, παρ’ όλη την αντιπηκτική προφύλαξη, εμφανίζεται εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση στην γάμπα (ΕΒΦΘ ή DVT - deep vein thrombosis) είναι ούτως ή άλλως συνήθως σιωπηλά. Σε ένα μικρό ποσοστό από αυτά όμως μπορεί να αποσπαστεί θρόμβος ο οποίος <κολλάει> στους πνεύμονες δημιουργώντας πνευμονική εμβολή (pulmonary embolism). Αυτή είναι μια σοβαρή επιπλοκή η οποία απαιτεί εισαγωγή σε νοσοκομείο. Και πάλι τα ποσοστά θνησιμότητας από πνευμονική εμβολή μετά από αρθροπλαστική είναι πολύ χαμηλά (κάτω από 1%).
     Είναι αναγκαίο να γίνει μετάγγιση αίματος;
    Όχι απαραίτητα καθώς σήμερα χρησιμοποιούμε συχνά συστήματα αυτομετάγγισης όπου το αίμα το οποίο χάνεται στην αιμορραγία του χειρουργείου συλλέγεται και δίνεται πάλι στον ασθενή μέσω του φλεβοκαθετήρα. Έτσι μπορεί να αποφευχθεί η μετάγγιση σε ποσοστό έως και 40-50% των ασθενών. Αν πάντως ο αιματοκρίτης σας πέσει κάτω από 30 θα χρειαστείτε μετάγγιση μιας ή δύο μονάδων αίματος.
     Ποια είναι η σωστή ηλικία για την εγχείρηση αρθροπλαστικής γόνατος;
    Υπάρχουν στατιστικά στοιχεία που μας δείχνουν ότι η ιδανική ηλικία είναι γύρω στα 70. Μια αρθροπλαστική που θα γίνει σε έναν ασθενή 70 ετών διαρκεί συνήθως για πάντα. Αντίθετα η ίδια εγχείρηση σε έναν ασθενή 60-65 ετών αναμένεται να διαρκέσει περίπου 15 χρόνια, οι πιθανότητες δηλαδή είναι ότι θα χρειαστεί μια δεύτερη επέμβαση αλλαγής της πρώτης αρθροπλαστικής. Αυτό είναι ένα ενδιαφέρον στατιστικό στοιχείο που μας δείχνει πόση διαφορά σε επιπεδο σωματικης δραστηριότητας υπάρχει ανάμεσα στις δεκαετίες των 60 και των 70.
    Βέβαια σε κάποιες περιπτώσεις (όπως π.χ. μετατραυματικής αρθρίτιδας) αναγκαζόμαστε να κάνουμε αρθροπλαστικές γόνατος και σε πολύ νέους ασθενείς, ακομη και στην δεκαετία των 30. Οι ασθενείς αυτοί είναι βέβαιο ότι θα χρειαστούν αναθεωρήσεις και φυσικά χρειάζεται να προσαρμόσουν το lifestyle τους αποφεύγοντας έντονες καταπονήσεις και διατηρώντας καλή μυϊκή δύναμη στα γόνατα με ασκήσεις χωρίς φόρτιση (κολύμβηση, aqua training). Με την κατάλληλη προσοχή κάποιες από αυτές τις αρθροπλαστικές σε νέους ασθενείς έχουν εντυπωσιακή μακροβιότητα.
     Μου έχουν πει ότι οι ακτινογραφίες μου δείχνουν προχωρημένη αρθρίτιδα. Πρέπει να κάνω αρθροπλαστική;
    Το πότε θα κάνετε την αρθροπλαστική δεν είναι απόφαση του γιατρού αλλά αποκλειστικά και μόνον δική σας. Ο λόγος για τον οποίο γίνεται η αρθροπλαστική είναι η ανακούφιση από τον πόνο και φυσικά μόνο ο ασθενής γνωρίζει πόσο τον επηρεάζει ο πόνος και τι ποιότητα ζωής έχει. Συχνά βλέπουμε μια προχωρημένη αρθρίτιδα στις ακτινογραφίες χωρίς ωστόσο ο ασθενής να έχει τα ανάλογα συμπτώματα. Αντίθετα σε κάποιες περιπτώσεις τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα αν και τα ευρήματα της ακτινογραφίας είναι ήπια. Επειδή δεν χειρουργούμε ακτινογραφίες αλλά ασθενείς, δεν πιέζουμε ποτέ κανένα να αποδεχθεί μια επέμβαση αρθροπλαστικής. Τα καλύτερα αποτελέσματα αυτής της επέμβασης είναι όταν έρθει ο ίδιος ο ασθενής και μας <παρακαλέσει> να την κάνει.
     Είμαι πάνω από 80 ετών. Έχει νόημα να κάνω αρθροπλαστική;
    Η ηλικία είναι κάτι το σχετικό. Προτιμούμε αντί για την ηλικία της ταυτότητας να εκτιμούμε την λεγόμενη <βιολογική> ηλικία του ασθενούς. Αν είστε 80+ αλλά σε καλή κατάσταση υγείας και με σημαντική ακόμα σωματική δραστηριότητα, η εγχείρηση αυτή θα σας βοηθήσει πολύ. Σε ασθενείς άνω των 80 αποφεύγουμε βέβαια την γενική αναισθησία και δίνουμε ακόμα πιο μεγάλη σημασία στην μετεγχειρητική φυσιοθεραπεία έτσι ώστε το αποτέλεσμα να είναι ανάλογο με αυτό στις νεότερες ηλικίες.
     Μπορώ να κάνω αρθροπλαστική και στα δύο γόνατα ταυτόχρονα;
    Οπωσδήποτε αυτό είναι εφικτό αλλά καλό είναι να γίνεται επιλογή των ασθενών στους οποίους κάνουμε ταυτόχρονη επέμβαση αρθροπλαστικής αμφοτερόπλευρα. Ο λόγος είναι ότι η διπλή επέμβαση συνεπάγεται μεγαλύτερη διάρκεια αναισθησίας αλλά και αυξημένη απώλεια αίματος. Υπάρχουν επίσης προβλήματα με την μετεγχειρητική αποκατάσταση καθώς η βάδιση είναι δυσκολότερη και με τα δύο γόνατα χειρουργημένα. Προτιμούμε γενικά να κάνουμε διπλές εγχειρήσεις σε ασθενείς όχι πολύ προχωρημένης ηλικίας και σε καλή φυσική κατάσταση.
     Το πόδι μου έχει στραβώσει από την αρθρίτιδα. Θα διορθωθεί αυτό με την εγχείρηση;
    Βεβαίως. Καθώς αλλάζουμε όλο το γόνατο μπορούμε να τοποθετήσουμε το καινούργιο σε ότι γωνία εμείς θέλουμε. Μετεγχειρητικά το γόνατο θα είναι πλέον στην φυσιολογική ευθεία, πράγμα που σημαίνει όχι μόνο ένα οπτικά εντυπωσιακό αποτέλεσμα αλλά συχνά και ανακούφιση από πόνο σε άλλες αρθρώσεις (αστράγαλος, γοφός, σπονδυλική στήλη) οι οποίες καταπονούντο ασύμμετρα λόγω της παραμόρφωσης.
     Δεν έχω ιδιωτική ασφάλιση αλλά μόνο το ταμείο μου. Μπορώ να κάνω την επέμβαση σε ιδιωτική κλινική;
    Μπορείτε. Στην εγχείρηση της αρθροπλαστικής απαιτείται νοσηλεία 5 έως 10 ημερών, πράγμα που σημαίνει ότι το κόστος σε ένα ιδιωτικό θεραπευτήριο, όπως π.χ. το ΥΓΕΙΑ, θα ήταν τουλάχιστον 15.000 €. Ωστόσο τα περισσότερα ταμεία (ΙΚΑ, ΔΗΜΟΣΙΟΥ, ΤΕΒΕ, ΤΣΑΥ, ΤΣΜΕΔΕ κλπ.) έχουν κάνει συμβάσεις με τις ιδιωτικές κλινικές για δύο μόνον ορθοπαιδικές επεμβάσεις: την αρθροπλαστική ισχίου και την αρθροπλαστική γόνατος. Αυτό σημαίνει ότι, και στο ΥΓΕΙΑ, το κόστος της νοσηλείας το αναλαμβάνει το ταμείο σας. Επίσης το ταμείο σας αναλαμβάνει το κόστος των εμφυτευμάτων. Αυτό που δεν περιλαμβάνεται είναι οι αμοιβές των γιατρών (χειρούργος, βοηθοί και αναισθησιολόγος - 2.500 έως 3.000 ) και ένα ποσό που κάποιες κλινικές απαιτούν παρ' όλη την σύμβαση (500 - 1500 €).

    ~**   Αρθροπλαστικη γονατοσ

    Η αρθροπλαστική γόνατος είναι μία χειρουργική επέμβαση κατά την οποία η άρθρωση του γόνατος αντικαθίσταται με μεταλλικά και πλαστικά εμφυτεύματα. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης αφαιρείται το άνω μέρος του κνημιαίου οστού καθώς και το κάτω μέρος του μηριαίου οστού και στη συνέχεια ο χειρουργός προβαίνει στην αντικατάστασή τους. Στην αρθροπλαστική χρησιμοποιείται πλαστικό ή μεταλλικό εμφύτευμα στο άνω μέρος του κνημιαίου οστού και μεταλλικό στο κάτω μέρος του μηριαίου. Κατά την αρθροπλαστική γόνατος μπορούμε να αντικαταστήσουμε και το πίσω μέρος της επιγονατίδας. Η επεμβατική αυτή διαδικασία επιλέγεται όταν όλες οι υπόλοιπες συντηρητικές θεραπείες (φυσικοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή) είναι αναποτελεσματικές. Στόχος είναι η ελαχιστοποίηση του πόνου που νοιώθει ο ασθενής ως αποτέλεσμα της χρόνιας καταπόνησης των γονάτων και της φυσικής φθοράς λόγω ηλικίας. Η αρθροπλαστική γόνατος είναι μια άκρως αποτελεσματική επέμβαση η οποία επιτρέπει στο άτομο να επιστρέψει ταχύτατα στις καθημερινές του ασχολίες χωρίς την ενοχλητική αίσθηση του πόνου και με σαφώς βελτιωμένη την ικανότητα βάδισης.

    Ποιες είναι οι αιτίες που οδηγούν στην αρθροπλαστική γόνατος;

    Οι αιτίες που μπορεί να οδηγούν σε αρθροπλαστική γόνατος είναι οι αρθριτικές αλλοιώσεις ή αλλιώς η αρθρίτιδα του γόνατος. Οι γνωστότερες αλλοιώσεις είναι οι ακόλουθες:  Μετατραυματική αρθρίτιδα   
    Η μετατραυματική αρθρίτιδα παρουσιάζεται μετά από έναν σφοδρό τραυματισμό στο γόνατο. Ένα κάταγμα στην άρθρωση ή η ρήξη μηνίσκου ή πρόσθιου χιαστού είναι δυνατόν να προκαλέσουν ανήκεστος βλάβη στον χόνδρο, με συνέπεια να οδηγηθούμε σε χρόνια αρθρίτιδα.
    Οστεοαρθρίτιδα
    Η οστεοαρθρίτιδα είναι ο πιο διαδεδομένος τύπος αρθρίτιδας. Εμφανίζεται συνήθως σε άτομα άνω των 50 ετών. Η οστεοαρθρίτιδα είναι μία χρόνια εκφυλιστική πάθηση κατά την οποία ο χόνδρος καταστρέφεται προοδευτικά και δημιουργείται νέο οστό (οστεόφυτο).
    Ρευματοειδής αρθρίτιδα
    Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια αρκετά συχνή μορφή αρθρίτιδας. Στην ουσία είναι μία αυτοάνοση, χρόνια ασθένεια η οποία προκαλεί φλεγμονή, πόνο και κατ’ επέκταση δυσκολία στην κίνηση. Το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα, επιτίθεται στο σώμα και σταδιακά καταστρέφει τα οστά, τους χόνδρους και τους συνδέσμους.

    Αρθροπλαστική γόνατος: Ανατομία γόνατος

    Το γόνατο αποτελεί μια από τις ισχυρότερες αρθρώσεις του ανθρώπινου σώματος. Αποτελείται από την επιγονατίδα, το κάτω άκρο του μηριαίου οστού και το άνω άκρο της κνήμης. Οι επιφάνειες των οστών περιβάλλονται από τον αρθρικό χόνδρο, ένα λείο στρώμα, που προστατεύει τα οστά από τις τριβές και επιτρέπει την ομαλή κίνηση. Στο γόνατο υπάρχουν επίσης δυο μηνίσκοι, οι οποίοι απορροφούν τους κραδασμούς και προσφέρουν σταθερότητα στην άρθρωση. Ολόκληρη η άρθρωση περιβάλλεται από τον αρθρικό θύλακο, έναν λεπτό υμένα που παράγει αρθρικό υγρό, το οποίο μειώνει τις τριβές και θρέφει τις επιφάνειες.

    Αρθροπλαστική γόνατος: Τύποι

    Υπάρχουν δυο τύποι αρθροπλαστικής γόνατος. Η μερική αρθροπλαστική επιλέγεται όταν στόχος είναι η αναπλήρωση μόνο του φθαρμένου μέρους του γόνατος. Η ολική αρθροπλαστική αποτελεί λύση για περιπτώσεις σοβαρότερης βλάβης και περιλαμβάνει την αντικατάσταση του τραυματισμένου ή κατεστραμμένου μέρους του γόνατος.

    Πότε είναι απαραίτητη η αρθροπλαστική γόνατος;

    Η αρθροπλαστική γόνατος είναι απαραίτητη όταν πια έχουν εξαντληθεί όλα τα μέσα των συντηρητικών θεραπειών και η αρθρίτιδα έχει φτάσει σε προχωρημένο στάδιο. Η κινητική ικανότητα έχει μειωθεί σημαντικά και ο έντονος πόνος επιμένει και δυσκολεύει ακόμη και τις απλές, καθημερινές ασχολίες.

    Πότε είναι η κατάλληλη ηλικία για να προβεί κάποιος σε αρθροπλαστική γόνατος;

    Παλαιότερα η αρθροπλαστική γόνατος απευθυνόταν μόνο σε άτομα της τρίτης ηλικίας τώρα όμως με την εξέλιξη της τεχνολογίας και τη χρήση εμφυτεύματων με πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, η επέμβαση αυτή απευθύνονται και σε νεότερους ασθενείς.
    Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία η καταλληλότερη ηλικία να προβεί κανείς σε αρθροπλαστική γόνατος είναι τα 70 έτη. Η αρθροπλαστική σε ασθενείς 70 ετών διαρκεί εφ όρου ζωής ενώ σε ασθενείς μικρότερων ηλικιών μπορεί να χρειαστεί να επαναληφθεί η διαδικασία με την πάροδο 15-25 χρόνων. Ασθενείς με μετατραυματική αρθρίτιτιδα οι οποίοι είναι πολύ νεότεροι θα χρειαστεί να επαναλάβουν τη διαδικασία και βεβαίως να προσαρμόσουν τις καθημερινές τους ασχολίες ώστε να μην καταπονούν τις αρθρώσεις τους. Η αλλαγή του τρόπου ζωής καθιστά τα εμφυτεύματα σαφώς μακροβιότερα.

    Ποιες εξετάσεις είναι απαραίτητες πριν την αρθροπλαστική γόνατος;


    Συνήθως ο ασθενής εισάγεται στο νοσοκομείο μία ημέρα πριν την καθορισμένη επεμβατική διαδικασία ούτως ώστε να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες εξετάσεις.
    Αυτές είναι:
    • ακτινογραφία θώρακος
    • ηλεκτροκαρδιογράφημα
    • γενικές αίματος
    • αναλύσεις ούρων

    Αρθροπλαστική γόνατος: Ποια η διαδικασία;

    Κατά την αρθροπλαστική γόνατος συνήθως πραγματοποιείται επισκληρίδιος αναισθησία.
    Η διάρκεια της επέμβασης είναι λίγο περισσότερο από μία ώρα. Ο χειρούργος αφαιρεί τον κατεστραμμένο χόνδρο και στη συνέχεια τοποθετεί τα πλαστικά και μεταλλικά εμφυτεύματα ώστε να αποκατασταθεί η η σωστή λειτουργία του γόνατος. Τα εμφυτεύματα είναι πλήρως προσαρμοσμένα έτσι ώστε να εξασφαλίζεται πλήρως η ανώδυνη κίνηση. Τα ράμματα που χρησιμοποιούνται είναι είτε απορροφήσιμα από τον οργανισμό, είτε μη απορροφήσιμα και τα αφαιρεί ο θεράπων ιατρός μετά την πάροδο δύο εβδομάδων. Η πλήρης αποκατάσταση του ασθενούς πραγματοποιείται μετά από τρεις μήνες περίπου αναλόγως την περίπτωση και το κατά πόσο ο ίδιος είναι διατεθειμένος να ακολουθήσει τις οδηγίες που του δίνονται.

    Επιπλοκές κατά την αρθροπλαστική γόνατος

    Ο κίνδυνος των επιπλοκών είναι σχετικά μικρός. Οι περισσότερες επιπλοκές όπως μολύνσεις ή λοιμώξεις, συμβαίνουν σε ένα ποσοστό ασθενών μικρότερο του 2%. Σοβαρότερες επιπλοκές όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο ή η καρδιακή προσβολή εκδηλώνονται σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις.
    Λοιμώξεις: αφορούν το τραύμα ή τα υλικά της πρόθεσης και μπορεί να προκληθούν στη διάρκεια νοσηλείας ή στο σπίτι. Συνήθως αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά.
    Θρόμβωση: αποτελεί μια από τις συχνότερες επιπλοκές. Για να αποφευχθούν συστήνονται προληπτικά μέτρα όπως η περίδεση των άκρων, η χρήση ειδικών καλτσών κτλ.
    Συνεχόμενος και έντονος πόνος: πρόκειται για μια σπάνια επιπλοκή που εμφανίζεται σε έναν πολύ μικρό αριθμό ασθενών.

    Συμπερασματικά

    Η αρθροπλαστική γόνατος είναι μία επεμβατική διαδικασία με υψηλότατα ποσοστά επιτυχίας και ελάχιστο κίνδυνο επιπλοκών, με το 90% των ασθενών να δηλώνουν ικανοποιημένοι. Απευθύνεται σε άτομα όλων των ενήλικων ηλικιακών ομάδων και στοχεύει κυρίως στη διευκόλυνση της ζωής των ασθενών με αρθριτικές αλλοιώσεις έτσι ώστε να καταστούν και πάλι λειτουργικοί και να ελαχιστοποιηθεί ή ακόμη να εξαλειφθεί η αίσθηση του πόνου.
    Χειρούργοι Ορθοπεδικοί :
    ~* Αναστάσιος Μαυρίκης ΕΠ.  Α΄ ΕΣΥ στο Λαϊκό Νοσ. Αθηνών Τηλ.  2132060800  , και 2132061037  ΛΑΪΚΟ ΝΟΣΟΚ. : 1535  , 2132061458 ,  2132061459  , anasmou@yahoo.com
    ΚΙΝ.  697 61 92 446 .-  ^
    ~*  Μπουγούλιας Κωνσταντίνος Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών  κιν. 6932924380  .- ^
    ~*  Μίχος Ιωάννης  Νοσοκομείο Βούλας   κιν.  6946590544  .- ^ [
    Ο Ιωάννης Μίχος είναι Συντονιστής Διευθυντής της Δ΄ Ορθ/κης Κλινικής του Ασκληπιείου Νοσοκομείου Βούλας από το 2004.  Επίσης έχει υπό την ευθύνη του τη μονάδα αθλητικών κακώσεων / γόνατος του Νοσοκομείου, η οποία ιδρύθηκε με δική του πρωτοβουλία.-  Λεωφόρος Βασιλέως Παύλου 1  Βούλα, Τ.Κ. 16673  , Εξωτερικά Ιατρεία    Δευτέρα, 8.30 - 11.00   Τρίτη, 15.00 - 18.00  , τηλ.   213 2163810  , imichos@otenet.gr  .-
    ~* Μαχαιράς Γεώργιος Διευθυντής / συντονιστής , Δ΄ Ορθοπεδική  ΚΑΤ   κιν. 6932265233  .- ^ 213 – 20.86.539  , E – mail: dorthosec@kat-hosp.gr  .- τηλ. 213 – 20.86.539.  .- ^ 14500 .- 

    ***  Δραστηριότητες της Κλινικής
    1. Χειρουργική καταγμάτων Άνω και Κάτω Άκρων
    2. Κακώσεις μαλακών μορίων - Εκφυλλιστικές αλλοιώσεις
    3. Επεμβάσεις αποκατάστασης μυοσκελετικού
    • Αρθροπλαστικές ισχίου
    • Αρθροπλαστικές γόνατος
    • Αρθροπλαστικές ώμου
    Η εφαρμογή αρθροπλαστικής με τη νέα μέθοδο που υποστηρίζεται από σύστημα πλοήγησης (Navigation system), ή όπως απλουστευμένα αποκαλείται «ρομποτική», αποτελεί συνήθη πρακτική μας.
    Η μέθοδος αυτή εξασφαλίζει την ιδανική θέση εμφύτευσης των στοιχείων της πρόθεσης διότι υποστηρίζεται από συγκεκριμένο λογισμικό σύστημα και ανάλογο εξοπλισμό. Ο σωστός προσανατολισμός των στοιχείων εγγυάται την μακροβιότητα του επιθυμητού αποτελέσματος της επέμβασης.



    Αρθροσκόπηση















    1. Αρθροσκοπική χειρουργική γόνατος
    • Σύνδεσμοι
      Αποκατάσταση χιαστών συνδέσμων με χρήση αυτομοσχευμάτων (οπίσθιοι μηριαίοι, επιγονατιδικός τένων), ή συνθετικών (LARS), σε ειδικές περιπτώσεις.
    • Χόνδρος
      Aποκατάσταση χονδρίνων βλαβών (αυτόλογα χονδροκύτταρα, ικριώματα, αυτομοσχεύματα, αλλομοσχεύματα)
    1. Χειρουργική άκρου ποδός
      Βλαισσός μέγας δάκτυλος (κότσι), και άλλες παραμορφώσεις.
    2. Αρθροπλαστική ενός διαμερίσματος (ταχείας αποκατάστασης)
    Σε περιπτώσεις εντόπισης της αρθρίτιδας στο ένα μόνο μέρος της άρθρωσης του γόνατος και κυρίως στο έσω διαμέρισμα, είναι εφικτή η εφαρμογή αρθροπλαστικής μόνον στην πάσχουσα περιοχή με συνέπεια την ταχύτατη ανάρρωση και λειτουργική αποκατάσταση του ασθενούς, ενώ η τομή του δέρματος καθώς και η εσωτερική παρεμβατικότητα ελαχιστοποιούνται.


    Τομή για Microplasty

    Έτσι η παραμονή στο Νοσοκομείο είναι ολιγοήμερη , καθώς και ο μετεγχειρητικός πόνος είναι σημαντικά μειωμένος έως ανύπαρκτος. Είναι βέβαια μία τεχνικά απαιτητική επέμβαση, αλλά η προσφορά της πολύ μεγάλη.
    Στην κλινική μας εφαρμόζεται η τεχνική της Οξφόρδης με τον κινητό μηνίσκο, με την ονομασία “MICROPLASTY”, που αποτελεί την πλέον αποδεκτή παγκοσμίως μέθοδο μονοδιαμερισματικής αρθροπλαστικής.


    Μονοδιαμερισματική πρόθεση

    Μετεγχειρητική αγωγή

    Συνδεσμοπλαστική Οπισθίου Χιαστου Συνδεσμου (ΟΧΣ)

    1. Έξοδος την ημέρα μετά την επέμβαση
    2. Νάρθηκας σε πλήρη έκταση για 4 εβδομάδες, αλλά μια δυό φορές ημερησίως, αφαίρεση και κίνηση 0 – 90 μοιρες.
    3. Παγοθεραπεία
    4. Βάδιση με φόρτιση μέχρι 20-25 κιλά, άμεσα μετεγχειρητικά.
    5. Κινήσεις επιγονατίδας και ισομετρικές ασκήσεις 4κεφάλου άμεσα.
    6. Έκταση από 90 μοιρες σε πλήρη έκταση μετά την 1η εβδομάδα.
    7. Ασκήσεις κλειστής αλυσίδας μετά την 4η εβδομάδα
    8. Άνοδος σκάλας μετά την 4η εβδομάδα
    9. Κάμψη 0 – 120 μοιρες μετά την 4η εβδομάδα
    10. Κολύμβηση μετά την 4η εβδομάδα
    11. Πλήρης φόρτιση μετά την 6η εβδομάδα
    12. Τρέξιμο – ελαφρό μετά την 12η εβδομάδα
    13. Άλματα – κοψίματα μετά την 16η εβδομάδα
    14. Ο νάρθηξ αφαιρείται μετά την 10η εβδομάδα
    (Τα ανωτέρω υπόκεινται σε ελαφρές τροποποιήσεις, ανάλογα με την κάθε περίπτωση)

    Μετεγχειρητική αγωγή
    Συνδεσμοπλαστική προσθίου χιαστού (ΠΧΣ) με χρήση αυτομοσχεύματος


    1. Έξοδος την ημέρα μετά την επέμβαση
    2. Νάρθηκας με κίνηση 0-90º για 3 εβδομάδες
    3. Θέση γόνατος σε υπερέκταση τις πρώτες 4-5 νύχτες
    4. Κινήσεις επιγονατίδας παθητικές/οριζόντιες/κάθετες από την 3η μετεγχειρητική ημέρα.
    5. Παγοκύστη για 3-4 24ώρα μετεγχειρητικά
    6. Ισομετρικές ασκήσεις 4κεφάλου, οπίσθιων μηριαίων αρχίζουν άμεσα και συνεχίζονται για μεγάλο διάστημα
    7. Βάδιση με φόρτιση άμεσα, ή ανάλογα με τα ενοχλήματα
    8. Ασκήσεις κλειστής αλυσίδας (γονάτισμα από όρθια στάση μέχρι κάμψη γονάτων 90 μοιρών) αρχίζουν άμεσα και συνεχίζονται μέχρι 6-8 εβδομάδες.
    9. Ασκήσεις ανοικτής αλυσίδας αρχίζουν μετά την 6η - 8η εβδομάδα.
    10. Πισίνα, κολύμβηση μετά την αφαίρεση των ραμμάτων
    11. Jogging μετά την 12η εβδομάδα
    12. Κοψίματα (απότομη αλλαγή πορείας), μετά τον 4ο μήνα
    (Tα ανωτέρω υπόκεινται σε ελαφρές τροποποιήσεις ανάλογα με την κάθε περίπτωση).


    Σύστημα πλοήγησης

    ~**

  • ~ ΟΙ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ  ΜΑΣ  ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ  ΥΓΕΙΑΣ   και βότανο-θεραπείας στη ζωή  μας :  
  • 1~  ΥΓΕΙΑ για  ΟΛΟΥΣ  μας  Πέμπτη  04 Μαΐου  2015   :
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/06/04-2015.html.  .-  
    2~** ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας  Πέμπτη   14  Μαΐου  2015 :
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/05/14-2015.html .-
    3~** ~ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  Παρασκευή  15  Μαΐου  2015   :
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/05/15-2015.html .- 
    4~**   ~  ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας  ,  Παρασκευή  22  Μαΐου 2015  : 
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/05/22.html .-
    5~***  ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας Παρασκευή 22 Μαΐου 2015   :
     http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/05/blog-post.html .- 
    6~ **  ΥΓΕΙΑ  για   ΟΛΟΥΣ  μας  Τρίτη 26 Μαΐου  2015 :
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/05/26-2015.html .  -
    7~**  ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας  Τετάρτη  27  Μαΐου  2015
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/05/27-2015.html  .-   
    8~**  ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ μας   Παρασκευή  29  Μαΐου  2015
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/05/29-2015.html .- 
    9~** ΟΛΑ  ΓΙΑ ΤΟ ΦΡΑΓΚΟΣΥΚΟ και  την Φραγκοσυκιά  Παρασκευή  30  Μαΐου  2015  : 
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/05/30-2015.html .-  
    10~** ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας  Κυριακή  07  Ιουνίου  2015  :
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/06/07-2015.html .- 
     11~**   ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ   μας - Δευτέρα  08  Ιουνίου  2015  :
     http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/06/08-2015.html .-   
    12 ~ ΥΓΕΙΑ   για  ΟΛΟΥΣ  μας  Τρίτη  09  Ιουνίου  2015  :  
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/06/09-2015.html .-  
    13 ~ ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας ,  Παρασκευή  12  Ιουνίου   2015  : 
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/06/12-2015.html .- 
    14 ~ ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ  μας   Δευτέρα  15  Ιουνίου  2015  :
     http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/06/15-2015.html .-      
    15 ~ ΟΛΑ  για  την ΑΛΟΗ  ΒΕΡΑ  Τρίτη  16  Ιουνίου  2015:
    http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/06/16-2015.html , ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας  ,
    ΟΛΑ  για  την  ΥΓΕΙΑ , ΑΛΟΗ  ΒΕΡΑ στη ζωή μας. 
    16~ΥΓΕΙΑ   για  ΟΛΟΥΣ  μας , Τετάρτη  17  Ιουνίου  2015 :
      http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/06/17-2015.html .-
    17 ~ ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας   , Σάββατο  20  Ιουνίου  2015 : 
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/06/20-2015.html .-  
    18 - ΥΓΕΙΑ για  ΟΛΟΥΣ  μας  Τετάρτη  24  Ιουνίου  2015 :
     http://snsarfara.blogspot.gr/2015/06/24-2015.html .-
    19 .- ~ΎΓΕΙΑ για  ΟΛΟΥΣ  μας  Πέμπτη 09 Ιουλίου  2015 :
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/07/09-2015.html
     20 .- ΥΓΕΙΑ για  ΟΛΟΥΣ  μας   Σάββατο 18  Ιουλίου  2015  :
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/07/18-2015.html .-
    21 ~ ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας  Σάββατο  18  Ιουλίου  2015  ΒΛΑΣΗΣ :
      http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/07/18-2015.html .-
    22.- ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας  Τετάρτη  22 Ιουλίου  2015 :
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/07/22-2015.html .-  
    23.- ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας   Τετάρτη  05  Αυγούστου  2015 :
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/08/05.html .-
     γ΄ μέρος  
     24.-ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας  Δευτέρα  17  Αυγούστου  2015 :
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/08/17-2015.html  .-
    25 ~ ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας   Τετάρτη  19  Αυγούστου  2015  :
    http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/08/19-2015.html .-
     26.- ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ  μας   11 Σεπτεμβρίου  2015   :
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/09/11-2015.html .-
    27.- ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ  μας Πέμπτη  17  Σεπτεμβρίου  2015
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/09/17-2015.html .-
    28.-  ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας  Σάββατο  10  Οκτωβρίου  2015  : 
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/10/10-2015.html .-
    29.- ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ  μας  Τετάρτη  21 Οκτωβρίου  2015  : 
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/10/21-2015.html .-
      30.-ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας  Παρασκευή  23  Οκτωβρίου  2015 :
     http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/10/23-2015.html .-        
     δ΄ Μέρος 
      31~ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας  Δευτέρα  26 Οκτωβρίου  2015  :
      http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/10/26-2015.html .-
    32 .- ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας   04  Νοεμβρίου  2015  :
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/11/04-2015.html .-
    33.-ΥΓΕΙΑ γιά ΟΛΟΥΣ  μας Κυριακή  08 Νοεμβρίου 2015   :
     http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/11/08-2015.html .-
     34.-  ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας  Τετάρτη  11  Νοεμβρίου  2015 
      http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/11/11-2015.html  .-    
    35.- ΥΓΕΙΑ  γιά ΟΛΟΥΣ  μας Παρασκευή  13 Νοεμβρίου  2015 :
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/11/13-2015.html .-
     ~ 36.- ΥΓΕΙΑ  γιά ΟΛΟΥΣ  μας  Σάββατο  14  Νοεμβρίου  2015 :
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/11/14-2015.html .-        
    37.- ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας Τρίτη  17  Νοεμβρίου  2015 :
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/11/17-2015.html .-
    38.- ΥΓΕΙΑ  γιά ΟΛΟΥΣ  μας  Παρασκευή 20  Νοεμβρίου  2015   :
     http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/11/20-2015.html .- 
    39.-   ΥΓΕΙΑ  γιά ΟΛΟΥΣ  μας  Τετάρτη  25  Νοεμβρίου  2015   :
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/11/25-2015.html .-
     40.-  ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας Πέμπτη  26  Νοεμβρίου  2015   : 
    http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/11/26-2015.html .-
    41. ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας   Τρίτη  01  Δεκεμβρίου  2015  :  
     http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2015/12/01-2015.html .-
    42.-   ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας Παρασκευή  04  Δεκεμβρίου  2015 :
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/12/04-2015_4.html  .-   
    43 .- ΥΓΕΙΑ (Θέματα υγείας- Τα Βότανα στη ζωή μας -Το φαρμακείο της Φύσης ) 2015   :
     http://dimmetoparfara.blogspot.gr/2015/12/2015.html .-
    44.-ΥΓΕΙΑ  γιά ΟΛΟΥΣ  μας  Σάββατο  12  Δεκεμβρίου  2015  : 
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/12/12-2015.html .-
    45.- ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας Τετάρτη  30  Δεκεμβρίου  2015
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2015/12/30-2015.html .-
    46.-  ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας  Δευτέρα  04  Ιανουαρίου  2016
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2016/01/04-2016.html
    47.-  ΥΓΕΙΑ γιά ΟΛΟΥΣ  μας  Τρίτη 12  Ιανουαρίου  2016  :
     http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2016/01/12-2016.html .-
    47.- ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας  Τετάρτη  20  Ιανουαρίου 2016  : 
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2016/01/20-2016.html .-
    48.-  ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας  Τρίτη  26  Ιανουαρίου  2016
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2016/01/26-2016.html .-
    49.- ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας  Πέμπτη  04  Φεβρουαρίου  2016
    http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2016/02/04-2016.html .- 
    50.- ΥΓΕΙΑ γιά ΟΛΟΥΣ μας  Παρασκευή  12  Φεβρουαρίου  2016 :
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2016/02/12-2016.html
    51,- ΥΓΕΙΑ γιά ΟΛΟΥΣ  μας Τρίτη 01 Μαρτίου  2016  :
     http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2016/03/01-2016.html .-                                                       
    52 ~ ΥΓΕΙΑ για  ΟΛΟΥΣ  μας , Παρασκευή 11Μαρτίου 2016   
    Α.-   ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΕ ΑΜΕΣΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2016/03/11-2016.html  .-  
    53 ~ΥΓΕΙΑ γιά ΟΛΟΥΣ  μας Τετάρτη  23 Μαρτίου  2016
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2016/03/23-2016.html .- 
    54.-~ΥΓΕΙΑ για  ΟΛΟΥΣ  μας   Τετάρτη 30 Μαρτίου  2016
      http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2016/03/30-2016.html .-
    55.-  ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας  Δευτέρα 11  Απριλίου 2016 (55)  :
    http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2016/04/11-2016-55.html .- 
    56.-  ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ μας Τετάρτη  04 Μαϊου  2016 :  
     http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2016/05/04-2016.html .- 
    57 .- ΥΓΕΙΑ γιά  ΟΛΟΥΣ μας Πέμπτη 12  Μαϊου  2016  :
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2016/05/12-2016.html .-                                   
     58.-  ΥΓΕΙΑ γιά ΟΛΟΥΣ  μας  Παρασκευή  03  Ιουνίου  2016 :
      http://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.gr/2016/06/03-2016.html .-   
    59.-  ΥΓΕΙΑ  γιά  ΟΛΟΥΣ  μας  Τετάρτη  22  Ιουνίου  2016  : 
     http://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.gr/2016/06/22-2016.html  .-            
    60 .- ΥΓΕΙΑ γιά ΟΛΟΥΣ  μας , Τρίτη 12  Ιουλίου  2016 
     http://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.gr/2016/07/12-2016.html .-  
    61.-
      Υγεία για όλους  μας  Παρασκευή 19  Αυγούστου  2016   : 
     http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2016/08/19-2016.html .-   
    62.-~ Υγεία για όλους  μας   Δευτέρα 19 Σεπτεμβρίου 2016  :
     
    ΥΓΕΙΑ γιά ΟΛΟΥΣ  μαςhttp://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2016/09/19-2016.html  .-
    63.- ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας  Τρίτη 04 Οκτωβρίου  2016 : http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2016/10/04-2016.html .-  
    64.- ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας Δευτέρα  24  Οκτωβρίου  2016 :  http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2016/10/24-2016.html .-   
     65.- ΥΓΕΙΑ για  ΟΛΟΥΣ μας Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2016 :  http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2016/11/18-2016.html .-
    66.- ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας  Τετάρτη 23-11-2016  : 

    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr/2016/11/2311-2016.html .- 
     

     67.-   ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας  Τρίτη  29  Νοεμβρίου 2016   :   http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2016/11/29-2016-5.html .- 
     68~ ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας  Τρίτη 06 Δεκεμβρίου 2016 : 
    http://stamos-stamoskalsnsblogspotcom.blogspot.gr / .-  
    69~ ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ  μας , Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου  2016
     : http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2016/12/14-2016.html .- 

    70~ ΥΓΕΙΑ για  ΟΛΟΥΣ  μας  Δευτέρα  02  Ιανουαρίου  2017  : http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/01/02-2017.html  .-   
    71 .- 
70~ ΥΓΕΙΑ για  ΟΛΟΥΣ  μας  Δευτέρα  02  Ιανουαρίου  2017  : http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/01/02-2017.html  .-   
71 .-~ ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ  μας   Τετάρτη 25 Ιανουαρίου  2017 : http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/01/25-2017-to-o.html .-   
72.-~*ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ μας  Τρίτη  07 Φεβρουαρίου 2017  :  ΟΛΑ  ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ  ΜΑΣ  .....  :  http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/02/07-2017.html .-  

73.- ~*  ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας : ΥΓΕΙΑ  ..από το Α - Ω ....16/02/2017  :  :  http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/02/blog-post.html .-    
74.- ~*  ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας ...υγεία το Α και το Ω  .. Παρασκευή 24  Φεβρουαρίου  2017:  http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/02/blog-post_24.html .- 
75.-
  ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ  μας ..υγεία το Α-Ω . Δευτέρα  04  Μαρτίου 2017  :
  : http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/03/blog-post.html .-   
76.-~*ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ  μας ..υγεία το Α-Ω . Δευτέρα  04  April;ioy 2017   :  http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/04/blog-post.html .- 
77.-ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ  μας ..υγεία από το Α-Ω .  Τρίτη 09  Μαΐου  2017 :   http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/05/blog-post.html .- 
78~*ΥΓΕΙΑ για  ΟΛΟΥΣ  μας  ΥΓΕΙΑ  το  Α-Ω  ......  Τετάρτη  25 Μαΐου  2017  : http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/05/blog-post_24.html .-   
79 .- ~* ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ  μας ΥΓΕΙΑ  το  Α-Ω  ......  Τετάρτη 05 ΙΟΥΛΙΟΥ 2017 :  http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/07/2017-arfara-news-01-2017-httparfara.html .-
80.-
   ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας ....το  Α-και το  Ω ...

΄Παρασκευή 25 Αυγούστου 2017  ..
: http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/08/blog-post.html .- 
81.- ΥΓΕΙΑ  για  ΟΛΟΥΣ  μας ... το  Α  και  το  ..Ω  στη ζωή μας ..
Παρασκευή 01 Σεπτεμβρίου  2017 :  http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/09/blog-post.html .- ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ με πολύ ΥΓΕΙΑ για όλους μας  !!
82.- ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ μας  ..από το Α ---έως και το Ω ..:  Δευτέρα 30 Οκτωβρίου 2017 : http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/10/blog-post_30.html .-
83~  ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ μας  ..από το Α ---έως και το Ω ..: Τετάρτη  22 Νοεμβρίου  2017 .. , http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/11/blog-post.html .-   
84 ~ ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ μας  ..από το Α ---έως και το Ω ..:   Τρίτη  28 - Νοεμβρίου  2017  : http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/11/blog-post_28.html .- 
85 ~ ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ μας  ..από το Α ---έως και το Ω
..:Πέμπτη 14 Δεκεμβρίου  2017  ,  Με  21 Ιατρικά θέματα για την υγεία μας    : http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2017/12/blog-post.html .- 
86.-ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ μας  ..από το Α ---έως και το Ω ..:Τετάρτη 03 Ιανουαρίου 2018 ,   Με  21 Ιατρικά θέματα για την υγεία μας  :  http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2018/01/blog-post.html .-
87 ~ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ μας  ..από το Α ---έως και το Ω ..:
Πέμπτη 01 Φεβρουαρίου 2018
: http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2018/02/blog-post.html .- 
88.-ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ μας  ..από το Α ---έως και το Ω ..:
~ Δευτέρα 26-02-2018
  :  http://vlasiosarfara.blogspot.gr/2018/02/blog-post_26.html .- 
 89.- ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ μας  ..από το Α ---έως και το Ω ..:
~ Δευτέρα 26-02-2018 
με  23  Ιατρικά θέματα ,
 ΕΠΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ Τρίτη 06 Μαρτίου 2018
:  http://snsarfara.blogspot.gr/2018/03/blog-post_6.html .- 
90.-~*ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ , ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας  Από το Α -  το Ω ....!    Τρίτη  10  Δεκεμβρίου  2019  Στο αγιάζι της ενημέρωσης : https://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.com/2019/12/blog-post_10.html  .- 

~**  ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ  ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ  2019  :
 ~1 .-  ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ ΜΗΝΑ  !  Η  Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών  Μεσσηνίας  .- Κυριακή  01  Σεπτεμβρίου  2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης  : https://snsarfara.blogspot.com/2019/08/blog-post_31.html  .- 
2.- Η Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών  Μεσσηνίας 
Δευτέρα  02 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης :                                                 https://arfara-messinias-stamos-2010.blogspot.com/2019/09/02-2019.html   .-
3.- Η Εφημερίδα μας  Τα  Νέα των Αρφαρών Μεσσηνίας  .- 
Τρίτη 03 Σεπτεμβρίου 2019 , Στο αγιάζι της ενημέρωσης  : https://httpdimmetoparfarablogspotcom.blogspot.com/2019/09/blog-post.html  .-
4.-  Site:   Κ.  Βελόπουλου http://velopoulos.gr/  .- 
5.-  Η Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας   .-
Τετάρτη 04 Σεπτεμβρίου  2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης  :
 6.- Η Εφημερίδα μας   Τα  Νέα των Αρφαρών Μεσσηνίας (2) .
Τετάρτη 04  Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης  :
7.-  Η  Εφημερίδα μας Τα Νέα των Αρφαρών Μεσσηνίας  .- Πέμπτη 05 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης   : https://dimmetoparfara.blogspot.com/2019/09/blog-post.html  .-
8.- Η Εφημερίδα μας  Τα  Νέα των Αρφαρών  Μεσσηνίας  (2)  .-
Σάββατο 31/08/2019 , Στο αγιάζι της ενημέρωσης: https://snsstamoskal.blogspot.com/2019/09/blog-post.html .-
 9.-  Η Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας  .- Σάββατο  07 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης : 
10.-  Η Εφημερίδα μας  Τα  Νέα των Αρφαρών  Ν. Μεσσηνίας  .-
Κυριακή 08 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης .  : https://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.com/2019/09/blog-post.html  .  -                                     11.-  Η  Εφημερίδα μας Τα Νέα από Αρφαρά Μεσσηνίας  .- Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης :                                                                                                                  https://snsarfara-stamos-dynami.blogspot.com/2019/09/blog-post.html  .- 
12.- Η  Εφημερίδα  μας  Τα  Νέα των  Αρφαρών  Ν. Μεσσηνίας  .- Τρίτη 10 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης : https://snsarfara.blogspot.com/2019/09/blog-post.html   .- 
13.- Η  Εφημερίδα μας  Τα  Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας  .-Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης   : 
14.- Η  Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας (2)  .-  Τετάρτη  11 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης (2) : 
15.- Η Εφημερίδα μας  Τα  Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας  .-  Πέμπτη  15 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης : https://httpdimmetoparfarablogspotcom.blogspot.com/2019/09/blog-post_11.html .- 16.- Η Εφημερίδα μας  Τα Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας  .-  Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της  ενημέρωσης : https://arfara-messinias-stamos.blogspot.com/2019/09/blog-post_12.html  .-
17.- Η Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας (2)  .- Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης (2)  .- :
18.- Η Εφημερίδα μας  Τα  Νέα των Αρφαρών Μεσσηνίας .- Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης : https://dimmetoparfara.blogspot.com/2019/09/blog-post_13.html  .-
19.- Η Εφημερίδα μας Τα Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας .- Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2018 Στο αγιάζι της ενημέρωσης :  https://snsstamoskal.blogspot.com/2019/09/blog-post_14.html   .- 
 20.- Η Εφημερίδα μας Τα Νέα των Αρφαρών  Μεσσηνίας .- Δευτέρα  16 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης : 
21.- Η Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών Μεσσηνία (2) .- Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης  : https://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.com/2019/09/2.html  .-
22.- Η Εφημερίδα μας  Τα  Νέα των Αρφαρών  Ν. Μεσσηνίας  .- Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης   : 
https://snsarfara-stamos-dynami.blogspot.com/2019/09/blog-post_16.html  .-                                     23.- Η  Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών Μεσσηνίας  .- Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης : https://snsarfara.blogspot.com/2019/09/blog-post_17.html  
24.- Η Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας  .- Πέμπτη  19  Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης : https://stamos-dynami.blogspot.com/2019/09/blog-post_18.html .-
25.- Η  Εφημερίδα μας  Τα  Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας .- Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2019 , Στο αγιάζι της ενημέρωσης  : https://arfara-messinias-stamos-2010.blogspot.com/2019/09/blog-post_19.html  .-  
 26.- Η Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας   .- Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2019 , Στο αγιάζι της ενημέρωσης : https://httpdimmetoparfarablogspotcom.blogspot.com/2019/09/blog-post_20.html   
27.- Η  Εφημερίδα μας  Τα  Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας  .- Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης : https://arfara-messinias-stamos.blogspot.com/2019/09/blog-post_21.html  .- 
28 .- Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας  .- Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου  2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης :  https://arfara-messinia-stamos.blogspot.com/2019/09/blog-post_22.html 
29.- Δευτέρα, 23 Σεπτεμβρίου 2019  ,  ΙΑΤΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ  .... Η Εφημερίδα μας Τα  Νέα από Αρφαρά Καλαμάτας , ΥΓΕΙΑ  για ΟΛΟΥΣ μας ... Στο αγιάζι της ενημέρωσης , Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου  2019 : https://snsarfara.blogspot.com/2019/09/blog-post_23.html   .- 
30.- ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ , ΥΓΕΙΑ για ΟΛΟΥΣ μας  Από το Α -  το Ω ....!    Τρίτη  10  Δεκεμβρίου  2019  Στο αγιάζι της ενημέρωσης : https://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.com/2019/12/blog-post_10.html  .- 


 


~ ~***  ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ  2019  :  
1.- ARFARA NEWS Τα Νέα από Αρφαρά Μεσσηνίας .-
Πέμπτη 01  Αυγούστου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης .-  ~
ΚΑΛΟ  ΜΗΝΑ !  και  ΚΑΛΗ  ΠΑΝΑΓΙΑ   για όλους μας     :
https://dimmetoparfara.blogspot.com/2019/07/arfara-news.html  .-
 2.-  ARFARA NEWS  Η Εφημερίδα μας Νέα από Αρφαρά Καλαμάτας  .-
Παρασκευή  02  Αυγούστου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης  :
https://snsstamoskal.blogspot.com/2019/08/arfara-news.html  .- 
 27.-   Η Εφημερίδα μας  Τα  Νέα των Αρφαρών Μεσσηνίας  .
Πέμπτη  29 Αυγούστου 2019 Στο  αγιάζι της ενημέρωσης:
https://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.com/2019/08/blog-post_28.html  .- 

 28.- Η Εφημερίδα μας Τα  Νέα των Αρφαρών Μεσσηνίας  .- 
Παρασκευή 30 Αυγούστου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης  : 

https://snsarfara-stamos-dynami.blogspot.com/2019/08/blog-post_29.html  .-
 29.- Η  Εφημερίδα μας Τα Νέα των Αρφαρών Ν. Μεσσηνίας  .-
Σάββατο 31  Αυγούστου  2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης

 https://snsarfara-stamos-dynami.blogspot.com/2019/08/blog-post_30.html  .-  
 30.-  Η Εφημερίδα μας  Τα  Νέα των Αρφαρών  Μεσσηνίας  (2)  .-Σάββατο 31/08/2019 , Στο αγιάζι της ενημέρωσης  : https://stamos-dynami.blogspot.com/2019/08/2.html  .-  
~  *** ΒΙΝΤΕΟ-ΣΕΛΙΔΕΣ Σ.Ν.Σ : 
~ 1. - Stamatios Skoulikas =  Stamatios Skoulikas    ,  
http://www.youtube.com/stamos01  ,   6789 videos.  -  1.528.741 προβολές  Σταματης Σκουλικας   Εγγράφηκε στις 17 Δεκ 2009      
 2. -
Stamos Skoulikas =        Stamos Skoulikas        stamos011947      Εγγράφηκε στις 17 Δεκ 2009, με 1.483.718 προβολές .-http://www.youtube.com/stamatios01    ,    3917   video.     σταμος σκούλικας ,
3. -
Vlasis Skoulikas =   Vlasis Skoulikas , +Stamos ,.http://www.youtube.com/vlasiskal   .  =    4132  video. - https://plus.google.com/u/0/+VlasisSkoulikas/posts?csrc=yt&cfem=1   ,.- - βλάσης σκούλικας
 Σύνολον        14.444   βίντεο   .-
*** 
https://blogs.sch.gr/dimarfar/author/dimarfar/   = Δημοτικό Σχολείο Αρφαρών
 
https://www.facebook.com/sylgkdsarf/    = Σύλλογος γονέων κηδεμόνων δημοτικού Αρφαρών
  https://www.facebook.com/groups/1758656167707813/1761788260727937/?notif_t=like& notif_id=1476255372769279    ΛΕΞΙΚΟ ΤΩΝ ΑΡΦΑΡΩΝ    https://www.facebook.com/apostolis.giannakountzos.7?pnref=lhc.friends  = ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ Χ.Γ .      http://www.timeoutcyprus.com/article/17506/volta-sto-palaihori-savvatokyriako  .-  
http://www.arfara1964athens.gr/    ARFARA ATHENS ..  www.arfara1964athens.gr 
   https://www.facebook.com/SYLLOGOS.ARFARON.AG.THEODOROI  , «ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΔΩΡΟΙ «ΑΡΦΑ ΡΩΝ.-   595 -       https://twitter.com/   ,   Skoulikas  @stamos01    .  ,,   http://messinia1234.com/?page_id=937  ,   ~  https://www.facebook.com/pages/agios-floros/257560450948935   529   . -   ΑΓΙΟΣΦΛΩΡΟΣ      ~ https://www.facebook.com/profile.php?id=100009016280105  .- = Βρωμόβρυσης Σύλλογος ΔΑΓΡΕ 92 / 139. 
*** http://www.twitter.com/stamos01/   , 685/502/28 , 20,5  χιλ./261 / 11 .-   
 ~**   https://www.facebook.com/profile.php?id=100012336616922&pnref=lhc.unseen     ,  ΠΛΑΤΥ   ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ 
***  http://www.messinia.net.gr/index.php/ekdiloseis/item/1328   , .=  http://www.messinia.net.gr  /. -  .- www.erroso.gr  , .-        
  https://www.facebook.com/pg/paisiosmonahos/posts/?ref=notif  = ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ
  1.-   https://www.facebook.com/stamatios.n.skoulikas  - =stamatios.n.skoulikas
  2.- Stamatios Skoulikas: https://www.facebook.com/stamatios.skoulikas.18?sk=wall .-
~  

Δεν υπάρχουν σχόλια: